Τι και πόσο πίνουν οι Ευρωπαίοι

Στα μέσα Ιουνίου στο Μπορντό της οινοπαραγωγού επαρχίας Ζιρόντ της Δυτικής Γαλλίας διοργανώθηκε η 19η Vinexpo, η μεγαλύτερη έκθεση κρασιών στον κόσμο. Από τις 11 έως τις 15 Οκτωβρίου διοργανώνεται στο Ρίο ντε Ζανέιρο το 5ο Μουντιάλ της Μπίρας, ενώ λίγες εβδομάδες νωρίτερα, στα μέσα Σεπτεμβρίου, ξεκινά η ετήσια γιορτή της μπίρας στο Μόναχο, το δημοφιλές και τουριστικό Octoberfest. Ακόμη μεγαλύτερη γιορτή της μπίρας όμως, που θεωρείται μάλιστα από τους Γάλλους αμιγώς ευρωπαϊκή, είναι εκείνη που διοργανώνεται κάθε χρόνο από το 1994 στο γαλλόφωνο Μόντρεαλ του Καναδά.

Πάμπολλες γιορτές και events κρασιού, μπίρας, αλλά και ουίσκι και βότκας και τσίπουρου διοργανώνονται κάθε χρόνο σε κάθε γωνιά της γης. Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη σχηματικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι χωρισμένη σε τρεις ζώνες: εκείνη του κρασιού, εκείνη της μπίρας και εκείνη των άλλων αλκοολούχων ποτών. Διότι οι Ευρωπαίοι έχουν διαφορετικές οινοπνευματικές συνήθειες. Και αν στην οινοπαραγωγό Ελλάδα προτιμούμε σαφώς το κρασί, δεν συμβαίνει το ίδιο με τους γείτονες Αλβανούς και Βούλγαρους που προτιμούν το τσίπουρο ή με τους επίσης γείτονες Σκοπιανούς που πίνουν ως επί το πλείστον μπίρα.

Οπως εύκολα θα υπέθετε κανείς, η ζώνη του κρασιού καλύπτει ως επί το πλείστον τη Νότια Ευρώπη. Περιλαμβάνει την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Γαλλία, την Πορτογαλία αλλά όχι την Ισπανία που, αν και διάσημη οινοπαραγωγός χώρα, εντάσσεται στη ζώνη της μπίρας. Στη ζώνη του κρασιού, όμως, εντάσσεται –προς γενική έκπληξη, διότι είναι γνωστή η παράδοσή της στη ζυθοποιία και βεβαίως στην παραγωγή ουίσκι, τζιν και άλλων αλκοολούχων με μεγάλη περιεκτικότητα οινοπνεύματος –και η Μεγάλη Βρετανία! Η πατρίδα της Guiness και της Murphy Ιρλανδία τιμά τα εθνικά προϊόντα της, καθώς εντάσσεται στην κατηγορία της μπίρας –αν και μεγάλη είναι εκεί και η κατανάλωση ουίσκι, για την παραγωγή του οποίου επίσης είναι γνωστή η Ιρλανδία.

Βορειότερη χώρα της ζώνης του κρασιού είναι η Σουηδία (η μοναδική στη σκανδιναβική χερσόνησο που ανήκει στη ζώνη της μπίρας) και οι ανατολικότερες, πλην της Ελλάδος, η Σερβία και το Μαυροβούνιο. Στη ζώνη της μπίρας ανήκουν οι περισσότερες χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης με την εξαίρεση της Σλοβακίας, όπου κυριαρχεί η κατανάλωση βότκας και εν γένει αλκοολούχων με μεγάλη περιεκτικότητα οινοπνεύματος. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν η Ρωσία και οι πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες με την εξαίρεση των χωρών της Βαλτικής (Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία) οι οποίες, μάλλον μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, έσπευσαν να διαφοροποιηθούν και καταναλώνουν αναφανδόν μπίρα.

Η Εσθονία, η οποία μάλιστα ασκεί το εξάμηνο αυτό την προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ενωση, προβάλλεται ως παράδειγμα για πολλά επιτεύγματά της. Εχει, ας πούμε, το χαμηλότερο δημόσιο χρέος στην ΕΕ (μόλις 9,5% το Δεκέμβριο του 2016)! Κάτι που οφείλεται, όμως, στο ότι οι κυβερνήσεις της πρώην σοβιετικής Δημοκρατίας, μετά την ανεξαρτητοποίησή της, δεν έσπευσαν ως νεοφώτιστες στον καπιταλισμό να καταφύγουν στον εξωτερικό δανεισμό. Εκδόσεις κρατικών ομολόγων δεν κάνει η Εσθονία.

Η μικρή χώρα της Βαλτικής, με πληθυσμό μόλις 1,3 εκατομμύρια, είναι επίσης πρωτοπόρα στην ψηφιακή τεχνολογία. Τόσο ενάρετα δημοσιονομικά, τόση αγοραφοβία, τόση έλλειψη γραφειοκρατίας και άλλων προβλημάτων δεν αντέχεται, ωστόσο, εύκολα. Για αυτό οι Εσθονοί το έχουν ρίξει στο ποτό. Και είναι μακράν τα πιο γερά ποτήρια στην Ευρώπη!

Κάθε Εσθονός άνω των 15 ετών καταναλώνει κατά μέσον όρο 15 λίτρα καθαρού αλκοόλ ετησίως. Είτε ως προϊόν ζύμωσης είτε αποσταγμένο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Ρώσοι, που θεωρούνται πότες και μάλιστα σκληρών ποτών, καταναλώνουν κατά μέσον όρο μόνο 11 λίτρα καθαρού αλκοόλ ετησίως. Οι Γάλλοι τους ξεπερνούν, με 11,9 λίτρα. Οσο για τους Ελληνες, με μόνο 8,9 λίτρα ετησίως βρίσκονται στην 28η θέση από τις 40 συνολικά χώρες που περιλαμβάνει η συγκεκριμένη έρευνα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τους Ελληνες, σύμφωνα με τον ΠΟΥ (τα στοιχεία αφορούν το έτος 2010), καταναλώνουν ετησίως κατά κεφαλήν 4,8 λίτρα καθαρού αλκοόλ από κρασί, 2,25 λίτρα αλκοόλ από μπίρα και 1,85 λίτρα αλκοόλ από ποτά με υψηλή περιεκτικότητα οινοπνεύματος (ούζο, τσίπουρο, ουίσκι κ.λπ.).