«Εκλεισε ένας κύκλος αβεβαιότητας αλλά με υψηλότατο κόστος»

Την περασμένη Τρίτη, στη διάρκεια του βιομηχανικού συνεδρίου του ΣΕΒ, τα χαμόγελα περίσσευαν. Βέβαια ουδείς γνώριζε ακόμη την κατάληξη του ίσως κρισιμότερου Eurogroup από το καλοκαίρι του 2015 –έληξε τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης -, αλλά όλοι οι οιωνοί ήταν θετικοί.

Οι δηλώσεις και τα μηνύματα, εντός και κυρίως εκτός Ελλάδος στη διάρκεια όλων των προηγούμενων ημερών, προοιωνίζονταν την ευτυχή κατάληξη. Στο κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας επιχειρηματίες και στελέχη επιχειρήσεων, τόσο από τα πάνελ του συνεδρίου όσο και στα πηγαδάκια, δεν μπορούσαν να κρύψουν τη χαρά τους.

Κυρίως για τη «στροφή στον ρεαλισμό», την οποία έχει κάνει η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου μετά τις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου και ιδιαίτερα στη διάρκεια του τελευταίου διμήνου, στον βαθμό μάλιστα που με σκωπτικό τρόπο ένας εκ των ομιλητών είπε χαρακτηριστικά πως «το να βάλεις τον Λαφαζάνη επικεφαλής των αποκρατικοποιήσεων σημαίνει πως έχεις υψηλή αίσθηση του χιούμορ».

Εκτός όμως από τον κυβερνητικό ρεαλισμό, το επόμενο σχόλιο είχε να κάνει με την αισιόδοξη προοπτική της «πολιτικής σταθερότητας» που πλέον διαφαίνεται.

Αφού δηλαδή η κυβέρνηση δεν προχώρησε σε εκλογές, όπως φάνηκε κάποια στιγμή ότι μπορεί να το κάνει, και ψήφισε το Ασφαλιστικό και το πολυνομοσχέδιο, με ελάχιστες απώλειες, τώρα πλέον ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει την πολιτική σταθερότητα της χώρας.

Ακόμη και αν η πολιτική σταθερότητα έχει ως τίμημα την υπερφορολόγηση. Εστω κι έτσι διαμορφώνεται σε τελική ανάλυση, έλεγαν διάφοροι επιχειρηματίες, ένα περιβάλλον σταθερότητας –ίσως όχι το καλύτερο –αλλά μπορεί κανείς να σχεδιάσει σε ένα σχετικό βάθος χρόνου. Σε κάθε περίπτωση όμως όλοι προσδοκούν ότι είναι δυνατόν να βελτιωθεί ουσιωδώς η ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας και φυσικά των επιχειρήσεων.

Ωστόσο στα πηγαδάκια των διαδρόμων του ξενοδοχείου, αλλά και στη διάρκεια των προηγούμενων ημερών, στελέχη επιχειρήσεων και επιχειρηματίες, περίπου έκπληκτοι και αδυνατώντας να δώσουν απαντήσεις, κατ’αρχήν απορούσαν για την επιδεικνυόμενη «κοινωνική απάθεια».

Ελεγαν ότι δεν μπορούν να εξηγήσουν για ποιον λόγο με την ψήφιση τόσο σκληρών μέτρων οι αντιδράσεις της κοινωνίας είναι υποτονικές, συγκρίνοντας τα όσα συμβαίνουν τώρα με όσα συνέβησαν στη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων –η Ελλάδα κατέχει το ευρωπαϊκό ρεκόρ σε γενικές απεργίες. Αλλά φυσικά ήταν ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από αυτή την «παθητικότητα» της κοινωνίας. Και οι συγκρίσεις είναι αυτονόητες: «αν ήταν τώρα ο Σαμαράς και επιχειρούσε να περάσει αυτά τα μέτρα θα ξήλωναν τα πεζοδρόμια» έλεγαν χαρακτηριστικά. Για να καταλήξουν πως «αυτό που έχει σημασία τελικά είναι η πολιτική σταθερότητα», ενώ ο πρόεδρος του ΣΕΒ μίλησε για «κοινωνική ωρίμανση».

Εξάλλου ο πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Θεόδωρος Φέσσας μιλώντας στο συνέδριο αναφερόμενος στο Eurogroup της Τρίτης έκανε λόγο για «μια μέρα ορόσημο» τονίζοντας πως «κλείνει ένας μεγάλος κύκλος αβεβαιότητας αλλά με υψηλότατο κόστος».

Παράλληλα εξήγησε «γιατί υπάρχει μια μοναδική συγκυρία σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Το βρετανικό δημοψήφισμα, η προσφυγική κρίση, τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή, η πολιτική της Τουρκίας, οι ακραίες φωνές που δυναμώνουν σε πολλές χώρες της Ευρώπης, αυξάνουν μεν την αβεβαιότητα, αλλά ταυτόχρονα ενισχύουν τον ρόλο της Ελλάδας σε γεωπολιτικό επίπεδο. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία αυτή; Η απάντηση του ΣΕΒ είναι: Ναι, μπορούμε! Δύσκολα, αλλά μπορούμε».

Πρόσθεσε μάλιστα ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας και συγκεκριμένα ανέφερε την ποσοτική χαλάρωση, τα χαμηλά επιτόκια, την πτώση των διεθνών τιμών πρώτων υλών, την υπερπροσφορά διεθνών κεφαλαίων, την οικονομική αποδυνάμωση των BRICS, και ως εκ τούτου τις ευκαιρίες επενδύσεων που υπάρχουν στην Ευρώπη, άρα και στην Ελλάδα. Ολα αυτά όμως επεσήμανε ο κ. Φέσσας ότι μπορούν να αξιοποιηθούν να βρεθεί «μια βιώσιμη ισορροπία μεταξύ ενός αποτελεσματικού κράτους δικαίου και του ιδιωτικού τομέα, που να στηρίζεται στον απόλυτο ρεαλισμό. Από όλες τις πλευρές και σε όλα τα επίπεδα».