O αμερικανός δισεκατομμυριούχος Τζορτζ Σόρος, ο οποίος αύξησε κατακόρυφα την περιουσία του κερδοσκοπώντας εις βάρος της βρετανικής στερλίνας, ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από την ενεργό επενδυτική δράση. Οπως διευκρινίζει στην επιστολή που έστειλε την περασμένη εβδομάδα στους επενδυτές του hedge fund που φέρει το όνομά του, στο εξής θα ασχολείται αποκλειστικά με κεφάλαια που ανήκουν στον ίδιο και σε μέλη του οικογενειακού του περιβάλλοντος.

Ετσι λοιπόν πέφτουν οι τίτλοι τέλους σε μια πορεία 40 ετών που χάρισε στον 81χρονο επενδυτή μια περιουσία άνω των 15 δισ. δολαρίων, αλλά και το προνόμιο να μοιράζει κάποια «ψίχουλα» σε αγαθοεργίες προκειμένου να κουβαλά μετά θάνατον όχι μόνο το προσωνύμιο του αδίστακτου αλλά και εκείνο του «φιλάνθρωπου» κερδοσκόπου. Επιπλέον η εμπλοκή του στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ αλλά και στην κατάρρευση των καθεστώτων του «υπαρκτού σοσιαλισμού» στην Ανατολική Ευρώπη (μέσω αντίστοιχων δωρεών) έχουν χαρίσει στον Σόρος την αύρα του «πολιτικά στρατευμένου» επενδυτή με ευαισθησία σε κοινωνικά θέματα, όπως τα ναρκωτικά, η πείνα στην Αφρική και η οικολογία.

Ασφαλώς η εθελούσια «συνταξιοδότηση» του Σόρος δεν συνιστά το τέλος της εποχής των κερδοσκόπων. Ο ουγγρικής καταγωγής διαχειριστής επενδυτικών κεφαλαίων αφήνει την αυτοκρατορία του σε άξιους διαδόχους: τους δύο γιους του Τζόναθαν και Ρόμπερτ. Επιπλέον ο βίος και οι… επενδυτικές πρακτικές του αποτελούν αντικείμενο μελέτης για επίδοξους επενδυτές του μέλλοντος. Αλλωστε τις μεθόδους του Σόρος έχουν αφομοιώσει με πολύ προσοδοφόρο τρόπο ο Τζον Πόλσον και πολλοί άλλοι διαχειριστές hedge funds που θησαυρίζουν κερδοσκοπώντας εις βάρος νομισμάτων, βασικών διατροφικών ειδών, ακόμη και ολόκληρων χωρών.

Πρόκειται για προσφιλείς μεθόδους εύκολου πλουτισμού για τον άνθρωπο που έγινε παγκοσμίως γνωστός ως ο επενδυτής που επιτέθηκε στην πανίσχυρη Τράπεζα της Αγγλίας το 1992 πουλώντας σχεδόν εν μια νυκτί 10 δισ. στερλίνες. Εκείνη τη «Μαύρη Τετάρτη» το εθνικό νόμισμα της Βρετανίας υποχώρησε ραγδαία και τέθηκε εκτός του ευρωπαϊκού μηχανισμού συναλλαγματικών ισοτιμιών προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω κατρακύλισμα. Στην πραγματικότητα ήταν απλώς μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Ο ίδιος άνθρωπος που υποτίθεται ότι είχε προβλέψει την πτώση της στερλίνας επιτάχυνε (αν δεν προκάλεσε) αυτή την εξέλιξη αποκομίζοντας κέρδη άνω του 1 δισ. δολαρίων.

Η ίδια συνταγή εφαρμόστηκε μία πενταετία αργότερα, εν μέσω της ασιατικής κρίσης, στην Ταϊλάνδη. Ο Σόρος ήταν εκείνος που στοιχημάτισε 750 εκατ. δολάρια στην κατάρρευση του μπατ, του εθνικού νομίσματος της χώρας, επιταχύνοντας την κατάρρευση της χώρας και την παροχή «βοήθειας» ύψους 17 δισ. δολαρίων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Λίγα χρόνια μετά παρόμοιες μέθοδοι χρησιμοποιήθηκαν από τον Σόρος και τους «επιγόνους» του στις κρίσεις της Ρωσίας, των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας και στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2009. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα της «Wall Street Journal», το fund του Σόρος κερδοσκόπησε με την πτώση του ευρώ επενδύοντας στη διάλυση της ευρωζώνης.

Γόνος εβραίων που είχαν εκδιωχθεί από τη Ρωσία στον Μεσοπόλεμο και εγκαταστάθηκαν στη Βουδαπέστη, ο Σόρος μεγάλωσε σε μια οικογένεια που ζούσε στην ανέχεια αλλά και με θρησκευτική ευλάβεια. Αργότερα, στις δεκαετίες 1950-1960 ήταν πλέον ένας απόφοιτος της φημισμένης London School of Εconomics που έκανε καριέρα ως trader σε διάφορες επενδυτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ. Είχε υπολογίσει μάλιστα ότι, αν κατάφερνε να κερδίσει 500.000 δολάρια μέσα σε πέντε χρόνια, θα ήταν αρκετά για να αφοσιωθεί στη συνέχεια στο συγγραφικό έργο του και στην προώθηση της περίπλοκης έννοιας της ανακλαστικότητας (reflexivity) και άλλων οικονομικο-κοινωνικών θεωριών.

Από το 2003 άρχισε τις φιλανθρωπίες
2003-2004

Ενισχύει με 23 εκατ. δολάρια διάφορους οργανισμούς που στηρίζουν το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ «για να μην επανεκλεγεί ο Μπους»

2007

Διαθέτει 100 εκατ. δολάρια για τη δικτύωση των πανεπιστημίων της Ρωσίας και 50 εκατ. δολάρια για την καταπολέμηση της φτώχειας στην Αφρική

«Το επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας θα έπρεπε να είναι στο 3%»

Τον περασμένο Απρίλιο ο αμφιλεγόμενος επενδυτής Τζορτζ Σόρος βρέθηκε στην Αθήνα. Δείπνησε με έλληνες επιχειρηματίες και τραπεζίτες, μετέφερε μήνυμα συμπαράστασης στην ελληνική κυβέρνηση και φυσικά συναντήθηκε και με τον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου. Επανέλαβε την πεποίθησή του ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να καταρρεύσει, ούτε και να βρεθεί εκτός ευρωζώνης, καθώς, όπως άφησε να εννοηθεί, αυτό δεν συμφέρει την Ευρώπη, αλλά ούτε και τις ΗΠΑ.

Στις επανειλημμένες παρεμβάσεις του δεν διστάζει άλλωστε να επισημαίνει ότι η Γερμανία είναι η κατ΄ εξοχήν ωφελημένη από τη συμμετοχή στο κοινό νόμισμα, κατηγορώντας την ηγεσία της χώρας για διαχείριση της κρίσης με βάση τα μικροπολιτικά συμφέροντα.

Αναφορικά με το ελληνικό χρέος ο Σόρος είχε πει τότε ότι μια μορφή αναδιάρθρωσης (συγκεκριμένα η αναδιάταξη ή η μετακύλιση χρέους) θα ήταν η καλύτερη λύση. Μια «λεπτομέρεια» που είχε τονίσει ο ίδιος ήταν ότι το επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας θα έπρεπε να μειωθεί στο 3% «για να είναι ευεργετική η βοήθεια προς την οικονομία και τον ελληνικό λαό». Κάτι το οποίο, όπως φαίνεται, κρίθηκε ασύμφορο για το τραπεζικό λόμπι που χάραξε τις αδρές γραμμές της συμφωνίας των ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες.

Ασφαλώς ο Σόρος δεν έγινε στη δύση της ζωής του κάτι που ποτέ δεν ήταν, δηλαδή υπέρμαχος μιας επεκτατικής οικονομικής πολιτικής ή απολογητής του κεϊνσιανού κράτους πρόνοιας.

Εκτός από τις «φιλικές συμβουλές» και τα παρηγορητικά λόγια, επανέλαβε, ασφαλώς με συγκεκαλυμμένο τρόπο, ότι βλέπει την κρίση ως ευκαιρία. Μίλησε για τις απαραίτητες «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» και για «προσέλκυση επενδυτών». Αν αφαιρούσε κάποιος τους παραπλανητικούς ευφημισμούς θα μπορούσε να διαβάσει το πραγματικό νόημα των παραινέσεων. Ο Σόρος επικρότησε όλα αυτά τα μέτρα που ενορχηστρώνει το «αόρατο χέρι» των αγορών με σκοπό τη μείωση του κόστους εργασίας και την πώληση εθνικών γαιών και ακινήτων σε «τιμές ευκαιρίας» για τους πλειοδοτούντες επενδυτές.


ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ