Στον ιατρικό τουρισμό «ποντάρουν» ιατρικοί πάροχοι και ξενοδοχεία της χώρας για να διευρύνουν οφέλη και έσοδα, με τον παγκόσμιο τζίρο να υπολογίζεται στα 130 δισ. δολάρια το 2015 και την αγορά να αναπτύσσεται 20%-30% ετησίως. Στην Ελλάδα, αν και υπάρχουν μεμονωμένες προσπάθειες που αποδίδουν, ζητούμενο παραμένει η ανταπόκριση της Πολιτείας για την ολοκληρωμένη εφαρμογή ενός πλαισίου λειτουργίας και τη διαμόρφωση εθνικού branding για τον ιατρικό τουρισμό.

«Ακόμη δεν έχει βγει η εγκύκλιος σε συνέχεια της νομοθετικής ρύθμισης που έγινε πριν από δύο χρόνια»
τονίζει ο καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γιάννης Τούντας και διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, το οποίο το 2012 εκπόνησε τη μελέτη του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) για την «Ανάπτυξη του Ιατρικού Τουρισμού στην Ελλάδα». Ο ίδιος υπογραμμίζει την ανάγκη για «καλό εθνικό μάρκετινγκ», ενώ επισημαίνει το κριτήριο της ανταγωνιστικότητας και της τιμολόγησης.
Στην Ελλάδα ο ιατρικός τουρισμός μπορεί να κινηθεί στους τομείς της αιμοκάθαρσης, της αποκατάστασης, της πλαστικής/αισθητικής χειρουργικής, της οφθαλμολογίας, της εξωσωματικής και υποβοηθούμενης γονιμοποίησης και της οδοντιατρικής. Βασικοί «παίκτες» ως προορισμοί ιατρικού τουρισμού σήμερα είναι η Ινδία, η Σιγκαπούρη, η Ταϊλάνδη, η Βραζιλία, το Μεξικό και η Ουγγαρία. Σε πορεία ανάπτυξης είναι και η Τουρκία, καθώς το 2014 δέχθηκε 620.000 ιατρικούς επισκέπτες από το εξωτερικό. Αντίστοιχα, αγορές-στόχοι για την Ελλάδα είναι η Κεντρική και Δυτική Ευρώπη, η Ανατολική Ευρώπη, η Ρωσία και οι χώρες της Μέσης Ανατολής.
Οι βασικοί παίκτες


Πέρα από τις προθέσεις όμως, προαπαιτούμενα για την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού είναι η διεθνής πιστοποίηση, μέσω της οποίας «μπαίνεις στον χάρτη αυτής της αγοράς», η διαμόρφωση ολοκληρωμένων πακέτων, η εξειδίκευση στις προσφερόμενες υπηρεσίες, η δημιουργία τοπικών δικτύων παρόχων και η προβολή του προϊόντος.
Πιστοποίηση ξενοδοχείων


Οι πιστοποιημένες ιατρικές δομές αριθμούν τις 18 σε Ελλάδα και Κύπρο, σημειώνει η πρόεδρος του Συμβουλίου Επιθεωρητών της Temos International κυρία Αγγελική Κατσάπη, προαναγγέλλοντας ότι σύντομα θα παρουσιαστεί και το πρότυπο για την πιστοποίηση των ξενοδοχειακών μονάδων. «Θα αφορά όχι μόνο τον τουρισμό Υγείας, αλλά γενικότερα θα διασφαλίζει την υγεία και την ασφάλεια των επισκεπτών». Η ίδια επισημαίνει ότι «χρειάζεται εθνική και περιφερειακή στρατηγική για την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού» ενώ απαραίτητες είναι οι συνέργειες με ασφαλιστικές εταιρείες, διεθνείς οργανισμούς και οι πιστοποιήσεις.

«Η Ελλάδα ποντάρει στον ιατρικό τουρισμό, καθώς έχει πολλαπλασιαστικά έσοδα»
τονίζει ο αντιπρόεδρος της Goldair και μέλος ΔΣ της ΕΛΙΤΟΥΡ κ. Τάκης Μελέτης, σημειώνοντας ότι η δαπάνη κάθε ασθενούς είναι κατά μέσο όρο 4.000 ευρώ και επιμερίζεται σε 3.000 ευρώ για ιατρικά έξοδα και 1.000 ευρώ για διαμονή.
Εν τω μεταξύ, ιατρικά κέντρα στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη επισκέφθηκε αποστολή ιδιωτικών ιατρικών κέντρων της Ρωσίας, με στόχο τη διερεύνηση συνεργασίας, μετά από πρωτοβουλία του Ελληνορωσικού Εμπορικού σε συνεργασία με την ΕΛΙΤΟΥΡ. Το ενδιαφέρον τους «στρέφεται σε κέντρα αποκατάστασης νευρολογικής και φυσικής ιατρικής» εξηγεί.
Ατομικές προσπάθειες


Στην πλατφόρμα, η οποία είναι ιδρυτικό μέλος του Global Healthcare Travel Council, περιλαμβάνονται οι μεγαλύτεροι πιστοποιημένοι ιδιωτικοί πάροχοι υγείας της χώρας, αεροπορικές, ασφαλιστικές, τουριστικά γραφεία, facilitators, ξενοδοχεία, διαφημιστικές, σύμβουλοι και εταιρείες πιστοποιήσεων. Ο κ. Μελέτης τονίζει ωστόσο ότι η αγορά ιατρικού τουρισμού στην Ελλάδα «δεν διέπεται από κανόνες» και «γίνονται ατομικά προσπάθειες» για να έρθουν ασθενείς από το εξωτερικό. Οσοι έρχονται σήμερα στη χώρα είναι κυρίως από την Ευρώπη και τους παρέχονται ολοκληρωμένα πακέτα μετάβασης και διαμονής, έπειτα από επικοινωνία με την ΕΛΙΤΟΥΡ και επαφή με εξειδικευμένα γραφεία στην παροχή ιατρικού τουρισμού (facilitators/mediators), προσθέτει.

«Ζητούμενο για εμάς είναι η Πολιτεία να κάνει branding στον ιατρικό τουρισμό»,
πέρα από «τη μεμονωμένη προσπάθεια» τονίζει και συμπληρώνει ότι «στοχεύουμε και στην ευεξία», καθώς αποτελεί ένα μεγάλο μέρος από τον τζίρο του τουρισμού υγείας. Στη χώρα όμως έχουν αναγνωριστεί μόλις 20 ιαματικές πηγές. Σε εκκρεμότητα είναι επίσης και η Οδηγία για τη Διασυνοριακή Υγεία, καθώς «η τελική υπογραφή της δεν έχει γίνει ακόμη στην Ελλάδα», ενώ προβλήματα παρατηρούνται και στις πληρωμές, καθώς αν υπάρχει διακρατική συμφωνία, τα ασφαλιστικά ταμεία καταβάλλουν το ποσό στον ΕΟΠΥΥ, με αποτέλεσμα ο πάροχος να πληρώνεται με μεγάλη καθυστέρηση. «Θα πρέπει να γίνονται συμφωνίες για κατευθείαν πληρωμή στον ιατρικό πάροχο» καταλήγει.

Σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο
Προεδρικό διάταγμα για την εξωσωματική γονιμοποίηση

«Αιχμή του δόρατος» για την προσέλκυση ζευγαριών από το εξωτερικό και κατ’ επέκταση την ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού στη χώρα φιλοδοξεί να αποτελέσει η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Στο πλαίσιο αυτό προωθείται άμεσα προεδρικό διάταγμα το οποίο θα διαμορφώσει το σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο που θα διευθετεί τον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης.

«Το προεδρικό διάταγμα ρυθμίζει θέματα που αφορούν την αδειοδότηση, τον έλεγχο και τη λειτουργία των 67 μονάδων που υπάρχουν στην Ελλάδα»
δηλώνει ο πρόεδρος της Ανεξάρτητης Αρχής για την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή κ. Αριστείδης Αντσακλής αναφερόμενος στο προεδρικό διάταγμα για το θεσμικό πλαίσιο της εξωσωματικής γονιμοποίησης με βάση τον νόμο 3305/2005 και το σχέδιο υπουργικής απόφασης για τις μονάδες κρυοσυντήρησης που κατέθεσε την Πέμπτη στον υπουργό Υγείας κ. Παναγιώτη Κουρουμπλή, ο οποίος εξέφρασε την πρόθεση να το προωθήσει άμεσα. «Με το προεδρικό διάταγμα βελτιώνουμε την εφαρμογή του νόμου. Στόχος είναι οι μονάδες να ελεγχθούν αν πληρούν τις προδιαγραφές και να λειτουργούν αδειοδοτημένες και πιστοποιημένες πλέον» προσθέτει, επισημαίνοντας το υψηλό επίπεδο του ιατρικού προσωπικού, αλλά και το ότι ο νόμος στη χώρα είναι πολύ φιλελεύθερος.
Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα γίνονται 12.000 ως 14.000 κύκλοι γονιμοποίησης τον χρόνο, με τα ποσοστά επιτυχίας στις νέες γυναίκες να φθάνουν ως 50%. Σύμφωνα με τον διευθυντή Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Κλινικής Γένεσις Αθηνών κ. Κωνσταντίνο Πάντο, το κόστος εξωσωματικής γονιμοποίησης στην Ελλάδα κυμαίνεται μεταξύ 2.000 και 3.000 ευρώ και είναι τέσσερις ως πέντε φορές μικρότερο απ’ ό,τι στις ΗΠΑ. Στη μονάδα πραγματοποιούνται περίπου 5.000 κύκλοι γονιμοποίησης ετησίως.
Ο ίδιος εκτιμά ότι περίπου 2.000-3.000 ζευγάρια έρχονται από την Ευρώπη, τις αραβικές χώρες, την Τουρκία, τις ΗΠΑ, ακόμη και την Αυστραλία. Τονίζει επίσης τις προοπτικές που υπάρχουν από την προσέλκυση της ελληνικής διασποράς. Σήμερα η μονάδα φροντίζει να προσφέρει στα ζευγάρια ολοκληρωμένο πακέτο διαμονής στη χώρα συνδυάζοντας τη μεταφορά και τη διαμονή. Αυτή την «πρωτογενή» δραστηριότητα του ιατρικού τουρισμού «θέλουμε να οργανώσουμε και να διευρύνουμε» σημειώνει ο κ. Πάντος. Ενώ υποστηρίζει ότι για την ανάπτυξη της εξωσωματικής γονιμοποίησης στην Ελλάδα συντρέχουν τρεις παράγοντες: τα επιστημονικά αποτελέσματα, η δυνατότητα προσαρμογής της θεραπείας σε κάθε κλινική περίπτωση, αλλά και η συνεργασία των κλινικών με all inclusive πακέτα. Με στόχο μάλιστα να γίνουν γνωστά στο βρετανικό κοινό τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης (θεσμικό πλαίσιο, επιστημονικό δυναμικό, κόστος, ποσοστά επιτυχίας κ.ά.), σε συνδυασμό με τον τουρισμό (κλίμα, φυσικό περιβάλλον, πολιτισμός και υποδομές), το Ελληνοβρετανικό Επιμελητήριο οργανώνει εσπερίδα στις 18 Μαΐου στο Λονδίνο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ