Ξεπέρασε τα 50 δολάρια το βαρέλι η τιμή του Brent στην απογευματινή συνεδρίαση της αγοράς εμπορευμάτων του Λονδίνου την Τετάρτη κάνοντας ένα άλμα 8% έπειτα από τη συμφωνία για συντονισμένη δράση για την στήριξη της παγκόσμιας πετρελαϊκής αγοράς στην οποία κατέληξαν οι καθ’ ύλην αρμόδιοι υπουργοί του OPEC στην έδρα του Οργανισμού στη Βιέννη. Ακόμα και εκτός Οργανισμού πετρελαιοπαραγωγοί, όπως η Ρωσία, φέρονται να συμβάλλουν για τον κοινό στόχο. Η Ιστορία, ωστόσο, διδάσκει ότι οι συμφωνίες των πετρελαιοπαραγωγών υπογράφονται για να καταστρατηγούνται…

Παρά την κόντρα Ριάντ-Τεχεράνης, οι 14 υπουργοί των κρατών-μελών του Οργανισμού συμφώνησαν σε νέα ανώτατα όρια παραγωγής, χαμηλότερα των σήμερα ισχυόντων. Πρόκειται για την πρώτη πτώση της πετρελαϊκής παραγωγής του που αποφασίζει ο OPEC από το 2008. Η απόφαση εκτίναξε την τιμή του Brent πάνω από τα 50 δολάρια το βαρέλι για πρώτη φορά από τις 28 Οκτωβρίου. Από την αρχή του τρέχοντος έτους η μέση τιμή του βαρελιού του Brent είναι, άλλωστε, 44 δολάρια το βαρέλι.

Υποχώρησαν οι Σαουδάραβες

Λεπτομέρειες της υπογραφείσας συμφωνίας δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστές. Σύμφωνα με το Reuters, ωστόσο, επιβεβαιώθηκε η βούληση τήρησης της προηγούμενης συμφωνίας που είχαν λάβει οι υπουργοί στις 28 Σεπτεμβρίου στο Αλγέρι να συγκρατήσουν την παραγωγή τους στα 32,5 έως 33 εκατ. βαρέλια ημερησίως από τα 33,64 εκατ. βαρέλια ημερησίως που ήταν κατά μέσον όρο τους προηγούμενους μήνες.

Δεν είναι μόνο ασαφής ο στόχος της μείωσης, είναι και ανισοβαρής η συμφωνία, αν οι όροι της είναι όντως αυτοί που ανεπισήμως διαρρέουν. Διότι σύμφωνα με τις πληροφορίες του βρετανικού πρακτορείου, η Σαουδική Αραβία δέχθηκε να μειώσει την παραγωγή της κατά 500.000 βαρέλια ημερησίως, ενώ ταυτόχρονα δέχθηκε να αυξήσει κατά τι το πλαφόν παραγωγής της στα 3,79 εκατ. βαρέλια ημερησίως!

Αν ισχύουν αυτά, η Τεχεράνη κατήγαγε μια ακόμη περιφανή νίκη στη Βιέννη – υπενθυμίζεται ότι και την παραμονή της συνόδου του OPEC ο ιρανός υπουργός Πετρελαίου Μπιζάν Ζανγκανέχ διαβεβαίωνε ότι η χώρα του δεν πρόκειται να δεχθεί να μειώσει την παραγωγή της.

Εν πάση περιπτώσει, οι αγορές εμπορευμάτων ανταποκρίθηκαν θετικά στην απόφαση του OPEC να περιορίσει την πετρελαϊκή προσφορά και να δεχθεί ακόμα και τις φήμες ότι εν τέλει και η Ρωσία, που δεν μετέχει στον OPEC, θα κάνει κάποια… χειρονομία προς την κατεύθυνση του περιορισμού της παραγωγής της. Δεν είναι βέβαιο ότι η πεποίθηση ότι οι πετρελαιοπαραγωγοί θα τηρήσουν τα υπεσχημένα θα συνεχίσει να κυριαρχεί στην αγορά και στις τιμές. Διότι τα τελευταία χρόνια ακόμα και η Σαουδική Αραβία παραβιάζει το πλαφόν παραγωγής της για να μη χάσει μερίδιο στην αγορά.

Λεπτές ισορροπίες

Ο τρόμος, άλλωστε, των πετρελαιοπαραγωγών του Περσικού – αλλά και της Ρωσίας – είναι η προοπτική να ανακάμψουν γρήγορα οι τιμές του πετρελαίου στα 60 ή 65 δολάρια το βαρέλι. Κι αυτό επειδή στο επίπεδο αυτό καθίσταται συμφέρουσα η παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Προκύπτει, δηλαδή, για τους παραδοσιακούς πετρελαιοπαραγωγούς πλήθος ανταγωνιστών για να ροκανίσουν τα μερίδια που κατέχουν στην αγορά.
Από την άλλη πλευρά, πολλοί παραγωγοί του OPEC – και όχι μόνο η ευρισκόμενη σε έναν οιονεί εμφύλιο πόλεμο Νιγηρία ή η ταλανιζόμενη από τις αμερικανικές εμπορικές κυρώσεις Βενεζουέλα – πασχίζουν να καλύψουν από τις πωλήσεις πετρελαίου τα τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματά τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Σαουδική Αραβία, βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα ιστορικά υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα που φθάνει στο 20% του ΑΕΠ της. Και μέχρι πριν από τρία μόλις χρόνια η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο απολάμβανε δημοσιονομικά πλεονάσματα! Την τελευταία διετία, βέβαια, οι τιμές του πετρελαίου κατέρρευσαν – μιλάμε για πτώση 60%.