Με δεδομένο ήδη τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό των 11 εκ των 27 κρατών-μελών και με αναμενόμενο ως το τέλος του χρόνου τον εκτροχιασμό άλλων εννέα, η Ευρωπαϊκή Ενωση βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος. Από τη μια πλευρά είναι σαφές ότι χωρίς την ενεργοποίηση του κρατικού κορβανά η επαναφορά σε αναπτυξιακούς ρυθμούς θα είναι βασανιστικά αργή για τις περισσότερες χώρες-μέλη, ενώ από την άλλη πλευρά είναι εξίσου σαφές ότι τα δημόσια οικονομικά πολλών κρατών έχουν περιέλθει σε εξαιρετικά προβληματική κατάσταση.
Ενώπιον αυτής της κάθε άλλο παρά ευχάριστης πραγματικότητας, οι υπουργοί Οικονομίας των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης επεχείρησαν χθες στις Βρυξέλλες να αναζητήσουν τη χρυσή τομή που θα τους επιτρέψει να υπερβούν το ταχύτερο δυνατόν την ύφεση των οικονομιών τους χωρίς να διακυβεύσουν τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών τους.
Το κλίμα που επικράτησε στο Συμβούλιο έδωσε ο έλληνας υπουργός Οικονομίας κ. Ι. Παπαθανασίου , ο οποίος δήλωσε ότι « η κρίση παραμένει. Υπάρχουν θετικά στοιχεία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε ότι ξεπεράσαμε την κρίση. Αραυπάρχει επιφυλακτικότητα κατά πόσον αυτά τα θετικά σημάδια θα γίνουν μόνιμα, ώστε να συζητάμε για την περίοδο μετά την κρίση»· και προσέθεσε: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι οι χώρες της ΕΕθα έχουν χάσει 1% της δυνητικής ανάπτυξης του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της κρίσης. Και αυτό το γεγονός επιβάλλει και την ανάπτυξη πολιτικών για τη στήριξη της ανάπτυξης- ιδίως μετά την κρίση- που πρέπει να επικεντρωθούν στην προώθηση διαρθρωτικών αλλαγών για την αύξηση της παραγωγικότητας, τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος και την αντιμετώπιση της ανεργίας ».
Η σουηδική προεδρία και χώρες με σφιχτή δημοσιονομική παράδοση, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, πιστεύουν ότι αυτό που προέχει στην παρούσα φάση είναι η αναχαίτιση της τάσης για υπερχρέωση την οποία πολλές χώρες-μέλη επιδεικνύουν, ενώ χώρες με αντίθετη παράδοση, όπως η Γαλλία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία κ.ά., εκτιμούν ότι στην παρούσα φάση η κρατική υπερχρέωση είναι το αναγκαίο τίμημα για την τόνωση των αναπτυξιακών ρυθμών. Το μόνο στο οποίο φαίνεται να συμφώνησαν χθες οι κοινοτικοί ιθύνοντες στις Βρυξέλλες είναι ότι οι κοινωνικές επιπτώσεις θα είναι μεγάλες και ότι η τόνωση της απασχόλησης θα έλθει πολύ αργότερα από την αναστροφή του οικονομικού κύκλου, δηλαδή από την επιστροφή των ευρωπαϊκών οικονομιών σε θετικούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης.
Μέσα σε αυτό το κλίμα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας κ. Ι. Παπαθανασίου είχε την ευκαιρία, όπως δήλωσε, να εξηγήσει στο Συμβούλιο των Υπουργών Οικονομίας το περιεχόμενο των πρόσφατων φορολογικών μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση. Ο κ. Παπαθανασίου ανέφερε ότι τα μέτρα για το 2009 κρίθηκαν ικανοποιητικά, ενώ εκείνα τα οποία θα παρουσιάσει τον Οκτώβριο θα έχουν κυρίως διαρθρωτικό χαρακτήρα.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Οικονομίας υπογράμμισε εκ νέου ότι στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να επιτύχει τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 3,7% το 2009 και στο 3% το 2010. « Ο στόχος είναι δύσκολος και πιστεύουμε ότι θα τον πετύχουμε » ανέφερε ο κ. Παπαθανασίου, τονίζοντας ότι θα ήταν λάθος μήνυμα αν η Ελλάδα προσπαθούσε να πάρει παράταση προτού κάνει ό,τι μπορεί για να επιτύχει τον στόχο για δημοσιονομική εξυγίανση το 2010. Ωστόσο ο υπουργός συμπλήρωσε πως, αν αποδειχθεί ότι οι επιπτώσεις της κρίσης στην ελληνική οικονομία είναι μεγαλύτερες από τις προβλεπόμενες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αντιληφθεί αν πράγματι ο στόχος του 3% το 2010 είναι εφικτός. Σημείωσε ακόμη ότι, αν υπάρξει μια μικρή απόκλιση στο έλλειμμα του 2010 από το 3%, «πιστεύουμε ότι η Επιτροπή θα δείξει κατανόηση».
Σε ό,τι αφορά τη γενικότερη κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας, ο κ. Παπαθανασίου υπογράμμισε ότι η αντίληψη που επικράτησε στο Εco/Fin είναι ότι δεν υπάρχει κίνδυνος παρατεταμένου αποπληθωρισμού (δηλαδή μόνιμης μείωσης των τιμών των προϊόντων συνεπεία της οικονομικής κρίσης). Αναφορικά με τα προβλήματα του τραπεζικού συστήματος ο υπουργός σημείωσε ότι το Συμβούλιο αποφάσισε σειρά αλλαγών για τις διαδικασίες της επανακεφαλαιοποίησης καθώς και των λογιστικών προτύπων βάσει των οποίων συντάσσονται οι ισολογισμοί. Σε γενικές γραμμές η κατεύθυνση των «27» προς τις τράπεζες είναι να αυξάνουν την κεφαλαιακή τους βάση στις «καλές περιόδους», δήλωσε ο κ. Παπαθανασίου.
Ο υπουργός ερωτηθείς, τέλος, για τα τέλη ταξινόμησης των αυτοκινήτων δήλωσε ότι η κυβέρνηση είχε αναγγείλει πως το μέτρο θα εφαρμοστεί για τέσσερις μήνες και δεν σκοπεύει να δώσει παράταση.
