Αν και μοναδικό ως σχέδιο ειρήνης, η Ευρωπαϊκή Ενωση δείχνει σήμερα κουρασμένη, και μάλλον ανήμπορη να εμπνεύσει τους πολίτες αλλά και τις χώρες- μέλη, την ώρα που η συνεκτικότητα και οι προοπτικές της αμφισβητούνται.
Το 2017 μάλιστα δείχνει ένα έτος κατά το οποίο οι προκλήσεις για τις Βρυξέλλες θα είναι σημαντικές και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, προκειμένου το ευρωπαϊκό σχέδιο να διαρκέσει τουλάχιστον άλλα 50 χρόνια, υποστηρίζει μιλώντας στο «Βήμα» η κυρία Λυδία Μαλάκη τoυ λονδρέζικου επενδυτικού οίκου Schroders, επισημαίνοντας τα εξής:

Εξωτερική πολιτική της ΕΕ:
Το 2017 είναι αμφίβολο το κατά πόσον η αντίδραση της ΕΕ θα είναι επαρκής σε πιθανές σημαντικές γεωπολιτικές εξελίξεις. Στη νέα εποχή των πολυπολικών στρατηγικών σχέσεων, δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι χώρες όπως το Ιράν, η Ρωσία και η Τουρκία διαπραγματεύονται πολιτικές λύσεις για την επόμενη μέρα στη Συρία και η ΕΕ με τις ΗΠΑ.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ θα αναγκαστεί ολοένα και περισσότερο να εμβαθύνει την εξωτερική της πολιτική, αναφορικά π.χ. με τις σχέσεις της με τη Ρωσία και την Τουρκία, επανεξετάζοντας και το ενδεχόμενο ενός υπερεθνικού προϋπολογισμού ώστε να στηρίξει τους τομείς της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας.
Την ίδια στιγμή δεν μπορεί να αποκλειστεί μια μετατόπιση του κέντρου βάρους των ΗΠΑ προς την Ανατολή, αφήνοντας ένα κενό εξουσίας (και αμερικανικού προστατευτισμού) στην Ευρώπη για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το πόσο αποτελεσματικά θα αντιδράσει και θα ανταποκριθεί στις νέες γεωπολιτικές συνθήκες, ενώ αντιμετωπίζει μια κρίση λαϊκισμού στο εσωτερικό της, θα αποτελέσει ένα από τα βασικά θέματα του 2017 για τη Γηραιά Ηπειρο. Παράλληλα, καθώς οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας έχουν επιδεινωθεί μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, μια κατάρρευση της συμφωνίας για τους πρόσφυγες θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για διμερείς συμφωνίες, αυξάνοντας τις προκλήσεις και τους κινδύνους και για τη χώρα μας.

Επιπροσθέτως το 2017 θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την κυριαρχία της Ευρώπης προς την Ανατολή, όπου εντάσεις παραμένουν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ανατολική Ουκρανία, ενώ νοτιότερα η αβεβαιότητα συνεχίζεται με τα προσφυγικά ρεύματα και τις συνομιλίες για την επανένωση της Κύπρου.
Γαλλογερμανικές σχέσεις: Το 2017 θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια νέα αρχή στις γαλλογερμανικές σχέσεις για μια ισχυρότερη ΕΕ. Πρόσφατα η Γαλλία έγινε πιο αδύναμη, αφήνοντας τη Γερμανία μοναχικό ηγέτη στην αντιμετώπιση των πολλαπλών κρίσεων στην Ευρώπη.

Η Μέρκελ όμως δεν μπορεί να συνεχίσει ως ηγεμόνας της Ευρώπης, ακόμη και έπειτα από μια νίκη στις γερμανικές εκλογές στα τέλη του 2017. Στον μετά Brexit κόσμο, η Γαλλία πρέπει να σταθεί στα πόδια της πιο γρήγορα, ισχυρή και γεμάτη αυτοπεποίθηση, ως βασικός συνεργάτης της Γερμανίας.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στον τομέα της άμυνας όπου η Γαλλία φέρει την ευθύνη του μεγαλύτερου στρατού στην Ευρώπη.
Αν η ΕΕ χάσει ένα ιδρυτικό μέλος της, όπως η Γαλλία, θα ήταν τραγικό. Αυτός είναι ο λόγος που καθιστά τις γαλλικές προεδρικές εκλογές στα τέλη της άνοιξης ένα από τα πιο κρίσιμα γεγονότα του 2017, καθώς δεν μπορεί να αποκλειστεί κατηγορηματικά ούτε μια νίκη της Μαρίν Λεπέν και ενδεχομένως ούτε του Εμανουέλ Μακρόν με το νέο του κόμμα «En Marche» («Μπροστά»).

Brexit: φίλος ή εχθρός για τη σταθερότητα της ΕΕ;
Το 2017 ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις για το Brexit. Αν το Ηνωμένο Βασίλειο θέλει να διατηρήσει την πρόσβαση στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, θα πρέπει να αποδεχθεί τις τέσσερις ελευθερίες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων, μια πρόκληση για την κυβέρνηση της Τερέζα Μέι.
Μακροπρόθεσμα, το Brexit μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση του διαλόγου ΕΕ – Βρετανίας, ηρεμώντας τις ευρωσκεπτικιστικές φωνές στις Βρυξέλλες και ανοίγοντας την πόρτα στη Βρετανία να ενισχύσει τις διπλωματικές και εμπορικές σχέσεις της με την Ανατολή (κοινός στόχος με την ΕΕ).

Μελλοντική ατζέντα της ΕΕ:
Την ώρα που οι ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να συσπειρώσουν την κοινωνία ενάντια σε ισχυρές παγκόσμιες δυνάμεις, όπως η παγκοσμιοποίηση και η ταχεία τεχνολογική καινοτομία, η λιτότητα έχει επιδεινώσει την οικονομική και κοινωνική ανισότητα Βορρά και Νότου.

Το 2017 η Γερμανία είναι πιθανό να αποδεχθεί μια ατζέντα για την ανάπτυξη που θα βασίζεται σε μια πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική της ΕΕ, ακολουθώντας το παράδειγμα των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της, η ΕΕ είναι πατρίδα σε μια γενιά νέων που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και μορφώθηκαν με την ΕΕ ως το μόνο πρότυπο διακυβέρνησης για τις ευρωπαϊκές χώρες.

Τέτοια πολιτιστική συνοχή, αν ενισχυθεί με μια έξυπνη και ασφαλή ευρωπαϊκή ψηφιακή πλατφόρμα, μπορεί να γίνει μια ισχυρή δύναμη για την ενότητα της Ευρώπης.
Η Ευρώπη χρειάζεται το είδος του διαλόγου που βασίζεται σε στρατηγική εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών της και δίνει προτεραιότητα στην προστασία των πολιτών της.

Υπερεθνικές πρωτοβουλίες, όπως η συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι και η πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, πρέπει να μετατραπούν το 2017 σε πραγματικές πολιτικές και έργα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ