Το χειρότερο τρίμηνο (-17%) από την κατάρρευση της Lehman Βrothers σημείωσαν τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, με το ελληνικό να υποχωρεί στο χαμηλό 18ετίας σημειώνοντας τη χειρότερη απόδοση στον κόσμο (-45%), καθώς η αβεβαιότητα σχετικά με το εύρος του «κουρέματος» στο ελληνικό χρέος βρίσκεται στο ζενίθ.

Καθώς όπως υπολογίζεται ένα «κούρεμα» στο ελληνικό χρέος κατά 60% διαμορφώνει το συνολικό κόστος για τις τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις ασφαλιστικές εταιρείες στα 63 δισ. ευρώ, δεν είναι να απορεί κανείς που ακριβώς δύο χρόνια μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 ο γενικός δείκτης του ΧΑ σημείωσε πτώση 71,8%, ο FΤSΕ 20 της μεγάλης κεφαλαιοποίησης 78,7%, ενώ υπήρξαν και μετοχές που σημείωσαν πτώση πάνω από 90%.

Η Goldman Sachs εκτίμησε εξάλλου ότι το κόστος για τις ελληνικές τράπεζες σε περίπτωση «κουρέματος» του χρέους κατά 60% θα ανέλθει σε 54 δισ. ευρώ, ενώ η Μoody΄s υπολόγισε σε αντίστοιχου μεγέθους (60%) «κούρεμα» το κόστος στα 44 δισ. ευρώ για τις τράπεζες, στα 16,8 δισ. ευρώ για τα ασφαλιστικά ταμεία και στα 2,4 δισ. ευρώ για τις ασφαλιστικές εταιρείες, δηλαδή σύνολο 63,2 δισ. ευρώ.

Από την άλλη πλευρά, αναλυτές θεωρούν λογικό να γίνουν πιο αυστηροί οι όροι του προγράμματος ανταλλαγής ελληνικού χρέους, του ΡSΙ. Οι αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων εκείνη την περίοδο κυμαίνονταν εξάλλου στο 12%, αλλά έκτοτε έχουν αυξηθεί στο 16%. Αν το προεξοφλητικό επιτόκιο που έχει συμφωνηθεί (9%) αυξηθεί για παράδειγμα στο 15%, αυτό θα υποχρέωνε τις τράπεζες να αποδεχθούν «κούρεμα» 39% στα ομόλογά τους.

Παράλληλα, για να μειωθεί για την Ελλάδα το βάρος εξυπηρέτησης των τόκων, η ευρωζώνη θα μπορούσε, όπως λέγεται, να μειώσει το επιτόκιο που προσφέρει στους κατόχους ομολόγων που ανταλλάσσονται. Μια μείωσή του π.χ. κατά 1% θα περιόριζε αντίστοιχα την επιβάρυνση της Ελλάδας από την πληρωμή τόκων κατά 0,4% του ΑΕΠ, το οποίο αντιστοιχεί στο ήμισυ σχεδόν της απόκλισης του δημοσιονομικού ελλείμματος. Από την άλλη πλευρά, το σχέδιο για ελάφρυνση του δημόσιου χρέους κατά 20-30 δισ. ευρώ μέσω της τιτλοποίησης μελλοντικών εσόδων από το ενεργειακό πρόγραμμα «Ηλιος» θα μπορούσε να συνεισφέρει στην όλη προσπάθεια.

Ακόμη και τότε, πάντως, το ακαθάριστο χρέος της Ελλάδας θα εξακολουθούσε να βρίσκεται στα ύψη, με αποτέλεσμα μια ομάδα αναλυτών να θεωρεί ότι περισσότερο νόημα θα είχε μια πιο ολοκληρωμένη αναδιάρθρωση, που θα εφαρμοζόταν στο σύνολο του ελληνικού χρέους, αλλά η ευρωζώνη θα πρέπει πρώτα να προχωρήσει σε κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών και να ενισχύσει το ταμείο διάσωσης. Ωσπου να είναι έτοιμη, όμως, λένε οι αναλυτές, θα συνεχίσει να καταφεύγει σε παρελκυστικές μεθόδους, κάτι που απεχθάνονται μάλλον οι αγορές.

Εξάλλου, ενώ η Κομισιόν θα παρουσιάσει στις χώρες-μέλη της ΕΕ πρόταση για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών πριν από τη σύνοδο κορυφής των ηγετών στις 17 Οκτωβρίου, η Γερμανία και η Γαλλία δείχνουν να διαφωνούν στον τρόπο με τον οποίο θα ενισχυθούν (μέσω του ταμείου διάσωσης ΕFSF) κεφαλαιακά οι προβληματικές τράπεζες.

Η αδυναμία αναστροφής του αρνητικού κλίματος στην κρίση της ευρωζώνης, αλλά και η υπερβολική δημοσιονομική ορθοδοξία που εκδηλώνεται τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ όχι μόνο αποτελούν κίνδυνο για την ανάπτυξη, αλλά αυξάνουν σημαντικά την πολιτική αβεβαιότητα καθιστώντας το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό οικοδόμημα ασταθές και δύσκολα προβλέψιμο, αναφέρει η Μονάδα Οικονομικής Ανάλυσης και Αγορών της Τράπεζας Πειραιώς, θεωρώντας ότι η δυναμική πολλών αγορών συνεχίζει να συνηγορεί στην αποφυγή επενδυτικού κινδύνου, συστήνοντας ουδέτερη θέση για τις αγορές.

«Την άνοιξη η χρεοκοπία»

Α ν και στο βασικό τους σενάριο δεν «βλέπουν» έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, ο αναλυτής Stefan Νedialkov και οικονομολόγοι της Citigroup δεν αποκλείουν ελεγχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας ως το τέλος του 2012, με μεγαλύτερη πιθανότητα ως το τέλος της ερχόμενης άνοιξης.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς τους, με δεδομένο ότι η αποτίμηση σε τιμές αγοράς (mark to market) των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν οι τράπεζες κυμαίνεται στο 40%, το συνολικό «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων υπολογίζεται με βάση διάφορα σενάρια μεταξύ 50% και 80%. Στο πλαίσιο αυτό η Citigroup υποβάθμισε τις προοπτικές των ελληνικών τραπεζών, μια εξέλιξη η οποία δεν βοηθά ούτε το Χρηματιστήριο της Αθήνας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ