Τουλάχιστον τρεις φορές –όσες δηλαδή έγιναν γνωστές –στη διάρκεια των τελευταίων είκοσι χρόνων η βορειοελλαδίτικη αλυσίδα σουπερμάρκετ Μασούτης ΑΕ βρέθηκε στο επίκεντρο είτε εξαγοράς είτε συνεργασίας. Και οι τρεις απέτυχαν.
Στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων η σχετική φημολογία κυρίως στους κύκλους των προμηθευτών επανήλθε για τέταρτη φορά. Η ενδιαφερόμενη να την εξαγοράσει είναι η ΑΒ Βασιλόπουλος ΑΕ. Η αδημονία της αγοράς είναι εμφανής, κυρίως όμως είναι οι προμηθευτές αυτοί οι οποίοι έχουν κάθε λόγο να ενδιαφέρονται για το τι πρόκειται να συμβεί, γιατί αν μη τι άλλο γνωρίζουν πως η μεγαλύτερη συγκέντρωση του κλάδου των σουπερμάρκετ αυτούς θα πιέσει ακόμη περισσότερο, και μάλιστα σε μια περίοδο που, όπως λένε, «δεν υπάρχουν περιθώρια για αύξηση των παροχών».
Η πρώτη κρούση


Η προσπάθεια εξαγοράς της Μασούτης ΑΕ από τη Βασιλόπουλος ΑΕ είναι μια ιστορία που μετρά περίπου είκοσι χρόνια. Η πρώτη κρούση έγινε στα μέσα της δεκαετίας του 1990, λίγα χρόνια μετά από την εξαγορά της Βασιλόπουλος ΑΕ από τη βελγική Delhaize, τότε επικεφαλής ήταν οι κ.κ. Ραφαήλ Μωυσής και Κωνσταντίνος Μαχαίρας. Μάλιστα η πρώτη φάση των συζητήσεων ευοδώθηκε και τον Δεκέμβριο του 1995 ανακοινώθηκε επισήμως η συνεργασία των δύο εταιρειών για τη δημιουργία κοινού προμηθευτικού οργανισμού. Χωρίς όμως να γίνουν σαφείς οι λόγοι, λίγους μήνες αργότερα, στα μέσα του 1996, ο «αρραβώνας» λύθηκε και οι δύο εταιρείες ακολούθησαν αυτόνομη πορεία η καθεμία.
Ετσι κι αλλιώς περιθώρια ανάπτυξης υπήρχαν, ήταν η εποχή της ευφορίας και η συγκέντρωση της αγοράς σε αυτούς τους χρόνους ήταν εξαιρετικά δύσκολη, όπως αποδείχθηκε.
Το δεύτερο «όχι»


Η προσπάθεια εξαγοράς της Μασούτης ΑΕ από τη Βασιλόπουλος ΑΕ επαναλήφθηκε περίπου στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας. Ηταν η εποχή που η Βασιλόπουλος εγκατέλειψε την ως τότε συντηρητική πολιτική και αποφάσισε να αναπτύξει το δίκτυό της πανελλαδικά, και μάλιστα με δυναμικό τρόπο. Σε εκείνη λοιπόν τη φάση και προτού δημιουργήσει μεγάλο αριθμό καταστημάτων στη Βόρεια Ελλάδα –όπως και πραγματικά έκανε -, η οποία ήταν και παραμένει η έδρα της Μασούτης ΑΕ, ο κ. Διαμαντής Μασούτης έγινε αποδέκτης νέας πρότασης από τον κ. Μαχαίρα για την εξαγορά της εταιρείας. Για μερικές εβδομάδες η σχετική πληροφορία περιερχόταν στα γραφεία όλης της αγοράς –προκαλώντας τις σχετικές συζητήσεις, ανησυχίες αλλά και την αντίστοιχη «ίντριγκα», όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις –και τελικώς για μία ακόμη φορά η απάντηση του βορειοελλαδίτη επιχειρηματία ήταν αρνητική.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά ενώ όλο και περισσότεροι λιανέμποροι άρχισαν να δραστηριοποιούνται στη Βόρεια Ελλάδα ο κ. Μασούτης αποφάσισε να ενισχύσει την έξοδό του σε άλλες περιοχές της χώρας. Ηπειρος, Θεσσαλία, Κεντρική Ελλάδα είναι περιοχές που τα επόμενα χρόνια βρέθηκαν στο επίκεντρο της στρατηγικής του. Και πλέον βρίσκεται προ των πυλών της Αττικής –αυτή την περίοδο σταθεροποιεί την παρουσία του στην αγορά της Εύβοιας.
Με τον Σκλαβενίτη


Η τρίτη ατυχής προσπάθεια συνεργασίας ήταν το 2007 και υποψήφιος συνεργάτης ήταν η Ι. & Σ. Σκλαβενίτης ΑΕΕ.
Οι συζητήσεις είχαν ξεκινήσει από τις αρχές του Δεκεμβρίου του 2006 με στόχο να συγκροτήσουν έναν νέο όμιλο αγορών. Για να επικυρώσουν μάλιστα τη σοβαρότητα των προθέσεών τους, οι ιδιοκτήτες των δύο εταιρειών επρόκειτο να προχωρήσουν και σε περιορισμένης μορφής ανταλλαγή μετοχών, σε ποσοστό όχι μεγαλύτερο του 5%-6%. Το σχέδιο υποβλήθηκε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού προς έγκριση και προτού η ανεξάρτητη αρχή εκδώσει την απόφασή της εγκαταλείφθηκε σιωπηρώς.
Ολη η αγορά προεξοφλεί την κίνηση της Βασιλόπουλος, της μεγαλύτερης σήμερα εταιρείας του κλάδου και της περισσότερο ωφελημένης από την κατάρρευση της Μαρινόπουλος (στο εξάμηνο οι πωλήσεις της αυξήθηκαν κατά 13,5%).
«Πολλά χρήματα»


Σε αυτό το πλαίσιο κυκλοφόρησαν οι πληροφορίες για νέα κρούση εξαγοράς της Μασούτης από τη Βασιλόπουλος. Είναι προφανές πως ο μεγαλύτερος του κλάδου, όπως έλεγε πηγή της αγοράς, «κάτι πρέπει να κάνει για να επαναβεβαιώσει τη θέση του και κυρίως ότι μπορεί να καθορίζει τις εξελίξεις».

Μάλιστα άλλη πηγή έλεγε πως «αυτή τη φορά τα αφεντικά της Μασούτης θα βγάλουν πολλά χρήματα», τονίζοντας το μέγεθος της επιθυμίας της Βασιλόπουλος να αποκτήσει την πέμπτη σε μέγεθος –συμπεριλαμβανομένης της Lidl –αλυσίδα της ελληνικής αγοράς.
Αλλά και για τη Μασούτης τα πράγματα δεν φαίνεται πως θα είναι εύκολα, δεν θα έχει πλέον μόνο την πίεση της Βασιλόπουλος αλλά και της Σκλαβενίτης και φυσικά της εξαιρετικά ενισχυμένης Μετρό.
Ο γρίφος είναι δύσκολος και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για εύκολη υπόθεση. Ωστόσο τα μεγέθη της Μασούτης στη διάρκεια του 2015 είναι εξαιρετικά, οι πωλήσεις της το 2015 ανήλθαν σε 751,66 εκατ. ευρώ, με EBITDA 49,02 εκατ. ευρώ, κέρδη προ φόρων 27,33 εκατ. ευρώ και κέρδη μετά τους φόρους 20,31 εκατ. ευρώ. Το 2017 θα είναι μια χρονιά που παρόμοιά της δεν έχει γνωρίσει ως τώρα η ελληνική αγορά. Θα συγκρούεται μια ομάδα μεγάλων αλυσίδων και φυσικά, όπως εκτιμάται απ’ όλους σχεδόν τους παράγοντες της αγοράς, θα «ματώνουν» οι μεσαίοι και οι μικροί.

ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Αναμένεται σύγκρουση για τα μερίδια αγοράς

Εφέτος τα δεδομένα έχουν πλέον αλλάξει δραματικά. Η Βερόπουλος ΑΕ εξαγοράστηκε από τη Μετρό ΑΕ της οικογένειας Παντελιάδη, το δίκτυο πλέον των My Market είναι ισχυρό και διεκδικεί πωλήσεις πάνω από 1 δισ. ευρώ.
Η Μαρινόπουλος ΑΕ κατέρρευσε και εφόσον η απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών είναι θετική σχετικά με τη συμφωνία εξυγίανσης –έχει συνηγορήσει ουσιαστικά το 77% των πιστωτών της –θα περάσει στην ιδιοκτησία της Σκλαβενίτης ΑΕΕ, η φιλοδοξία της οποίας είναι ο όμιλος να αποκτήσει την πρώτη θέση και με διαφορά στον κλάδο των σουπερμάρκετ.
Παρεμπιπτόντως για πρώτη φορά από το 2017 η Σκλαβενίτης θα «συναντηθεί» στο πεδίο του ανταγωνισμού με τη Μασούτης ΑΕ –είναι γνωστό ότι το δίκτυο της Μαρινόπουλος που θα αποκτήσει η Σκλαβενίτης είναι αρκετά πυκνό στη Βόρεια Ελλάδα, στη Θεσσαλία και στην Ηπειρο, όπου δηλαδή είναι η κύρια δύναμη της Μασούτης.
Και η σύγκρουση θα έχει ενδιαφέρον. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πανελλαδικό δίκτυο της Μασούτης ΑΕ υπερβαίνει τα 260 καταστήματα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ