«Ντιλ του αιώνα», που θα εγγυηθεί ότι ο πλανήτης θα μπορέσει να θρέψει καλύτερα έναν παγκόσμιο πληθυσμό 10 δισ. ανθρώπων το 2050; Ή μήπως «γάμος από την Κόλαση» που απειλεί την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία όλων μας;
Λίγες επιχειρηματικές συμφωνίες έχουν προκαλέσει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον σε Ευρώπη και ΗΠΑ όσο η εξαγορά του αμερικανικού αγροχημικού κολοσσού Monsanto, γνωστού για τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα (GMOs), από τον γερμανικό φαρμακευτικό γίγαντα Bayer, διάσημο (μεταξύ άλλων) για την ασπιρίνη, έναντι του ποσού-ρεκόρ των 63 δισ. δολαρίων, και μάλιστα τοις μετρητοίς;
Η συμφωνία έχει γεννήσει μια νέα πολυεθνική εταιρεία, η οποία θα ελέγχει το 29% της παγκόσμιας αγοράς σπόρων και το 24% της αγοράς φυτοφαρμάκων. Και έχει προκαλέσει ανησυχίες ότι μέσω αυτής της συγχώνευσης τα μεταλλαγμένα τρόφιμα θα μπουν στην αγορά της Ευρώπης από την πίσω πόρτα.
«Το Βήμα» έθεσε αυτές τις ερωτήσεις στον δρα Ζοάο Μπαρόκα, διευθύνοντα σύμβουλο της Bayer Hellas, ο οποίος εξηγεί τους λόγους της συγχώνευσης, μιλάει για θετικό αντίκτυπο στον έλληνα αγρότη και καταναλωτή, και τονίζει την απόλυτη συμμόρφωση της νέας Bayer στους κανονισμούς και στις οδηγίες της ΕΕ ως προς τα γενετικά τροποποιημένα.
Ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι πίσω από τη συγχώνευση Bayer – Monsanto και ποιος ο στόχος της νέας γιγαντιαίας εταιρείας;
«Η γεωργία βρίσκεται στο επίκεντρο μιας από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας: πώς να παράσχουμε την κατάλληλη διατροφή σε άλλα 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο μέχρι το 2050 με τρόπο που να είναι περιβαλλοντικά αειφόρος.
Συνδυάζοντας την τεχνογνωσία μας με της Monsanto, μπορούμε να προσφέρουμε ακόμα μεγαλύτερη καινοτομία στο αγρόκτημα –και να συμβάλουμε ακόμη περισσότερο στη διασφάλιση του παγκόσμιου εφοδιασμού σε τρόφιμα.
Η εξαγορά συγκεντρώνει δημιουργικά μυαλά από δύο συμπληρωματικά τμήματα της βιομηχανίας για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο στον αγροτικό τομέα. Μαζί, δημιουργούμε έναν πρωτοποριακό κινητήρα καινοτομίας στη γεωργία με συνενωμένες (pro forma) επενδύσεις σε Ερευνα και Ανάπτυξη ύψους 2,4 δισ. ευρώ το 2017».
Πολλοί ανησυχούν ότι η εξαγορά της Monsanto θα φέρει περισσότερες γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες (GMOs) στο περιβάλλον και μεταλλαγμένα τρόφιμα στο πιάτο μας.
«Είναι γεγονός ότι πρέπει να παράγουμε περισσότερα με λιγότερα. Η γεωργία πρέπει να εκτελέσει μια πράξη εξισορρόπησης. Πρέπει να τροφοδοτεί έναν αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό με φόντο τις μεταβαλλόμενες διατροφικές συνήθειες (αύξηση της κατανάλωσης κρέατος και γάλακτος ειδικά στην Ασία), αλλά πρέπει επίσης να λειτουργεί με βιώσιμο τρόπο σε φυσικά περιορισμένες εκτάσεις γης.
Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, χρειαζόμαστε καινοτομία. Οπως ανέφερα προηγουμένως, η καινοτομία είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή πιο υγιεινών, ασφαλών και προσιτών τροφίμων για έναν αυξανόμενο πληθυσμό με πιο βιώσιμο τρόπο.
Μόνο όταν χρησιμοποιούμε όλες τις γεωπονικές λύσεις –από τη χημική και βιολογική φυτοπροστασία μέσω βελτιωμένων σπόρων μέχρι την άμεση παροχή συμβουλών στο αγρόκτημα, την εκπαίδευση των αγροτών και την πιστοποίηση της ποιότητας της παραγωγής (ώστε να εξάγεται σε υψηλότερες τιμές) –θα μπορέσουμε να έχουμε μεγαλύτερες και υψηλής ποιότητας συγκομιδές.
Στην Bayer, οι στόχοι βιωσιμότητας είναι εξίσου σημαντικοί με τους οικονομικούς στόχους μας. Ετσι, υποστηρίζουμε τους αγρότες να χρησιμοποιούν τα προϊόντα μας υπεύθυνα και με ασφάλεια. Η ασφάλεια αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα σε ό,τι κάνουμε».
Υπάρχουν φόβοι ότι η συγχώνευση θα επιτρέψει σε μια πολυεθνική-κολοσσό να ελέγχει πάνω από το ένα τέταρτο των παγκόσμιων σπόρων και φυτοφαρμάκων, να ελέγχει δηλαδή το σύστημα της διατροφής μας. Πόσο βάσιμες είναι αυτές οι ανησυχίες;
«Δεν είμαστε η μόνη εταιρεία στον τομέα της γεωργίας. Μαζί με τη Monsanto, δημιουργούμε έναν κορυφαίο κινητήρα καινοτομίας στη γεωργία, αλλά υπάρχουν και άλλες κορυφαίες εταιρείες στον κλάδο. Επιπλέον, η συγχώνευση αυτή αποτέλεσε αντικείμενο διεξοδικού (αντιμονοπωλιακού) ελέγχου από τις αντίστοιχες Αρχές σε ΗΠΑ και ΕΕ για περισσότερο από έναν χρόνο. Ως αποτέλεσμα, η Bayer συμφώνησε να πουλήσει μερίδα δραστηριοτήτων αξίας 7,6 δισ. ευρώ στην ανταγωνίστρια εταιρεία BASF».
Πώς ανταποκρίνεστε στις ανησυχίες ότι με το πολιτικά ισχυρό γερμανικό όνομα Bayer πίσω από τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα της Monsanto η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν θα μπορέσει να αντισταθεί στην πίεση, και θα επιτρέψει την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων, εις βάρος της δημόσιας υγείας;
«Η Bayer εργάζεται για να συμβάλει στην αυξημένη απαίτηση για τρόφιμα, αναπτύσσοντας, μεταξύ άλλων, σύγχρονες τεχνικές αναπαραγωγής που περιλαμβάνουν τη γενετική τροποποίηση των φυτών.
Φυσικά, η γενετική τροποποίηση των φυτών δεν μπορεί να είναι η μόνη λύση στο πρόβλημα της πείνας στον κόσμο, αλλά είναι ένα σημαντικό εργαλείο. Δεδομένων των τεράστιων προκλήσεων, θα ήταν ανεύθυνο να μη χρησιμοποιήσουμε αυτή την καινοτόμο τεχνολογία.
Στόχος είναι να έχουμε πολιτικές αποφάσεις που υποστηρίζουν τις ανάγκες της Ευρώπης. Και φυσικά συμμορφωνόμαστε με τους κανονισμούς και τις οδηγίες της ΕΕ. Στην Ελλάδα απαγορεύονται οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες και αυτό δεν φαίνεται ότι θα αλλάξει.
Αλλά σε κάθε περίπτωση, οι γενετικώς τροποποιημένες καλλιέργειες είναι εξίσου ασφαλείς για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον με τα συμβατικά τρόφιμα.
Γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί έχουν αναπτυχθεί εμπορικά από τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Σε όλη αυτή την περίοδο, δεν υπήρξε ποτέ περίπτωση βλάβης που προκλήθηκε από γενετικά τροποποιημένα φυτά».

Λάτρης της Ελλάδας

Με σπουδές Ιατρικής στην πατρίδα του, την Πορταγαλία, ο δρ Μπαρόκα έχει γυρίσει τον μισό κόσμο ως διευθυντικό στέλεχος της Bayer (Γερμανία, όπου ήταν υπεύθυνος για τη Λατινική Αμερική, την Ουγγαρία και τη Βραζιλία). Δηλώνει λάτρης της Ελλάδας, όπου εργάζεται ως CEO της Bayer Hellas από το 2012, και θαυμαστής της ιστορίας, του πολιτισμού και του λαού μας.

Τονίζει τη δέσμευση της Bayer στην ελληνική θυγατρική της, η οποία λειτουργεί εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια, με 300 υπαλλήλους. Με πωλήσεις 154 εκατ. ευρώ, η εταιρεία είχε κέρδη 7,6 εκατ. ευρώ το 2017.

Πώς θα στηρίξουμε τους έλληνες αγρότες

Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος στον έλληνα αγρότη και καταναλωτή;
«Η καινοτομία είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή πιο υγιεινών, ασφαλών και προσιτών τροφίμων για έναν αυξανόμενο πληθυσμό με πιο βιώσιμο τρόπο. Ο συνδυασμός των δύο επιχειρήσεων θα επιτρέψει την ταχύτερη παροχή καινοτομίας και την παροχή λύσεων προσαρμοσμένων στις ανάγκες των αγροτών σε όλον τον κόσμο.
Αυτό σημαίνει ότι θα είμαστε σε καλύτερη θέση να υποστηρίξουμε τους έλληνες αγρότες να εξασφαλίσουν και να βελτιώσουν ακόμα περισσότερο τις συγκομιδές τους, μέσα από ένα ολοκληρωμένο χαρτοφυλάκιο, από τη φυτοπροστασία μέχρι την ψηφιακή γεωργία.

Επίσης, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τους αγρότες μέσω κατάρτισης και παροχής συμβουλών στον τομέα, σχετικά με τον τρόπο χρήσης των προϊόντων και της τεχνολογίας κατά τρόπο αποτελεσματικό και φιλικό προς το περιβάλλον.
Η δέσμευσή μας προς τους έλληνες αγρότες και η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας που προέρχεται από τη γεωργία παρουσιάζονται μέσω του προγράμματος “Διατροφική Αλυσίδα” (“Food Chain Partnership”), που εκφράζει την πεποίθησή μας ότι μαζί με τους συνεργάτες μας μπορούμε να οικοδομήσουμε σχέσεις που ωφελούν όλους.
Η πρωτοβουλία “7 Grapes” από την ένωση παραγωγών επιτραπέζιων σταφυλιών Πήγασος Αγροδιατροφή στην Κορινθία είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα αυτής της συνεργασίας στην Ελλάδα (η Πήγασος εξάγει όλο το επιτραπέζιο σταφύλι στο εξωτερικό, στην Αγγλία και στη Γερμανία). Ανάλογες συνεργασίες γίνονται με παραγωγούς ντομάτας στην Κρήτη, ελαιολάδου στην Πελοπόνησο, κερασιών στη Βόρεια Ελλάδα».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ