Οι εκβιασμοί, τα λύτρα από απαγωγές, το εμπόριο έργων τέχνης από καταληστεμένους αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία και δωρεές από συμπαθούντες από διάφορα κράτη του Περσικού Κόλπου και της Μέσης Ανατολής –κυρίως από τη Σαουδική Αραβία –αποτελούν σημαντικά οικονομικά στηρίγματα του Ισλαμικού Κράτους (ISIS). Περίπου το 13% των εσόδων του προέρχεται από τις εξαγωγές (παράνομες φυσικά) σίτου, κριθαριού, βαμβακιού και τσιμέντου. Η μεγάλη «πλουτοπαραγωγική» πηγή του είναι όμως το πετρέλαιο. Οι εξαγωγές πετρελαίου (επίσης παράνομες) συμβάλλουν κατά 48% στη διαμόρφωση του προϋπολογισμού του Χαλιφάτου.
Το ερώτημα που ανακύπτει –και στο οποίο επιχειρεί να απαντήσει σε εκτενή δημοσιογραφική έρευνα που δημοσίευσε την Πέμπτη η γαλλική εφημερίδα «Le Figaro» –είναι πώς το Ισλαμικό Χαλιφάτο οργανώνει όλο αυτό το εμπόριο του τρόμου. Και βεβαίως γιατί έναν και πλέον χρόνο μετά τον αυτοπροσδιορισμό του ως κρατική οντότητα και την έναρξη των αεροπορικών επιδρομών εναντίον του τα μαχητικά των δυνάμεων της Δύσης δεν έχουν καταφέρει να αχρηστεύσουν τουλάχιστον τις πετρελαιοπηγές που χρηματοδοτούν τον υπ’ αριθμόν 1 τρομοκρατικό κίνδυνο σήμερα.
Η πηγή των εσόδων


Το Ισλαμικό Κράτος που εκτείνεται σε εδάφη του Ιράκ και της Συρίας –έχει έκταση περίπου διπλάσια της Ελλάδας –«έχει βάλει χέρι σε πάνω από 10 πετρελαιοπηγές και παράγει, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολλών ινστιτούτων και τις αναφορές από την περιοχή, από 20.000 ως 40.000 βαρέλια πετρελαίου ημερησίως» γράφει χαρακτηριστικά η ρεπόρτερ του «Figaro» Μαρίν Ραμπρό.
Πρόκειται για παραγωγή μικρή συγκριτικά με τα 385.000 βαρέλια αργού ημερησίως που παρήγε η Συρία το 2010, πριν δηλαδή από την έκρηξη του εμφυλίου πολέμου. Αλλά με την περιορισμένη αυτή πετρελαϊκή δραστηριότητα το Χαλιφάτο εισπράττει περίπου 1-1,5 εκατ. δολάρια ημερησίως. Δηλαδή, από 350 ως 600 εκατ. δολάρια ετησίως!
Ασφαλώς οι αεροπορικές επιχειρήσεις κατά στρατηγικών θέσεων του ISIS από τις δυνάμεις της Δύσης (ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Καναδάς, Αυστραλία, Γερμανία, Ιταλία) και τη Ρωσία που ξεκίνησαν μετά την κατάληψη από το ISIS της Μοσούλης τον Ιούνιο του 2014 και εντάθηκαν μετά την τρομοκρατική επίθεση κατά του γαλλικού περιοδικού «Charlie Hebdo» και του εβραϊκού παντοπωλείου στο Παρίσι τον περασμένο Ιανουάριο έχουν πλήξει την παραγωγή και τις εξαγωγές πετρελαίου του Χαλιφάτου. Αλλά είναι σαφώς ότι δεν έχουν αποκόψει το κράτος-τρομοκράτη από τη μεγαλύτερη πηγή εσόδων του.
Οι περίπου 11.000 επιδρομές που έκαναν αεροσκάφη της Δύσης το διάστημα αυτό είχαν ως στόχο διυλιστήρια και άλλες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, ακόμη και βυτιοφόρα μεταφοράς καυσίμων στα εδάφη που ελέγχει το Χαλιφάτο. Πρόκειται για μια ειδική επιχείρηση με την επονομασία «Δεύτερο Κύμα Εκκαθάρισης» που ανέλαβε τον περασμένο Οκτώβριο η αμερικανική Αεροπορία και απέφερε ως τώρα την καταστροφή 400 βυτιοφόρων. Επιπλέον, οι Ρώσοι ανακοίνωσαν ότι έχουν καταστρέψει 1.000 βυτιοφόρα μεταφοράς καυσίμων για λογαριασμό του Χαλιφάτου.
Μέριμνα για τους ντόπιους


Τα συμμαχικά αεροσκάφη ωστόσο βομβαρδίζουν τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις αλλά όχι τις πετρελαιοπηγές που ελέγχει το ISIS! «Εκείνο που επιδιώκεται στρατιωτικά είναι ο αποκλεισμός του ISIS από τις πετρελαιοπηγές. Η καταστροφή των πηγών αποφεύγεται διότι μπορεί να θεωρηθεί από τον τοπικό πληθυσμό προσπάθεια αποστέρησής του από τη βασική πλουτοπαραγωγική πηγή του» εξηγεί στη «Figaro» ο Φρανσίς Περέν, πρόεδρος των Στρατηγικών και Ενεργειακών Πολιτικών.
Πέρα από τους αμάχους Σύρους που βλέπουν την πατρίδα τους να καταστρέφεται, υπάρχουν και οι συμπαθείς στη Δύση αντίπαλοι του καθεστώτος Ασαντ που έχουν πάρει τα όπλα: «Είναι κωμικοτραγική η κατάσταση αλλά δεν έχουμε άλλη λύση. Δεν είμαστε παρά φτωχοί επαναστάτες και κανείς δεν μας προμηθεύει με πετρέλαιο πέρα από το ISIS» δήλωσε στους «Financial Times» ένας μαχητής στο Χαλέπι.
Καταναγκαστικά έργα


Πώς όμως το ISIS καταφέρνει να παράγει πετρέλαιο στα εδάφη που ελέγχει και κυρίως στην ευρύτερη περιοχή του Ντεΐρ εζ-Ζορ, όπως φαίνεται στον χάρτη; Η απάντηση είναι εξαναγκάζοντας, ως επί το πλείστον, τους ντόπιους εργαζομένους στις πετρελαιοπηγές και στα διυλιστήρια (τεχνικούς, μηχανικούς, εργάτες κ.ά.). Από τη στιγμή που θα αντληθεί και θα διυλιστεί ακόμη και σε κινητά διυλιστήρια, η μισή παραγωγή πετρελαίου διοχετεύεται για χρήση του ίδιου του Χαλιφάτου και η άλλη μισή προωθείται προς εξαγωγή.
Το διυλισμένο πετρέλαιο, δηλαδή, προωθείται στις αγορές που καθορίζονται στο διάγραμμα με το χαρακτηριστικό του δολαρίου «$». Οι αγορές αυτές βρίσκονται σε τουρκικό έδαφος στις περισσότερες πόλεις κοντά στα σύνορα με τη Συρία και, κατά τη συντάκτρια του δημοσιεύματος της «Figaro», «ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από το ISIS». Οι εκτιμώμενες τιμές πώλησης κυμαίνονται από 15 ως 45 δολάρια το βαρέλι, ανάλογα με την ποιότητα του εμπορεύματος. Το τρομο-πετρέλαιο, δηλαδή, μπορεί να φτάσει να πωλείται όσο το brent στην αγορά εμπορευμάτων του Λονδίνου.

«Figaro»
Ο διπλός ρόλος της Τουρκίας

«Γιατί η Τουρκία δεν κλείνει τα σύνορά της με τη Συρία για να σταματήσει το λαθρεμπόριο πετρελαίου από το Χαλιφάτο;»
αναρωτιέται η «Figaro». H Αγκυρα συντάσσεται με τους αντάρτες που προσπαθούν από το 2011 να ρίξουν τον Μπασάρ αλ Ασαντ, εξηγεί η εφημερίδα.

«Από το 2013 η αντίσταση αυτή έχει ριζοσπαστικοποιηθεί και η Τουρκία παίζει ένα διπλό παιχνίδι. Από τη μια πλευρά εμφανίζεται ως μετριοπαθής σύμμαχος της Δύσης και από την άλλη βοηθά όσους πολεμούν τον Ασαντ κάνοντας έτσι… πλάτες στο Χαλιφάτο»
γράφει η εφημερίδα.
Η «Figaro» αναφέρει αποκάλυψη του βρετανικού «Guardian» τον περασμένο Ιούλιο περί άμεσων σχέσεων της Τουρκίας με το ISIS. «Εκτοτε για να επανορθώσει η Αγκυρα εξαπέλυσε επιθέσεις στις εμπόλεμες ζώνες, που όμως είχαν ως στόχο κατά κύριο λόγο τους… Κούρδους» καταλήγει η γαλλική εφημερίδα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ