Την άμεση κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών με 10 δισ. ευρώ προβλέπει η συμφωνία για το νέο δάνειο, εξέλιξη που απομακρύνει τον κίνδυνο κουρέματος των καταθέσεων.
Οπως αναφέρεται στο ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής, δημιουργείται αποθεματικό ασφαλείας ύψους 10 έως 25 δισ. ευρώ για τον τραπεζικό τομέα, ώστε να αντιμετωπιστούν οι πιθανές ανάγκες για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και το κόστος εξυγιάνσης των χαρτοφυλακίων τους, εκ του οποίου αναμενεται να είναι άμεσα διαθέσιμο ποσό ύψους 10 δισ. ευρώ από τον ESM.
Σύμφωνα με κορυφαίες τραπεζικές πηγές, αυτό σημαίνει ότι τα κεφάλαια των τραπεζών θα ενισχυθούν άμεσα με 10 δισ. ευρώ. Ο ESM θα καταβάλει ως προκαταβολή τα χρήματα αυτά στις τράπεζες.
Στη συνέχεια και για τον ακριβή προσδιορισμό των κεφαλαιακών αναγκών κάθε τράπεζας προβλέπεται να γίνουν μετά το καλοκαίρι stress test, με βάση τη μελέτη της BlackRock, τα νέα δεδομένα για την εξέλιξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα οποία έχουν αυξηθεί και το δυσμενές σενάριο για την πορεία της ελληνική οικονομίας.
Οι ίδιες πηγές υπενθυμίζουν ότι η προηγούμενη ανακεφαλαιοπόίηση είχε γίνει με βάση το ευνοϊκό σενάριο. Ομως, ενώ τα πράγματα εξελλίσσονταν ομαλά μέχρι το τέλος του περασμένου έτους, στη συνέχεια τα δεδομένα για την οικονομία άλλαξαν προς το χειρότερο.
«Διαφορετικές είναι οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών με ανάπτυξη 2,5% όπως προέβλεπε η εκτίμηση για το 2015 και άλλες με ύψεση 1% που αναμένεται να κλείσει το έτος» αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Με την ολοκλήρωση των stress test που υπολογίζεται περί τα τέλη του έτους, θα προσδιοριστούν ακριβώς οι ανάγκες των τραπεζών και θα γίνουν οι αυξήσεις κεφαλαίου.
Τότε θα κληθούν να συμμετάσχουν οι μέτοχοι των τραπεζών. Με δεδομένο ότι ο μεγαλύτερος μέτοχος που είναι το ΤΧΣ δεν διαθέτει πλέον κεφάλαια, το ποσοστό του δημοσίου θα υποχωρήσει σημαντικά και ο έλεγχος των τραπεζών θα περάσει στον ESM.
Οπως προβλέπεται στη συμφωνία, οι μετοχές των τραπεζών θα μεταφερθούν στο ανεξάρτητο ταμείο που θα δημιουργηθεί για τη διαχείριση της περιουσίας του δημοσίου ύψους 50 δισ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι πριν από περίπου ένα χρόνο, η αξία των τραπεζικών μετοχών που κατείχε το δημόσιο μέσω του ΤΧΣ ήταν ύψους 23 δισ. ευρώ, ενώ το ταμείο διέθετε και άλλα 11 δισ. ευρώ μετρητά, που όλα μαζί μπορούσαν να μειώσουν το χρεός κατά 33 δισ. ευρώ. Από αυτά σήμερα δεν υπάρχει τίποτα.
Ο ESM όπως προβλέπεται στην συμφωνία, αφού ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες, στη συνέχεια θα προχωρήσει στην ιδιωτικοποίησή τους, πουλώντας τις μετοχές.
Τα λεφτά που θα συγκεντρώσει θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του.
Τραπεζικοί κύκλοι εκτιμούν ότι δεν θα χρειαστούν και τα 25 δισ. ευρώ που προβλέπονται στη συμφωνία για τις τράπεζες. Θεωρούν ότι το ποσό είναι μεγαλύτερο για να υπάρχει αποθεματικό ασφαλείας.
Σημειώνουν ωστόσο, ότι μέρος του ποσού αυτού θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη διευθέτηση των κόκκινων δανείων.
Η κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών στην παρούσα φάση δεν αναμένεται να λύσει το πρόβλημα της ρευστότητας που αντιμετωπίζει το σύστημα. Θεωρητικά μια ανακεφαλαιοποιημένη τράπεζα μπορεί να αντλήσει πιο εύκολα κεφάλαια από την αγορά. Ομως οι αγορές παραμένουν ερμητικά κλειστές για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα.
Ετσι, ο ELA θα συνεχίσει να αποτελεί τη μοναδική πηγή άντλησης ρευστότητας. Συνολικά υπολογίζεται ότι το τραπεζικό σύστημα διαθέτει collateral που του επιτρέπουν να «σηκώσει» ακόμα 7 δισ. ευρώ από τον έκτακτο μηχανισμό.
Στη σημερινή της συνεδρίαση με τηλεδιάσκεψη, η ΕΚΤ δεν άλλαξε στάση. Διατήρησε αμετάβλητο τον ELA.
Οι ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες θα συναντηθούν διά ζώσης την Τετάρτη στη Φραγκφούρτη, όπου θα συζητήσουν εκ νέου το θέμα της Ελλάδας.
Μέχρι τότε η ελληνική κυβέρνηση έχει αναλάβει να περάσει από τη Βουλή ορισμένα από τα προαπαιτούμενα, κάτι που θα συνεκτιμηθεί στην απόφαση της ΕΚΤ.
Αν τα πράγματα εξελιχθούν ομαλά, οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι θα προχωρήσει σε αύξηση του ELA και ενδεχομένως να μειώσει το «κούρεμα» των collaterals αυξάνοντας έτσι το ποσό που μπορούν να δανειστούν οι ελληνικές τράπεζες.
