Οταν οι διοικήσεις των τραπεζών περνούσαν το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου την περασμένη Δευτέρα για τη συνάντησή τους με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, δεν είχαν στο μυαλό τους αυτό που θα ακολουθούσε. Γνώριζαν μεν ότι το θέμα της συζήτησης ήταν οι πλειστηριασμοί και τα «κόκκινα» δάνεια, ωστόσο δεν περίμεναν την προσχεδιασμένη επίθεση από την κυβέρνηση.
Μετά τις τυπικές χειραψίες και μπροστά στις κάμερες, ο κ. Τσίπρας με επιτακτικό ύφος κάλεσε τους τραπεζίτες όχι μόνο να βγάλουν στη σέντρα μεγαλοοφειλέτες και στρατηγικούς κακοπληρωτές, αλλά να δημιουργηθεί και ένα σύστημα ελέγχου των πιστωτικών ιδρυμάτων από την Πολιτεία, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα βγαίνουν σε πλειστηριασμό πρώτες κατοικίες αδύναμων πολιτών.
Και δεν έμεινε μόνο εκεί. Τους ζήτησε να συμβάλουν ώστε να σταματήσει από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης «η διασπορά ψευδών ειδήσεων» περί κινδύνου της λαϊκής περιουσίας, όπως είπε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός.

Εκλεισαν τα μικρόφωνα

Οι εκπρόσωποι των τραπεζών, αφού ενημερώθηκαν ότι δεν μπορούν να κάνουν δηλώσεις και οι κάμερες έκλεισαν, δέχθηκαν το δεύτερο κύμα αυστηρών συστάσεων. Ιδιαίτερη αίσθηση έκανε στις διοικήσεις των τραπεζών ο «εριστικός τόνος» του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, ο οποίος «δεν μας έχει συνηθίσει σε τέτοιες συμπεριφορές, όσες φορές έχουμε βρεθεί μαζί του», όπως χαρακτηριστικά λένε τραπεζικοί κύκλοι.
Εκτιμούν δε ότι «η πρόσκληση αυτή έγινε καθαρά για επικοινωνιακούς λόγους, καθώς μετά την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών τα εσωκομματικά βέλη δημιουργούν ασφυκτική πίεση στην κυβέρνηση. Επί της ουσίας μάς ζητήθηκε να βάλουμε πλάτη για να μπορέσει ο κ. Τσίπρας να διαχειριστεί το σε βάρος του κλίμα, μετά την αναπόφευκτη, βάσει του Μνημονίου, επανέναρξη των πλειστηριασμών. Δεν είναι τυχαίο ότι καμία κουβέντα δεν έγινε πίσω από τις κλειστές πόρτες, ούτε για τα όρια προστασίας των κατοικιών, για τα οποία έχουμε συμφωνήσει ατύπως με την κυβέρνηση, ούτε για τον αριθμό των ακινήτων που θα πουληθούν το επόμενο διάστημα. Και λίγες ώρες αργότερα κατατέθηκε στη Βουλή νομοσχέδιο με το οποίο καθιερώνεται η αυτεπάγγελτη δίωξη για όσους εμποδίζουν τη διαδικασία διενέργειας των πλειστηριασμών».

Η θέση των τραπεζών

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) Νίκος Καραμούζης και τα υπόλοιπα μέλη του διοικητικού της συμβουλίου εξήγησαν στον κ. Τσίπρα ότι ήδη εφαρμόζουν αυτά που μόλις τους ζήτησε. Οπως είπαν, η στρατηγική που έχουν εκπονήσει για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων, η υλοποίηση της οποίας βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση από την ΕΚΤ, βασίζεται σε δύο άξονες: στην αποκατάσταση της συναλλακτικής κουλτούρας στη χώρα, με ανελέητο κυνήγι σε όσους έχουν τη δυνατότητα να αποπληρώσουν τα χρέη τους αλλά δεν το κάνουν, και στη στήριξη μέσω ευνοϊκών ρυθμίσεων όσων έχουν πραγματικά ανάγκη.
Οπως επισήμαναν στον Πρωθυπουργό, οι πλειστηριασμοί είναι ένα αναγκαίο μέσο και η μόνη δυνατότητα που παρέχεται ως έσχατη λύση απέναντι στους αδιάφορους δανειολήπτες.
Οπως επισημαίνει κορυφαία τραπεζική πηγή, ο κ. Τσίπρας προσπάθησε με τη δημόσια τοποθέτησή του να πείσει την κοινή γνώμη ότι δεν υφίσταται κίνδυνος για τις ευπαθείς ομάδες. Προσθέτει ωστόσο ότι είναι κρίσιμο στην παρούσα φάση να περάσει το μήνυμα σε εύπορους οφειλέτες πως τα ψέματα τελείωσαν.

Τι σημαίνει το παρατηρητήριο πλειστηριασμών

Ο κ. Τσίπρας ζήτησε να συσταθεί, ως δικλίδα ασφαλείας για την πρώτη κατοικία, ένα παρατηρητήριο για τους πλειστηριασμούς, ώστε να ελέγχονται τα ακίνητα που βγαίνουν στο σφυρί. Οπως επισημαίνουν τραπεζικές πηγές, τα πιστωτικά ιδρύματα δεν έχουν κανένα πρόβλημα να αποστέλλουν και στα συναρμόδια υπουργεία τα στοιχεία για τους πλειστηριασμούς. «Πρόκειται για δεδομένα που ούτως ή αλλιώς δημοσιεύονται στο Διαδίκτυο. Αρα για ποιον λόγο να έχουμε πρόβλημα να τα στείλουμε και στην κυβέρνηση;» σημειώνουν οι ίδιοι κύκλοι.

Αλλωστε, τονίζουν, «στα Ειρηνοδικεία έχουμε στείλει υποθέσεις που στην πλειονότητά τους αφορούν μεγάλα αστικά ακίνητα, αλλά και εγγυήσεις που έχουν δοθεί για επαγγελματικά / επιχειρηματικά δάνεια». Σημειώνουν δε ότι δεν είναι στις προθέσεις των τραπεζών να κυνηγήσουν, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, τα στεγαστικά δάνεια. «Βέβαια, αν κάποιος είναι στρατηγικός κακοπληρωτής ή δεν ανταποκρίνεται στις προσκλήσεις μας για ρύθμιση του χρέους του, δεν γίνεται να καθόμαστε και να τον κοιτάμε. Είμαστε υποχρεωμένοι να κινηθούμε επιθετικά» σημειώνει έμπειρο τραπεζικό στέλεχος.
Αναφορικά με το άτυπο όριο προστασίας των 300.000 ευρώ για την κύρια κατοικία, υποστηρίζει ότι «θα υποχωρεί σταδιακά, όσο περνούν οι μήνες, όχι επειδή θέλουμε να πάρουμε τα σπίτια του κόσμου, αλλά κατά βάση για να μη δίνονται κίνητρα για εκ του πονηρού αθέτηση των υποχρεώσεων από τους δανειολήπτες».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ