Το πιο καυτό καλοκαίρι για την Ευρώπη

Η Ευρώπη ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει ένα καλοκαίρι δυσαρέσκειας, γράφει ο αρθρογράφος του Bloomberg Μαρκ Τζίλμπερτ, που αναρωτιέται αν τελικά η Ευρωπαϊκή Ενωση θα τα βγάλει πέρα τους μήνες που ακολουθούν.

«Υπάρχει το βρετανικό δημοψήφισμα για τη συμμετοχή στην ΕΕ, υπάρχει μια διαρκώς επιδεινούμενη προσφυγική κρίση, υπάρχει η Ελλάδα που βρίσκεται μεταξύ των διασταυρούμενων πυρών της Γερμανίας και του ΔΝΤ αν πρέπει να απομειωθεί ή όχι το ελληνικό χρέος, την ώρα που η χώρα οφείλει να καταβάλει στους δανειστές της 10 δισ. ευρώ που δεν έχει, 5 δισ. τον Ιούνιο και 5 δισ. τον Ιούλιο. Υπάρχει, τέλος, και μια πελαγωμένη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που δεν ξέρει πώς να αντιδράσει σε όλα αυτά» σημειώνει χαρακτηριστικά ο βρετανός αρθρογράφος.

Καθώς οι προθεσμίες για την καταβολή των δόσεων από την Ελλάδα πλησιάζουν και η αξιολόγηση του προγράμματος αρωγής καρκινοβατεί, οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι αντιλαμβάνονται ότι, παρά την αδιαλλαξία Βερολίνου – ΔΝΤ, πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν για να κρατήσουν το ελληνικό ζήτημα εκτός ευρωπαϊκής ατζέντας. Και αυτό επειδή θα πρέπει να συγκεντρώσουν όλες τις δυνάμεις τους στην «πυρόσβεση» όσων μπορεί να φέρει το βρετανικό δημοψήφισμα για τη συμμετοχή ή όχι στην ΕΕ, που θα διεξαχθεί στις 23 Ιουνίου, εκτιμά ο Μαρκ Τζίλμπερτ.

«Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας μόνο προβλέψιμο δεν μπορεί να κριθεί. Σύμφωνα με τις καταγραφές της βρετανικής κοινής γνώμης από το Bloomberg, οι επιθυμούντες την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ αποτελούν το 39% του εκλογικού σώματος, οι επιθυμούντες την αποχώρηση αποτελούν το 38% και οι αναποφάσιστοι, που θα καθορίσουν και την έκβαση του δημοψηφίσματος, αποτελούν το 23%» γράφει χαρακτηριστικά ο αρθρογράφος.

Με τον βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον να έχει εμπλακεί στο σκάνδαλο των Panama Papers και με τη φορολογική του ειλικρίνεια εν αμφιβόλω, η δημοτικότητα της κυβέρνησης του Λονδίνου πιθανότατα θα πληγεί. «Και το πλήγμα αυτό θα βοηθήσει μόνο την αντιευρωπαϊκή εκστρατεία στη χώρα» εκτιμά ο Τζίλμπερτ.

Η τελευταία περιοδική δημοσκοπική έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, άλλωστε, γνωστή και ως Ευρωβαρόμετρο, καταγράφει την αύξηση της δυσαρέσκειας των Ευρωπαίων για την Ευρώπη. Το ποσοστό των Ευρωπαίων στους οποίους η ΕΕ δημιουργεί μια αρνητική εικόνα αυξήθηκε κατά 4% τον Μάρτιο και έφθασε στο 23%. Κατά τους τέσσερις προηγούμενους μήνες το ποσοστό αυτό μειωνόταν.

Οι αναζωπυρωμένες ανησυχίες για το κοινό μέλλον της Ευρώπης άρχισαν να αποτυπώνονται ήδη στην ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων. Οι επενδυτές τώρα απαιτούν μεγαλύτερες αποδόσεις για να αγοράσουν ομόλογα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Το spread της απόδοσης των 10ετών ομολόγων της Πορτογαλίας συγκριτικά με την απόδοση των γερμανικών ομολόγων αυξήθηκε στο 3,3%, ενώ το τελευταίο εξάμηνο ήταν κατά μέσον όρο κάτω από 2,2%.

Το spread του ιταλικού 10ετούς ομολόγου έφθασε στο 1,3% από 0,9% που ήταν τον περασμένο Δεκέμβριο, ενώ το spread του ισπανικού ομολόγου έφθασε στο 1,4% τον Φεβρουάριο από 1,2% που ήταν τον Μάρτιο. «Οι αυξήσεις αυτές αρκούν για να σημάνουν το καμπανάκι του συναγερμού διότι συμβαίνουν σε μια περίοδο κατά την οποία η ΕΚΤ αυξάνει τις αγορές ομολόγων» γράφει ο Τζίλμπερτ.

Εξόχως ανησυχητικό, κατά τον βρετανό αρθρογράφο, είναι και το αρνητικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που διεξήχθη την περασμένη εβδομάδα στην Ολλανδία για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ. Ενδεχόμενη απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν ίσως φέρει το δίλημμα της αποχώρησης και σε άλλες χώρες-μέλη. Ισως προκαλέσει σειρά δημοψηφισμάτων –ήδη η Φινλανδία προετοιμάζεται για κάτι τέτοιο, ενώ εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2017 στη Γαλλία η Μαρίν Λεπέν έχει ήδη υποσχεθεί… πλήθος δημοψηφισμάτων.

Οι επόμενοι μήνες λοιπόν μπορεί να αποδειχθούν καταστροφικοί, προειδοποιεί ο αρθρογράφος του Bloomberg και επικεφαλής του βρετανικού γραφείου του αμερικανικού πρακτορείου ειδήσεων.

«Το ΔΝΤ, που υποστηρίζει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί μόνη της να αρχίσει να μειώνει το χρέος της, ίσως δεν καταφέρει να γεφυρώσει τις διαφορές του με τη Γερμανία, που υποστηρίζει ότι περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους δεν συμβάλλει στη λύση του προβλήματος. Η ΕΕ ίσως βρεθεί στη θέση να ψάχνει μόνη της χρήματα για να βοηθήσει το ασθενέστερο και πλέον καταφρονεμένο μέλος της την ώρα που ένα από τα σημαντικότερα μέλη της θα την εγκαταλείπει, εφόσον η ψήφος του Brexit υπερνικήσει την κυβερνητική βούληση» συνοψίζει ο Τζίλμπερτ, για να καταλήξει πικρά: «Οι ευρωπαίοι ηγέτες το καλοκαίρι αυτό, αντί να απολαμβάνουν τις ακτές, ίσως βρεθούν στη θέση να πασχίζουν εναγωνίως να προστατεύσουν τον αμμουδένιο πύργο τους από την κατάρρευση».