Το τρίπτυχο πολυνομία- διαφθορά- ανυπαρξία ελέγχων, η πολιτική γης, η φορολογική πολιτική στα ακίνητα, η οικονομική συγκυρία και οι δημογραφικές εξελίξεις καταγράφονται ως κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη φθίνουσα πορεία της οικοδομικής και γενικότερα της κατασκευαστικής δραστηριότητας, όπως αναφέρει η Γνώμη Πρωτοβουλίας της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ), η οποία συνεδρίασε χθες με θέμα «Η κατασκευαστική και οικοδομική δραστηριότητα ως συνιστώσες της οικονομικής ανάπτυξης και οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης σε αυτές».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέττει η ΟΚΕ, το απόθεμα των αδιάθετων ακινήτων βρίσκεται στο ιστορικά υψηλό επίπεδο των 137.000 κατοικιών για το 2008, αν και το έτος αυτό, όπως και το 2009, καταγράφεται μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας. Παράλληλα υπάρχει μείωση του συνολικού κόστους κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών από το τέταρτο τρίμηνο του 2008, για πρώτη φορά από το 1981.
Η υψηλή προσφορά στην αγορά κατοικίας (ως αποτέλεσμα της υψηλής αύξησης της οικοδομικής δραστηριότητας κατά τη διετία 2006-2007), σε συνδυασμό με το ξέσπασμα της διεθνούς οικονομικής κρίσης και την αυξητική τάση του κόστους δανεισμού μετά τον Σεπτέμβριο του 2008, ευθύνονται για τα αδιάθετα ακίνητα.
Το 2009καταγράφεται μείωση στο σύνολο της χώρας του αριθμού οικοδομικών αδειών κατά 23,70% σε σχέση με το 2008, της συνολικής επιφάνειας κατά 40,20% και του συνολικού όγκου κατά 41,50%. Η μείωση παρατηρείται σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, με μεγαλύτερη στην Κρήτη (62,90%) και μικρότερη στην Πελοπόννησο (19,40%). Στην Αττική η μείωση είναι 33,30% και στην Κεντρική Μακεδονία 36,20%.
Μετά την αποκλιμάκωση της ανοδικής τάσης των τιμών των κατοικιών ως το 2008, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής γίνεται αρνητικός τους πρώτους μήνες του 2009. Με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τις τράπεζες, οι τιμές των κατοικιών στην περιοχή της Αθήνας εκτιμάται ότι μειώθηκαν με ετήσιο ρυθμό 1,4% το πρώτο τρίμηνο του 2009.
Οσον αφορά τα δημόσια έργα υποδομής, οι δημοπρατήσεις παρουσιάζουν μικρή αύξηση το 2009 σε σχέση με το 2008, ωστόσο παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης διαπιστώνεται ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντικός περιορισμός του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, γεγονός που αναιρεί την αναπτυξιακή διάσταση των δημοσίων επενδύσεων. Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων η ΟΚΕ προτείνει:
Για τα ιδιωτικά έργα και την οικοδομική δραστηριότητα: την κωδικοποίηση της νομοθεσίας, την ολοκλήρωση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού,του Κτηματολογίου και των δασικών χαρτών, τηδιαμόρφωση ενός δίκαιου φορολογικού συστήματος, την ανάληψη άμεσων δράσεων για την εφαρμογή προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας, την ποιοτική αναβάθμιση των κτιρίων,περιλαμβανομένης και της αντισεισμικής τους θωράκισης,και την αναβάθμιση του ρόλου του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας(ΟΕΚ).
Για τα δημόσια έργα υποδομής: την αύξηση των δημοσίων επενδύσεωνως προς το συνολικό τους μέγεθος και ως ποσοστό του ΑΕΠ με στόχο την αξιοποίησή τους ως βασικού εργαλείου αναθέρμανσης της οικονομίας, την ενίσχυση της διαφάνειας και δημοσιότητας στην ανάθεση και εκπόνηση των έργων καιτον έλεγχο των καθυστερήσεων, τη σύσταση Παρατηρητηρίου Δημοσίων Εργωντο οποίο θα δημοσιεύει στο Διαδίκτυο στοιχεία για όλα τα δημόσια έργα, την εφαρμογή δράσεων εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης με πλήρη εισαγωγή και εφαρμογή σύγχρονων πληροφορικών συστημάτων, τον σχεδιασμό και την εφαρμογή παρεμβάσεων στα δημόσια κτίρια προκειμένου να μειωθεί η ενεργειακή τους κατανάλωση.
Για τους συνδεόμενους κλάδους της οικονομίας, τσιμεντοβιομηχανία, χάλυβας, αλουμίνιο, μια σειρά εξειδικευμένων καινοτόμων υλικών, καθιστά σαφές ότι πρέπει να προσαρμοσθούν στις νέες απαιτήσεις, ειδικά εφόσον δοθεί έμφαση σε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας.
