Σε προφανή αδιέξοδο –με θύματα τους κτηνοτρόφους –βρίσκεται η ελληνική γαλακτοβιομηχανία.
Η κατανάλωση παρουσιάζει εντυπωσιακή πτώση, οι τιμές παραγωγού μειώνονται δραματικά σε όλο και περισσότερες κτηνοτροφικές επιχειρήσεις και πλέον δεν είναι λίγοι αγελαδοτρόφοι που «ξηλώνουν» τις μονάδες τους.
Από την άλλη πλευρά, ζοφερή είναι η κατάσταση και στην ευρωπαϊκή γαλακτοκομία. Οι τιμές παραγωγού συνεχίζουν να πέφτουν –συχνά-πυκνά οι κτηνοτρόφοι στη Γαλλία, στη Γερμανία και στο Βέλγιο βρίσκονται στους δρόμους –για δύο λόγους: πρώτον, λόγω των αντιποίνων που έχει επιβάλει η Ρωσία στα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα, εξαιτίας των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και δεύτερον, λόγω της μείωσης του ρυθμού ανάπτυξης της Κίνας –στη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων είχαν καλλιεργηθεί υψηλές προσδοκίες για την κινεζική αγορά, με αποτέλεσμα να αυξηθεί χρόνο με τον χρόνο η παραγωγή του γάλακτος.
Πέφτουν οι τιμές


Αυτές οι γενικές τάσεις της αγοράς απέκτησαν ιδιαίτερη δυναμική διαπλεκόμενες με ορισμένα φαινόμενα ανορθολογισμού που εμφανίστηκαν και επικράτησαν στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων στο ελληνικό λιανεμπόριο.
Αν και ορισμένες πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι οι ευρωπαϊκές χαμηλές τιμές παραγωγού –και όχι μόνο –θα διατηρηθούν για ακόμη 3 ως 6 μήνες, ωστόσο ίσως οι προβλέψεις αυτές αποδειχθούν τελικά αισιόδοξες.
Ακόμη όμως και στην αισιόδοξη εκδοχή των εκτιμήσεων, επί της ουσίας οι τιμές παραγωγού στην Ελλάδα, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, θα πρέπει να συρρικνωθούν στα επίπεδα των 34 – 36 λεπτών το κιλό –σήμερα εκτείνονται ακόμη ως τα 42 λεπτά το κιλό.
Σε κάθε περίπτωση, αφετηρία των εξελίξεων είναι η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των καταναλωτών.
Τούτο γίνεται προφανές από το γεγονός ότι σύμφωνα με τις υπάρχουσες μετρήσεις στο δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2016 έναντι του αντίστοιχου διμήνου του 2015 ο όγκος πωλήσεων του λευκού πόσιμου γάλακτος μειώθηκε κατά 12%.
Κλίμα πανικού


Πηγές της αγοράς έλεγαν πως ίσως οι μετρήσεις να μην αντανακλούν πλήρως την πραγματικότητα, αλλά σε κάθε περίπτωση η πτώση κινείται στα επίπεδα περίπου του 10%. Αυτό το καταστροφικό δίμηνο σε συνάρτηση με την πτώση των ευρωπαϊκών τιμών ήταν και η αφετηρία των τελευταίων εξελίξεων και του κλίματος πανικού που έχει προκληθεί σε ολόκληρο τον κλάδο της ελληνικής γαλακτοκομίας.
Οι εξελίξεις


Εν συντομία λοιπόν οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων είναι οι εξής:
  • Η ΦΑΓΕ ΑΕ αποφάσισε να αποσυρθεί από την αγορά του γάλακτος υψηλής θερμικής επεξεργασίας, να περιοριστεί στο γιαούρτι και ως εκ τούτου να πουλήσει το εργοστάσιο στο Αμύνταιο της Φλώρινας –σύμφωνα με πληροφορίες η διοίκηση της ΦΑΓΕ ανέθεσε σε εταιρεία να της βρει αγοραστή, χωρίς όμως να σταματήσει η λειτουργία του εργοστασίου, το οποίο έχει δύο υπερσύγχρονες γραμμές παραγωγής.
  • Ο όμιλος Τυράς των αδελφών Σαράντη αποφάσισε να περιορίσει τις ημερήσιες ποσότητες εισκομιζόμενου αγελαδινού γάλακτος από 300 τόνους σε 265 τόνους, δίνοντας παράταση στους κτηνοτρόφους ως τις 31 Μαρτίου –αφήνει 35 τόνους από φάρμες της Κεντρικής Μακεδονίας –και παράλληλα ανακοίνωσε στους κτηνοτρόφους με τους οποίους συνεχίζει να συνεργάζεται πως το 70% των ποσοτήτων θα το αγοράζει προς 34 λεπτά το κιλό και το 30% προς 22 λεπτά το κιλό, ποσότητες που οδηγούνται προς τυροκόμηση.
  • Η συνεταιριστική βολιώτικη γαλακτοβιομηχανία ΕΒΟΛ αποφάσισε να αποχωρήσει από το δίκτυο καταστημάτων της Αττικής μεγάλης αλυσίδας σουπερμάρκετ και ως εκ τούτου αναγκάστηκε να αφήσει 12 τόνους γάλακτος ημερησίως –τους 6 από αυτούς στην περιοχή της Κοζάνης,
  • Η ΜΕΒΓΑΛ ΑΕ καθυστερεί ως και 6 μήνες τις πληρωμές των κτηνοτρόφων, αρνούμενη να τους δώσει ακόμη και επιταγές.
  • Η Δέλτα ΑΕ επίσης έχει περιορίσει τις ημερήσιες ποσότητες γάλακτος που παραλαμβάνει.
Υψηλό κόστος


Εν τω μεταξύ η τιμή παραγωγού αγελαδινού γάλακτος στην Ελλάδα είναι –περίπου 42 λεπτά το κιλό –η τρίτη υψηλότερη μεταξύ των 28 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προηγούνται η Κύπρος και η Μάλτα, με φθηνότερες τις Βαλτικές χώρες.
Και όπως εξηγούν άνθρωποι που γνωρίζουν καλά την αγορά, οι έλληνες κτηνοτρόφοι δεν μπορούν να πέσουν σε επίπεδα χαμηλότερα των 38 λεπτών το λίτρο χωρίς να έχουν ζημιά –έχουν υψηλό κόστος παραγωγής. Η κρίση λοιπόν που βρίσκεται σε εξέλιξη θα αναδιαμορφώσει με βίαιο τρόπο την αγελαδοτροφία. Τούτο πρακτικά σημαίνει ότι αρκετές κτηνοτροφικές επιχειρήσεις θα καταστραφούν και όσες επιβιώσουν θα είναι αναγκασμένες να μειώσουν το κόστος λειτουργίας τους για να μπορέσουν να είναι ανταγωνιστικές. Ολα αυτά βέβαια συμβαίνουν με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης σε ρόλο παρατηρητή. Οι κτηνοτρόφοι παλεύουν μόνοι για την επιβίωσή τους. Πάντως –και αυτό είναι ίσως εξαιρετικά σημαντικό σε αυτή τη συγκυρία –οι γαλακτοβιομηχανίες εναποθέτουν τις ελπίδες τους στις αλυσίδες των σουπερμάρκετ, με τις οποίες ελπίζουν να διευρύνουν τις σχέσεις τους ενισχύοντας στα ψυγεία τους την με κάθε τρόπο παρουσία των ελληνικών προϊόντων.


Πρόβλημα στα τυροκομικά
«Ερχεται γκούντα στην Ελλάδα με τιμή κάτω από δύο ευρώ το κιλό»

Σοβαρό πρόβλημα υπάρχει στην αγορά των τυροκομικών προϊόντων και κυρίως στην κατηγορία των «κίτρινων τυρών».
Πηγές της αγοράς έλεγαν ότι με την πτώση των ευρωπαϊκών τιμών παραγωγού «έρχεται γκούντα στην Ελλάδα με τιμή κάτω από δύο ευρώ το κιλό». Συμπλήρωναν δε ότι είναι προφανές πως με την εγχώρια πρώτη ύλη οι ελληνικές γαλακτοβιομηχανίες είναι αδύνατον να ανταγωνιστούν τις εισαγωγές.
Οπως έλεγε χαρακτηριστικά πηγή της αγοράς «εγώ έχω μόνο κόστος πρώτης ύλης για ένα κιλό γκούντα 3,10 ευρώ όταν η εισαγόμενη έχει τελική τιμή μόνο 2,50 ευρώ το κιλό».
Εκτός όμως από τα φθηνά κίτρινα τυριά, η αγορά των γαλακτοκομικών προϊόντων στο διάστημα των τελευταίων οκτώ μηνών ταλανίζεται από τις φθηνές εισαγωγές γάλακτος μακράς διάρκειας, 3 – 5 μηνών, το οποίο έχει χονδρική τιμή παράδοσης στην Αθήνα κάτω από 50 λεπτά το λίτρο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ