Το 2009 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τον κλάδο των αλλαντικών- όπως και για το σύνολο της ελληνικής αγοράς. Το τελευταίο τρίμηνο του χρόνου όμως έκρυβε μια έκπληξη, για άλλους ευχάριστη και για άλλους δυσάρεστη. Αυτοί που σίγουρα γέλασαν ήταν οι άνθρωποι της εταιρείας Υφαντής ΑΕ. Και ο λόγος ήταν απλός. Ξόδεψαν αρκετά χρήματα για να αγοράσουν την περίφημη διαφήμιση με τον Gummy Βear, το «μαστιχένιο αρκουδάκι» με το οποίο απευθύνθηκαν στις μικρές ηλικίες των καταναλωτών. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό, το παριζάκι της εταιρείας κέρδισε 30% μερίδιο αγοράς- το παριζάκι είναι το πιο δυναμικό προϊόν της αγοράς των αλλαντικών. Και βρέθηκε στην πρώτη θέση στην αγορά της Αττικής, την οποία μοιράζεται πλέον με την Creta Farm ΑΕ.
Αυτοί που σίγουρα δυσαρεστήθηκαν ήταν οι αδελφοί Δομαζάκη, τα αφεντικά της κρητικής εταιρείας που απογειώθηκε τα τελευταία χρόνια και βρέθηκε στην κορυφή του κλάδου, όπως και τα στελέχη της Νίκας ΑΕ, που αγωνίζονται να διατηρήσουν τα μερίδιά της έστω και στα επίπεδα της τρίτης θέσης της αγοράς.
Πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι πλέον ήλθε η ώρα για να γίνει η εναλλαγή στην πρώτη θέση του κλάδου, θεωρούν δηλαδή ότι πιθανόν είναι η Creta Farm ΑΕ να περάσει στη δεύτερη θέση, αφήνοντας την πρώτη για την Υφαντής ΑΕ και τούτο το εξηγούν με τη διαπίστωση ότι στη διάρκεια των τελευταίων μηνών τα πανελλαδικά μερίδια αγοράς στα ψυγεία των σουπερμάρκετ είναι:
24% της Υφαντής ΑΕ, 19% της Creta Farm ΑΕ και 12% της Νίκας ΑΕ, ενώ τα υπόλοιπα ποσοστά ανήκουν σε άλλες μικρότερες εταιρείες (ΒΙΚΗ, Εδεσμα, Πασιάς, προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας κτλ.).
Η έκπληξη της αγοράς
Οιαδελφοί Δομαζάκη, Κώστας και Μανώλης, την τελευταία δεκαετία ήταν η έκπληξη της αγοράς: με τη σειρά αλλαντικών «Εν Ελλάδι» κατόρθωσαν να βρεθούν στην πρώτη θέση, την ίδια στιγμή που ο άλλοτε «ηγέτης» του κλάδου, η Νίκας ΑΕ, άλλαζε τον έναν μάνατζερ μετά τον άλλον και τα μερίδιά της συρρικνώνονταν. Αφού γεύτηκαν τους καρπούς της «πρωτιάς», αποφάσισαν να αξιοποιήσουν όσο τους είναι δυνατόν την ιδέα του ελαιολάδου και να επεκταθούν εκτός των ελληνικών συνόρων. Το στοίχημα είναι μεγάλο, αν και φαίνεται να το παίζουν εκ του ασφαλούς- δηλαδή σχεδόν χωρίς κόστος.
Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν και ύστερα από πολύμηνες συζητήσεις – κράτησαν 18 μήνες- η Creta Farm ΑΒΕΕ υπέγραψε τελικά στις 23 Μαΐου 2007 συμφωνία συνεργασίας με την Clemens Ιnvestments LLC, μέλος του αμερικάνικου ομίλου Clemens Family Corporation, για την παραγωγή και διάθεση των προϊόντων της στην αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Ετσι στις αρχές του 2009 συστάθηκε κοινή εταιρεία με την επωνυμία Creta Farms USΑ, LLC, στην οποία οι δύο εταίροι συμμετέχουν με 50% ο καθένας.
Η ελληνική εταιρεία έβαλε τα σήματα και την τεχνογνωσία και η αμερικανική τις σύγχρονες εγκαταστά σεις παραγωγής, που διαχειρίζεται η θυγατρική Ηatfield Quality Μeats Ιnc., το ευρύ και εκτεταμένο δίκτυο διανομής και πωλήσεων και όλες τις απαιτούμενες υποστηρικτικές υπηρεσίες και εργασίες για το «λανσάρισμα» της σειράς «Εν Ελλάδι» και των άλλων προϊόντων της. Η αμοιβή της ελληνικής εταιρείας με τη μορφή royalties είναι ίση με το 1,5% επί των καθαρών πωλήσεων της νέας εταιρείας από το έτος που η Creta Farms USΑ θα παρουσιάσει κέρδη.
Στους 7-8 μήνες του 2009 που η νέα εταιρεία λειτουργεί στις ΗΠΑ, κατά τον κ. Κ. Δομαζάκη, είχε πωλήσεις 3,5 εκατ. ευρώ. Ο ίδιος βέβαια, έμπλεος αισιοδοξίας, θεωρεί ότι στα επόμενα χρόνια η αμερικανική προσπάθεια θα απογειωθεί, ενώ ήδη παρόμοια προσπάθεια καταβάλλει και στην Ισπανία, μια επίσης μεγάλη αγορά.
Το μοντέλο είναι το ίδιο. Αισιοδοξεί, έστω κι αν η ελληνική αγορά «ζορίζεται». Φάνηκε στους τελευταίους μήνες του 2009 που η κατανάλωση υποχώρησε κατά 2%3%- το ποσοστό, αν και φαίνεται μικρό, είναι σημαντικό στις αλλαντοβιομηχανίες. Και τούτο διότι, πρώτον, η αγορά φαίνεται ουσιαστικά να είναι στάσιμη ή έστω να έχει αναιμική ανάπτυξη και, δεύτερον, είναι ταχύτατη η ανάπτυξη των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας – εκτιμάται ότι ήδη έχει ανέλθει στο 10%, δηλαδή περίπου σε 50 εκατ. ευρώ ετησίως. Το σύνολο της αγοράς αλλαντικών ανέρχεται σε 550 εκατ. ευρώ ετησίως.
Αυξάνονται συνεχώς οι προσφορές
Φαίνεται, λοιπόν, πως το «Εν Ελλάδι» αρχίζει να «λαχανιάζει» στα ψυγεία των σουπερμάρκετ, ίσως για αυτόν τον λόγο έχει πολλαπλασιάσει τις προσφορές- διαθέτει μάλιστα προϊόν σε μόνιμη προσφορά, κάτι αδιανόητο πριν από λίγα χρόνια- κι απ΄ ό,τι λέγεται έχει αυξήσει και τις παροχές προς τις αλυσίδες των σουπερμάρκετ περίπου στα επίπεδα των άλλων εταιρειών.
Η ανάπτυξή του χρηματοδοτήθηκε εν πολλοίς από τον τραπεζικό δανεισμό- σε μια… άλλη εποχή, όπου οι τράπεζες αφειδώς παρείχαν πιστώσεις σε εταιρείες- που, αν και παραμένει σχετικά υψηλός, εξυπηρετείται. Στο 9μηνο Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου 2009 οι βραχυπρόθεσμες οφειλές ήταν περίπου 78 εκατ. ευρώ και οι πωλήσεις 81,5 εκατ. ευρώ- τα μετά τους φόρους κέρδη διαμορφώθηκαν στα 2,7 εκατ. ευρώ έναντι 1,1 εκατ. ευρώ το 2008.
Οπως όμως ανέφερε ο κ. Δομαζάκης, στις 31 Δεκεμβρίου 2009 οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της εταιρείας διαμορφώθηκαν στα 65 εκατ. ευρώ, ενώ οι πωλήσεις της περίπου σε 110 εκατ. ευρώ. Ο ίδιος πάντως το έχει πάρει απόφαση και, όπως λέει, «το μέλλον δεν βρίσκεται στην ελληνική αγορά»· θεωρεί δηλαδή ότι η εγχώρια αγορά ό,τι ήταν να δώσει στην εταιρεία το έδωσε.
Προφανώς στόχος του πλέον είναι να διατηρήσει τα μερίδιά του στα σημερινά επίπεδα και σε αυτό ίσως οφείλεται η αμυντική στρατηγική των προσφορών και των παροχών- «το μέλλον είναι στις ξένες αγορές, στις ΗΠΑ, στην Ισπανία και σε άλλες ξένες αγορές» συνεχίζει ο ίδιος. Ισως τελικά να έχει δίκιο…
Ποια είναι η Creta Farm
ΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ Δομαζάκη δραστηριοποιούνται στην αλλαντοβιομηχανία από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και πέντε χρόνια αργότερα, το 1995, τα προϊόντα της Creta Farm ΑΕ εμφανίστηκαν δειλά δειλά στην αγορά της Αθήνας, όταν δημιουργήθηκε ένα μικρό υποκατάστημα. Τα επόμενα δύο- τρία χρόνια είναι τα πλέον αποφασιστικά. Στο διάστημα 1997-98 δίνεται έμφαση στην παραγωγική βελτίωση της επιχείρησης, στην εκτροφή των χοιρινών χωρίς τη χρήση αντιβιοτικών και τα δύο αδέλφια προσπαθούν να δημιουργήσουν μια νέα σειρά αλλαντικών χωρίς ζωικό λίπος. Είναι η εποχή της υγιεινής διατροφής. Πράγματι το 1998 δημιουργείται η σειρά αλλαντικών «0,3% λιπαρά» και το 2000 κατορθώνουν να δημιουργήσουν τη σειρά «Εν Ελλάδι», δηλαδή αλλαντικά που περιέχουν παρθένο ελαιόλαδο και όχι ζωικό λίπος. Η προσπάθεια πέτυχε και με ισχυρή διαφημιστική υποστήριξη η σειρά καταξιώθηκε στην αγορά, προκαλώντας αίσθηση σε καταναλωτές και ανταγωνιστές. Την ίδια χρονιά εισήγαγαν την εταιρεία στο ΧΑ. Τα προϊόντα της αρχίζουν και τοποθετούνται σιγά-σιγά στα ράφια των σουπερμάρκετ και οι καταναλωτές αρχίζουν να τα γνωρίζουν. Η Creta Farm ΑΕ κερδίζει έδαφος και οι επενδύσεις συνεχίζονται: σε τρία χρόνια επένδυσαν περισσότερα από 80 εκατ. ευρώ.
