Α Οι ασφαλισμένοι των Ειδικών Ταμείων που υπήχθησαν από 1.1.1983 ως 31.12.1992 στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 58ου έτους της ηλικίας τους.
Με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010 αυξάνεται από 1.1.2011 ο ανωτέρω απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης των ασφαλισμένων των (πρώην) Ειδικών Ταμείων που υπήχθησαν στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης από 1.1.1983 ως 31.12.1992 κατά 1 έτος και ως τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Επιπλέον, αυξάνεται σταδιακά από 1.1.2012 και το όριο ηλικίας ως τη συμπλήρωση του 60ού έτους.
Από τον συνδυασμό των διατάξεων προκύπτει ότι η θεμελίωση δικαιώματος αυτής της κατηγορίας ασφαλισμένων ως τις 31.12.2010 υπάρχει εφόσον πληρούνται και το όριο ηλικίας (58ο) και ο χρόνος ασφάλισης (35 έτη).
Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 35 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων αλλά ορίστηκε με τις διατάξεις του άρθρου 2, παρ. 3 του Ν. 3029/02, πολύ αργότερα δηλαδή από τη θέσπιση της αναστολής με τις διατάξεις της παρ. 5
του άρθρου 9 του Ν. 1976/91.
Στην περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές ως τις 31.12.2010, τότε οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής υπάγονται στη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010, δηλαδή στη σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή ισχύει και η δυνατότητα αναγνώρισης των χρόνων της παρ. 18
του άρθρου 10.
Παραδείγματα:
α. Ασφαλισμένος στην ΤτΕ από 1.1.1984, ηλικίας στις 31.12.2010 53 ετών, θα δικαιωθεί σύνταξης με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Ο συγκεκριμένος στην ηλικία των 60 ετών θα έχει συμπληρώσει 33 έτη (26 ως το 2010 και 7 ως τη συμπλήρωση των 60 ετών) πραγματικής ασφάλισης και θα δικαιούται να αναγνωρίσει ως 7 έτη ασφάλισης σύμφωνα με την παρ. 18
του άρθρου 10 (προσοχή: εφόσον έχει ήδη εξαγοράσει κάποιον χρόνο από αυτούς που προβλέπονται στην παρ.
18, ο συνολικός χρόνος των 7 ετών μειώνεται αναλόγως).
β. Ασφαλισμένος στην ΤτΕ από 1.1.1984, ηλικίας στις 31.12.2010 53 ετών, ο οποίος έχει αναγνωρίσει και 750 ημέρες ως χρόνο στρατιωτικής υπηρεσίας, θα δικαιωθεί σύνταξης με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Ο συγκεκριμένος στην ηλικία των 60 ετών θα έχει συμπληρώσει 33 έτη πραγματικής ασφάλισης και θα έχει αναγνωρίσει 750 ημέρες στρατιωτικής υπηρεσίας (ήτοι 750:
25 = 30 μήνες, δηλ. 2,5 έτη), άρα θα έχει 35,5 έτη συνολικής πραγματικής ασφάλισης. Από τους αναγνωριζόμενους χρόνους της παρ. 18 του άρθρου 10 δεν θα δικαιούται 7 έτη αναγνώρισης, αλλά 7-2,5 (αναγνωρισθείσα στρατιωτική υπηρεσία) = 4,5 έτη.
Εννοείται ότι και στα δύο ανωτέρω παραδείγματαη αναγνώριση των πλασματικών χρόνων της παρ. 18 είναι προαιρετική.
Β Για τους ασφαλισμένους των Ειδικών Ταμείων που συμπληρώνουν το 65ο έτος της ηλικίας τους οι άνδρες και το 60ό οι γυναίκες,ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ορίζεται σε 15 έτη ασφάλισης.
Οπως προκύπτει από την ανωτέρω διάταξη, για να υπάρχει θεμελιωμένο δικαίωμα πλήρους σύνταξης ως τις 31.12.2010, ο/η ασφαλισμένος/η θα πρέπει ως αυτή την ημερομηνία να πληροί αθροιστικά τόσο τον χρόνο ασφάλισης όσο και την ηλικία. Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής του με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 15 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων αλλά ορίστηκε με τις διατάξεις του άρθρου 47, παρ.
6 του Ν. 2084/92, πολύ αργότερα δηλαδή από τη θέσπιση της αναστολής με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 9 του Ν. 1976/91.
Ειδικά για τις γυναίκες ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας, με την παρ.
15 του Ν. 3863/2010 προβλέπεται σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας από το 60ό στο 65ο. Σύμφωνα μάλιστα με το τελευταίο εδάφιο της ίδιας ως άνω παραγράφου, κατά το μεταβατικό διάστημα σταδιακής αύξησης του ορίου ηλικίας της παραγράφου αυτής, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014, οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξη στο όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του προβλεπόμενου, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, ορίου ηλικίας για πλήρη, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014. Παραδείγματα:
α. Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ από την 1.1.1992, ηλικίας 52 ετών την 31.12.2010, θα δικαιωθεί πλήρους σύνταξης με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας, αφού το 60ό έτος της ηλικίας της το συμπληρώνει το 2018, όταν δηλαδή σύμφωνα με τις προβλέψεις της παρ. 15 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010 έχει ολοκληρωθεί η μεταβατική περίοδος και απαιτείται πια η συμπλήρωση του 65ου έτους.
Βεβαίως, η ασφαλισμένη αυτή, αφού θεμελιώνει δικαίωμα πλήρους σύνταξης το 2018, έχει δικαίωμα αναγνώρισης το έτος αυτό μέχρι 7 ετών για προσαύξηση της πλήρους σύνταξής της.
Εναλλακτικά, η ίδια ασφαλισμένη, εφόσον αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο ασφάλισης, μπορεί να θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης μεταξύ 55ου και 60ού έτους της ηλικίας, ώστε να συμπληρώσει τα απαιτούμενα από άλλη διάταξη 25 έτη ασφάλισης.
β. Ασφαλισμένη στην ΤτΕ από 1.1.1985, ηλικίας 59 ετών στις 31.12.2010, έχουσα 15 έτη ασφάλισης, θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας της (το 2011), επομένως θα μπορεί να λάβει την πλήρη σύνταξή της το έτος 2012, δηλαδή με τη συμπλήρωση του 61ου έτους της ηλικίας της.
Γ Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.
2 του άρθρου 2 του Ν. 3029/2002, οι ασφαλισμένοι από 1.1.1983 ως 31.12.1992 των (πρώην) Ειδικών Ταμείων (ΤΑΠ-ΟΤΕ, ΟΑΠ-ΔΕΗ, ΤΣΠΗΣΑΠ, ΤΣΠ-ΕΤΕ, ΤΣΠ-ΑΤΕ, ΤΣΠ-ΤΕ, ΤΑΠ-ΙΛΤ, ΤΑΠ-ΕΤΒΑ, ΤΣΕΑΠΓΣΟ, ΤΑΠΑΕ-Η «ΕΘΝΙΚΗ») θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 37 ετών υποχρεωτικής ασφάλισης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
Με τη νέα διάταξη της παρ. 10 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010, η ανωτέρω διάταξη έχει εφαρμογή ως τις 31.12.2010 και, επομένως, θεωρείται καταργημένη από την 1.1.2011.
Δ Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 47 και 48 του Ν. 2084/92 για τους ασφαλισμένους (άνδρες) από 1.1.1983 ως 31.12.1992 καθορίστηκε ότι η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος είναι το 65ο έτος με 25 έτη ασφάλισης (μειωμένη στο 60ό έτος), ενώ για τις γυναίκες το 60ό έτος με 25 έτη ασφάλισης (μειωμένη στο 55ο έτος).
Με τις διατάξεις της παρ. 15 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010 το όριο ηλικίας των 60 ετών ή μικρότερο αυτού που προβλέπεται από γενικές ή καταστατικές διατάξεις για την πλήρη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος ασφαλισμένων των φορέων κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αυξάνεται κατά 1 έτος κάθε χρόνο από 1.1.2011 και ως τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας με την επιφύλαξη- μεταξύ άλλων- ειδικών διατάξεων για εργαζομένους σε ΒΑΕ. Επιπλέον, όπου προβλέπεται χορήγηση μειωμένης σύνταξης σε γυναίκες ασφαλισμένες σε όριο ηλικίας μικρότερο του 60ού, το όριο αυτό αυξάνεται κατά 1 έτος από 1.1.2011 και για κάθε επόμενο έτος ως τη συμπλήρωση του 60ού.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
1. Ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΕΤΕ από την 1.1.1983, με 27 έτη ασφάλισης,ηλικίας 59 ετών το 2010, έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης και θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης όταν συμπληρώσει το 60ό έτος, δηλαδή το 2011 (άρα μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη στο 60ό έτος της ηλικίας της).
2. Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ από την 1.1.1985, ηλικίας 55 ετών το 2010, έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης και θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης όταν συμπληρώσει το 60ό έτος, δηλαδή το 2015 (άρα μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη στο 60ό έτος της ηλικίας της).
3. Ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΑΤΕ από την 1.1.1985, ηλικίας 52 ετών το 2010, δεν έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Θα θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας, δηλαδή το 2013 (άρα μπορεί να πάρει μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας της- η μείωση σε αυτή την περίπτωση, αν δηλαδή επιλέξει τη λήψη μειωμένης σύνταξης θα ανέλθει σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται ως τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου το έτος 2013 πλήρους ορίου ηλικίας, δηλαδή του 63ου). Πλήρη σύνταξη θα θεμελιώσει όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέπεται κατά το έτος συμπλήρωσης του 60ού έτους της ηλικίας (το 2018 συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας της,άρα θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης στο 65ο έτος, εφόσον βέβαια δεν έχει λάβει προηγουμένως μειωμένη σύνταξη).
