Πόσο επιθετικές θα είναι οι κεντρικές τράπεζες το 2018

Ενώ η Fed αύξησε τα επιτόκια και διατήρησε την εκτίμησή της για τρεις νέες αυξήσεις το επόμενο έτος, η ΕΚΤ, που περιορίζει από τον Ιανουάριο το «τύπωμα χρήματος», και η Τράπεζα της Αγγλίας τα άφησαν αμετάβλητα· την ώρα που οι σημαντικές κεντρικές τράπεζες θα είναι πιθανότατα πιο πρόθυμες και ικανές το 2018 να ξεκινήσουν –και στην περίπτωση της Fed να συνεχίσουν –την εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής.

Οι αναλυτές αναμένουν ισχυροποίηση του ευρώ στο 1,25 έναντι του δολαρίου, στο 1,22 έναντι του ελβετικού φράγκου και στο 0,95 έναντι της στερλίνας το 2018, η τύχη οποίας πάντως εξαρτάται και από την πορεία του Brexit.

Στα σενάρια της UBS, αν τα πράγματα με την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ δεν εξελιχθούν ομαλά, η στερλίνα μπορεί να οδηγηθεί στο 1,05 ως προς το ευρώ ή να ενισχυθεί στο 0,83 σε περίπτωση πολύ θετικής εξέλιξης των διαπραγματεύσεων. Ωστόσο, καθώς η οικονομία της χώρας παραμένει αδύναμη και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξάνεται, οι βασικές προβλέψεις της ελβετικής τράπεζας κάνουν λόγω για ισοτιμία ευρώ – στερλίνας στο 0,95 στο τέλος του 2018 και στο 1 στο τέλος του 2019.

Οι ευρωπαίοι ηγέτες επιβράβευσαν πάντως τις προσπάθειες της Τερέζα Μέι για το Brexit, διαβεβαιώνοντάς τη για την ικανοποιητική πρόοδο που έχει συντελεστεί, ώστε η Βρετανία να προχωρήσει στη δεύτερη φάση των συζητήσεων για την αποχώρησή της από την Ενωση. Μία μόλις ημέρα μετά την ταπεινωτική της ήττα στη Βουλή για το προσχέδιο εξόδου από την ΕΕ, η Μέι είπε στους ομολόγους της ότι το σχέδιο εξόδου από την ΕΕ προχωράει και τους παρότρυνε να επισπεύσουν τις συνομιλίες για τη λύση της 40χρονης σχέσης τους.

Ετσι, αν και η στερλίνα σημειώνει απώλειες 13% ως προς το ευρώ και 11% ως προς το δολάριο μετά το δημοψήφισμα του Ιουνίου του 2016, τις τελευταίες ημέρες ενισχύθηκε καθώς το σενάριο του soft Brexit βρέθηκε στο προσκήνιο, αφού η Βρετανία φέρεται ότι συμφώνησε να καταβάλει ένα μέρος του προϋπολογισμού τής Ενωσης, περίπου 40 με 45 δισ. ευρώ, ενώ συμφωνήθηκε να μην υπάρχει «hard border» μεταξύ Βόρειας και Δημοκρατίας της Ιρλανδίας. Χωρίς συμφωνία, εξάλλου, η Ευρώπη θα χάσει 1,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, ενώ το ΑΕΠ της Βρετανίας θα υποχωρήσει κατά 4,5%.

Με τις προοπτικές για την ανάπτυξη να έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω και με τον πληθωρισμό να παραμένει αρκετά υψηλότερα σε σχέση με το επίπεδο-στόχο, η Τράπεζα της Αγγλίας βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα δύσκολο δίλημμα πολιτικής, ειδικά αφότου εξαναγκάστηκε να αυξήσει τα επιτόκια εφέτος για πρώτη φορά ύστερα από περίπου μία δεκαετία. Η αντίδραση στην επίμονη αύξηση του πληθωρισμού με αύξηση των επιτοκίων ρισκάρει να εμβαθύνει την οικονομική επιβράδυνση. Η καθυστέρηση στην αύξηση των επιτοκίων και οι πληθωριστικές προσδοκίες θα μπορούσαν να πάρουν μια ανοδική στροφή προς το χειρότερο. Και όλα αυτά χωρίς να συνυπολογιστεί η αβεβαιότητα του Brexit. Παράλληλα η κεντρική τράπεζα της Κίνας αύξησε επίσης τα επιτόκια, αν και οριακά, ενώ οι κινεζικές μετοχές υποχώρησαν. Το γουάν της Κίνας κινείται σταθεροποιητικά και οι μετοχές της Σαγκάης υποχώρησαν μετά την αύξηση του επιτοκίου reverse repo και της μεσοπρόθεσμης δανειακής διευκόλυνσης (MLF) κατά 5 μονάδες βάσης, καθώς το Πεκίνο προσπαθεί να αποτρέψει τις αποσταθεροποιητικές εκροές κεφαλαίων χωρίς να πλήξει την οικονομική ανάπτυξη.

Το ελβετικό φράγκο υποχωρεί έναντι του δολαρίου και του ευρώ, αφού η Ελβετική Εθνική Τράπεζα διατήρησε την υπερβολικά χαλαρή στάση της νομισματικής πολιτικής της και δήλωσε ότι το τοπικό νόμισμα παρέμεινε «υψηλά αποτιμημένο».

Εν τω μεταξύ, η ΕΚΤ διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια και δήλωσε ότι το διοικητικό της συμβούλιο αναμένει αυτά να παραμείνουν στα σημερινά τους επίπεδα για παρατεταμένη χρονική περίοδο και πολύ πέραν του χρονικού ορίζοντα διενέργειας των καθαρών αγορών στοιχείων ενεργητικού. Το βασικό επιτόκιο παρέμεινε αμετάβλητο στο 0%, το επιτόκιο διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης στο 0,25% και το επιτόκιο καταθέσεων στο -0,40% αντίστοιχα.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της UBS, το περίφημο QE θα ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, αν και υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος παράτασής του και για το 4ο τρίμηνο του 2018, με την πρώτη αύξηση των επιτοκίων αναφοράς να αναμένεται για τον Ιούλιο του 2019. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αύξησε τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό, καθώς διευρύνεται η ανάκαμψη στην ευρωζώνη. Ωστόσο, εκτίμησε ότι ο πληθωρισμός δεν πρόκειται να πιάσει τον στόχο το 2020, καθώς η υψηλή ανεργία συγκρατεί τους μισθούς.

Η ΕΚΤ, που στοχεύει σε πληθωρισμό μόλις κάτω του 2%, βλέπει να επιταχύνεται η αύξηση των τιμών τα επόμενα χρόνια και να αγγίζει το 1,7% το 2020. Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται στο 2,3% του χρόνου, έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 1,8%.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αύξησαν τις οικονομικές τους προβλέψεις το 2018 σε 2,5%, αλλά οι εκτιμήσεις τους για τον μακροπρόθεσμο ρυθμό ανάπτυξης παρέμειναν αμετάβλητες στο 1,8%. Αυτό είναι σύμφωνο με τις εκτιμήσεις της Fed τα τελευταία χρόνια, αλλά πολύ κάτω από το επίπεδο του σχεδόν 3%, το οποίο η κυβέρνηση Τραμπ έχει περάσει στον προϋπολογισμό.