Το όνοµα Glencore ελάχιστοι το γνωρίζουν. Ακόµη λιγότεροι γνωρίζουν το όνοµα Αριστοτέλης Μυστακίδης. Και όµως, η Glencore είναι η µεγαλύτερη στον κόσµο εταιρεία διακίνησης εµπορευµάτων (µεταλλευµάτων και άλλων πρώτων υλών) και ο συµπατριώτης µας ένας από τους διευθυντές της. Με την πρόσφατη είσοδο της εταιρείας στο χρηµατιστήριο, η κεφαλαιουχική αξία της ξεπέρασε τα 50 δισ. δολάρια, γεννώντας ταυτόχρονα έναν νέο έλληνα κροίσο.

Στην τελευταία λίστα του «Forbes» φιγουράρουν µόνο δύο ελληνικά ονόµατα: αυτό του Σπύρου Λάτση και της οικογένειάς του (στη 219η θέση, µε 4,4 δισ. δολάρια) και αυτό του Φίλιππου Νιάρχου (στην 459η, µε 2,5 δισ. δολάρια). Στην επόµενη θα προστεθεί ένα ακόµη: του Τέλη Μυστακίδη , αφού, µε βάση τους πιο προσεκτικούς υπολογισµούς, οι µετοχές του στην Glencore τον φέρνουν ανάµεσα στους δύο άλλους επιφανείς συµπατριώτες µας στην κατάταξη των πλουσιοτέρων Ελλήνων.

Η αξία της εταιρείας έχει όµως πέσει, αφού τον αρχικό ενθουσιασµό της δηµόσιας εγγραφής (τον περασµένο Μάιο) διαδέχθηκε η χλιαρή ανταπόκριση των επενδυτών κατά την ως σήµερα πορεία της. Ολοι µιλούσαν τότε για τη µεγαλύτερη δηµόσια εγγραφή στην ιστορία του χρηµατιστηρίου του Λονδίνου, ύψους 11 δισ. δολαρίων, αλλά, από την αρχική τιµή των 530 πενών η µετοχή έχει πέσει σήµερα κάτω από τις 500 πένες. ∆εν µιλάµε φυσικά για «φούσκα», αλλά για µια αρνητική συγκυρία που δεν επιβεβαιώνει τις υπερτιµηµένες προσδοκίες των τραπεζών και µαζί πολλών επενδυτών.

Η είσοδος της Glencore στο χρηµατιστήριο και η συµπερίληψή της στον δείκτη FTSE 100 έφερε στο προσκήνιο όχι µόνο τον κ. Μυστακίδη και τους άλλους διευθυντές της εταιρείας, οι οποίοι επίσης έγιναν πολυεκατοµµυριούχοι, αλλά και την ίδια την ελβετική πολυεθνική που παρέµενε σχεδόν άγνωστη ως σήµερα.

Με έδρα της το γραφικό χωριουδάκι Μπάαρ κοντά στη Λουκέρνη της Ελβετίας, η Glencore απασχολεί περισσότερους από 50.000 εργαζοµένους σε ολόκληρο τον κόσµο µέσω θυγατρικών της και στις πέντε ηπείρους. Αν και είναι µεγαλύτερη από ελβετικούς κολοσσούς σαν την UBS, τη Nestlé και τη Novartis, το όνοµά της παραµένει άγνωστο όχι µόνο λόγω του αντικειµένου των εργασιών της αλλά και λόγω του τρόπου λειτουργίας της.

Παρ’ όλο που δουλεύει σαν ελβετικό ρολόι, ο µηχανισµός λειτουργίας της Glencore παραµένει επτασφράγιστο µυστικό. Η εταιρεία αποτελεί στην ουσία ιδιωτική κοινοπραξία των 500 µεγαλοστελεχών της, τα οποία µοιράζονται τα κέρδη µε βάση ένα πρόγραµµα κινήτρων που στηρίζεται στις αποδόσεις τους. Η εταιρεία διαθέτει ένα δίκτυο από περίπου 2.000 πολύ καλά εκπαιδευµένους µάνατζερ που γυρίζουν τον κόσµο για να κλείσουν συµφωνίες και να αγοράσουν πρώτες ύλες. Ο τρόπος λειτουργίας της µοιάζει κατά πολύ µε αυτόν της Goldman Sachs, η οποία επίσης ανήκει στα στελέχη της. Ανάλογες είναι και οι επικρίσεις τις οποίες έχει δεχθεί κατά καιρούς η Glencore, επειδή έχει συνεργαστεί µε διεφθαρµένα καθεστώτα στις αναπτυσσόµενες χώρες, αφού εκεί βρίσκεται κατά κύριο λόγο ο φυσικός πλούτος που την ενδιαφέρει.

Ο Μαρκ Ριτς, η Glencore και ο Κλίντον

Η τελευταία υπογραφή που έβαλε ο Μπιλ Κλίντον προτού εγκαταλείψει τον Λευκό Οίκο, τον Ιανουάριο του 2001, ήταν στο συγχωροχάρτι του Μαρκ Ριτς, του ιδρυτή της Glencore.

Αν ρίξετε µια µατιά στον βαρύ τόµο που συνόδευσε την είσοδο της εταιρείας στο χρηµατιστήριο, µε δυσκολία θα ανακαλύψετε το όνοµα του Ριτς. Και όµως, ο εβραϊκής καταγωγής επιχειρηµατίας έχει αφήσει εποχή µε τη δραστηριότητά του και η ζωή του πρόκειται να γυριστεί ταινία στο Χόλιγουντ.

Το 1974, σε ηλικία 40 ετών, ίδρυσε την τότε Marc Rich & Co., µέσω της οποίας έκανε αγοραπωλησίες πρώτων υλών. Η ευφυΐα του και οι διευρυµένες σχέσεις του µε τα καθεστώτα της Μέσης Ανατολής τον κατέστησαν προνοµιακό παίκτη στην αγορά του «µαύρου χρυσού» στα τέλη της δεκαετίας του ‘70. Το 1983 οι αµερικανικές Αρχές τον κατηγόρησαν ότι είχε σπάσει το εµπάργκο πώλησης του ιρανικού πετρελαίου και του απηύθυναν κατηγορίες για φοροδιαφυγή. Ο Ριτς υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τις Ηνωµένες Πολιτείες και να «εξοριστεί» στην Ελβετία. Υποστήριζε πάντα ότι είναι αθώος και ότι είναι θύµα των αντιπάλων του. Παρέµεινε εκεί φυγάς επί 17 χρόνια, ώσπου τον γλίτωσε ο Κλίντον, ύστερα από πιέσεις του εβραϊκού λόµπι και µια γενναία δωρεά της αµερικανίδας συζύγου του στο Ιδρυµα Κλίντον…

Επειτα από µια σειρά ατυχείς επιλογές ο Ριτς υποχρεώθηκε το 1994 να πουλήσει την εταιρεία του στα στελέχη του και µέσα από εκεί προέκυψε η Glencore. Σήµερα δουλεύει µόνος του και η αξία της περιουσίας του υπολογίζεται σε 1 δισ. δολάρια.

WHO IS WHO
ΗΛΙΚΙΑ

49 ετών

ΣΠΟΥΔΕΣ

Οικονομικά στην LSE

ΚΑΡΙΕΡΑ

Εργάστηκε έξι χρόνια στην κολοσσιαία αμερικανική Cargill και από το 1993 βρίσκεται στην Glencore. Από το 2000 είναι επικεφαλής του τομέα ψευδαργύρου – χαλκού – μολύβδου

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ

Γεννήθηκε στη Ρώμη, όπου εργαζόταν ο ελληνικής καταγωγής πατέρας του.


Σπούδασε στη Βρετανία και σήμερα ζει στην Ελβετία, όπου βρίσκεται η έδρα της Glencore. Είναι βρετανός υπήκοος και μιλάει έξι γλώσσες

ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ

Με την είσοδο της Glencore στο χρηματιστήριο, η συμμετοχή του (περίπου 6%) αποτιμήθηκε σε 3,6 δισ. δολάρια. Στα χαρτιά βεβαίως, επειδή για την ώρα κανένας από τους μεγάλους μετόχους της εταιρείας δεν μπορεί να πουλήσει τη συμμετοχή του
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ