ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΟΡΙΕΣ

Αγορά και πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο
Ο κ. Δ. Λεβογιάννης ερωτά: «Η αγορά μετοχών αποτελεί τεκμήριο; Δηλαδή, αν αγοράσω μετοχές, πρέπει να δικαιολογήσω πού βρήκα τα χρήματα; Αν τις κρατήσω πάνω από έξι μήνες, οι τυχόν υπεραξίες φορολογούνται;».

Απάντηση:

1. Η αγορά μετοχών, εισηγμένων ή όχι στο Χρηματιστήριο, δεν αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.

2. Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 38 του ΚΦΕ, όπως αυτή η διάταξη ισχύει μετά την αντικατάστασή της με το άρθρο 16 του Ν. 3842/2010, τα κέρδη τα οποία αποκτούν φυσικά πρόσωπα από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών σε τιμή ανώτερη της τιμής απόκτησής τους, όταν οι μετοχές αυτές αποκτώνται από 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος με την προϋπόθεση ότι η πώληση λαμβάνει χώρα μετά την παρέλευση τριών ή δώδεκα μηνών από τον χρόνο απόκτησής τους κατά περίπτωση. Για τον υπολογισμό του χρονικού αυτού διαστήματος λαμβάνεται υπόψη και η ημέρα απόκτησης των μετοχών. Αν οι προαναφερθείσες μετοχές πωληθούν εντός του χρονικού αυτού διαστήματος, τα κέρδη φορολογούνται. Για τον υπολογισμό του κέρδους που υπόκειται σε φόρο λαμβάνεται υπόψη η τιμή πώλησης των μετοχών στο ΧΑ, όπως αυτή αναγράφεται στο πινακίδιο που εκδίδει η Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών ή το πιστωτικό ίδρυμα που μεσολαβεί. Οταν η πώληση των μετοχών πραγματοποιείται εξωχρηματιστηριακά ή μέσω πολυμερούς μηχανισμού διαπραγματεύσεων, ως τιμή πώλησης λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη μεταξύ αυτής που δηλώνεται στην Ελληνικά Χρηματιστήρια Ανώνυμη Εταιρεία για τον διακανονισμό της συναλλαγής και της τιμής κλεισίματος της μετοχής κατά την ημέρα της συναλλαγής. Για τον υπολογισμό του κόστους απόκτησης των μετοχών, ώστε να βρεθεί η υπεραξία που θα φορολογηθεί, η διάταξη προβλέπει μεθόδους ανάλογα με την αιτία ή τον τρόπο κτήσης των μετοχών.

Εναντι του φόρου που αναλογεί οι ανώνυμες εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών ή τα πιστωτικά ιδρύματα παρακρατούν φόρο με συντελεστή 20% και 10%, αντίστοιχα, επί του κέρδους με βάση τα στοιχεία του συστήματος άυλων τίτλων. Χρόνος κτήσης του εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών
Η κυρία Νικολέτα Μαυρογεώργη ερωτά:

«Είμαι ελεύθερος επαγγελματίας και πληρώθηκα το 2010 για δουλειά που έγινε το 2009. Μπορώ να πάρω βεβαίωση γι΄ αυτό. Ξέρετε αν υπάρχει τρόπος να το δηλώσω αυτό στην Εφορία ώστε να γίνει τροποποίηση του εκκαθαριστικού βάσει του μισθού που παρέλαβα σε μεταγενέστερο έτος; Εψαξα λίγο και βρήκα σχετικές πληροφορίες μόνο για μισθωτούς και συνταξιούχους. Υπάρχει κάτι αντίστοιχο για ελεύθερους επαγγελματίες;».

Απάντηση:

1. Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 48 του ΚΦΕ, όπως αυτή η διάταξη ισχύει μετά την αντικατάστασή της με την παρ. 9 του άρθρου 6 του Ν. 3842/2010, χρόνος κτήσης του εισοδήματος από υπηρεσίες ελευθέριου επαγγέλματος θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο παρασχέθηκαν οι υπηρεσίες από τον ελεύθερο επαγγελματία. Οταν πρόκειται για παροχή υπηρεσιών διαρκείας, χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που καθίσταται απαιτητό κάθε επί μέρους τμήμα της αμοιβής για το μέρος αυτό και την υπηρεσία που παρασχέθηκε. Κατ΄ εξαίρεση, για τους ελεύθερους επαγγελματίες που αποκτούν εισόδημα από παροχή υπηρεσιών στο Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος είσπραξής του.

2. Η διάταξη αυτή έχει εφαρμογή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 92 του προαναφερθέντος νόμου για συναλλαγές που πραγματοποιούνται από διαχειριστικές χρήσεις που αρχίζουν από 1.1.2011 και μετά και συνεπώς δεν σας αφορά.

3. Στην περίπτωση αυτή θα έχει εφαρμογή η αντικατασταθείσα διάταξη, σύμφωνα με την οποία χρόνος κτήσης του εισοδήματος από υπηρεσίες ελευθέριου επαγγέλματος θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο ο δικαιούχος εισέπραξε τούτο. Με βάση τη διάταξη αυτή, η αμοιβή που εισπράξατε το 2010 θα δηλωθεί το 2011. Αγορά ακινήτου στην αλλοδαπή
Η κυρία Μαρία Μητρέλη ερωτά:

«Είμαι φανατική αναγνώστριά σας για την πλούσια ύλη και τα ένθετα περιοδικά σας. Πρόσεξα λοιπόν ότι προσθέσατε και τη στήλη με τις “Φορολογικές απορίες”. Θα ήθελα, λοιπόν, αν μπορείτε, να μου απαντήσετε μέσω της στήλης σας αυτής στην εξής απορία μου:Εχω στην κυριότητά μου μικρό διαμέρισμα στο εξωτερικό (Αγγλία). Η αγορά έγινε με δάνειο από τράπεζα εκεί, που εξυπηρετήθηκε σε μία δεκαετία με τα εισπραττόμενα ενοίκια. Ηδη έχει αποπληρωθεί το δάνειο και εισπράττω κανονικά το ενοίκιο. Ολη αυτή η διαδικασία έγινε με τη βοήθεια συγγενικού μου προσώπου που διαμένει μόνιμα εκεί. Ερωτώ:Πρέπει να δηλώσω το ακίνητο στο Ε9 και τα ενοίκια στη δήλωση φόρου εισοδήματος; Φυσικά το εισπραττόμενο ενοίκιο φορολογείται εκεί. Αν πρέπει να δηλωθεί και εδώ, σε ποιο κωδικό πρέπει να γραφεί και υπόκειται σε φόρο και εδώ;».

Απάντηση:

1. Στη δήλωση ακινήτων (έντυπο Ε9) γράφονται τα ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα.

2. Οι μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας φορολογούνται και για εισοδήματα που αποκτούν στην αλλοδαπή. Τα εισοδήματα αυτά γράφονται στον πίνακα 42 του εντύπου της δήλωσης και ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή στον πίνακα 8 (ένδειξη 651-652).

Εννοια εμπορικής επιχείρησης – Ανέγερση οικοδομής
Ο κ. Π. Τριφύλλης ερωτά: «Σε ιδιόκτητο οικόπεδο από 50% με τον αδελφό μου, με κεφάλαιο, εγώ με δημιουργία κεφαλαίου από δηλωμένα εμβάσματα από το εξωτερικό (ζω 20 χρόνια έξω) και ο αδελφός από δηλωμένες υπεραξίες μετοχών ΧΑ κτίσαμε σαν ιδιώτες (όχι εργολάβοι) μια οικοδομή 10 διαμερισμάτων εξ αδιαιρέτου, με σκοπό να τα νοικιάσουμε. Με την κατάσταση όμως που επικρατεί θέλουμε να τα πουλήσουμε. Η ερώτησή μου είναι:Αν πουληθούν, θα πληρώσουμε στην Εφορία και πόσο (αντικειμενική αξία περιοχής 1.200 ευρώ, μολονότι θα πουληθούν κάτω από 1.200

ευρώ το τ.μ.);».

Απάντηση:

1. Στη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 28 του ΚΦΕ ορίζεται ότι εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις αποτελεί και μεμονωμένη ή συμπτωματική πράξη που αποβλέπει στην επίτευξη κέρδους. Το υπουργείο Οικονομικών με το υπ΄ αριθμ. 1064374/1481/Α0012/1995 έγγραφό του έχει δεχθεί ότι η ανέγερση από ιδιώτη πολυώροφης οικοδομής και η πώληση σε τρίτους του μεγαλύτερου μέρους αυτής μπορεί υπό προϋποθέσεις να θεωρηθεί ότι έχει σκοπό την επίτευξη κέρδους. Στον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ εναπόκειται να αξιολογήσει τα πραγματικά περιστατικά και να αποφανθεί αν η μεμονωμένη αυτή πράξη αποτελεί εμπορική επιχείρηση.

2. Το καθαρό εισόδημα των επιχειρήσεων που ασχολούνται με την πώληση ανεγειρόμενων οικοδομών βρίσκεται με τη χρήση συντελεστή 20% στα ακαθάριστα έσοδά τους, τα οποία αποτελούν το άθροισμα των αντικειμενικών αξιών που έχουν αναγραφεί στα πωλητήρια συμβόλαια. Ο προαναφερθείς συντελεστής καθαρού κέρδους ισχύει για εισοδήματα που αποκτήθηκαν μετά την 1.1.2010 και αφορά ατομικές οικοδομικές επιχειρήσεις, καθώς και οικοδομικές επιχειρήσεις με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας, κοινωνίας, κοινοπραξίας κ.ο.κ.

Αντικειμενικός προσδιορισμός της αξίας των ακινήτων

Ο κ. Γ. Σακελλαρίδης ερωτά: «Μπορείτε να μου πείτε ποια είναι η τιμή ζώνης ή τιμή εκκίνησης της κατοικίας μας, την οποία γράφουμε στον πίνακα 5 του Ε1; Είναι αυτή που αναγράφεται στον πίνακα τιμών αντικειμενικών αξιών; Ή είναι αυτή που αναγράφεται στον λογαριασμό της ΔΕΗ για τον υπολογισμό του ΤΑΠ; Υπάρχει και η τιμή ζώνης που δίνεται για την έκδοση οικοδομικής αδείας στις πολεοδομίες».

Απάντηση:

1. Το τεκμήριο της πρώτης και της δευτερεύουσας κατοικίας με βάση το τεκμαρτό μίσθωμα των κατοικιών αυτών, το οποίο αποτελούσε το γινόμενο του εμβαδού της κατοικίας, της τιμής ζώνης ή εκκίνησης, του διορθωτικού συντελεστή και του συντελεστή παλαιότητας επί τον συντελεστή 3,5% καταργήθηκε. Από 1.1.2010 το τεκμήριο αυτό λειτουργεί με άλλη μέθοδο.

2. Για τον υπολογισμό του τεκμαρτού μισθώματος ως τιμή ζώνης ή εκκίνησης ελαμβάνετο αυτή που ίσχυε κατά την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας, η οποία ορίζεται ως υπουργική απόφαση.