Ενώ οι διαπραγματεύσεις Ελλάδας και εταίρων βρίσκονται σε δύσκολο σημείο και ο προβληματισμός έχει αναζωπυρωθεί, το γερμανικό Spiegel επικαλείται γνώση εσωτερικού εγγράφου εργασίας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τις επιπτώσεις σε ενδεχόμενο εξόδου από την Ευρωζώνη.
Στο non paper που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο στο ΔΝΤ με τίτλο «Η Ελλάδα μετά την αποχώρηση από το ευρώ» προβλέπεται υπερπληθωρισμός και αναγκαστική λιτότητα, ενώ ο κίνδυνος διάχυσης για την υπόλοιπη Ευρωζώνη θεωρείται ελεγχόμενος.
Το γερμανικό περιοδικό σε δημοσίευμά του το Σάββατο αναφέρει ότι στο non paper το ΔΝΤ προτείνει στην Ελλάδα, σε περίπτωση εξόδου, να «μην συνδέσει σε καμία περίπτωση» το νέο εθνικό νόμισμα με το ευρώ, ώστε να μπορεί να προχωρήσει σε ισχυρή υποτίμηση και να ενισχύσει έτσι την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας -πράγμα όμως που θα εκτοξεύσει τις τιμές των εισαγόμενων αγαθών.
Το περιοδικό υποστηρίζει ότι το έγγραφο εργασίας αναφέρει ότι για να αντιμετωπιστεί αυτή η εξέλιξη, η ελληνική Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να παρέμβει αποφασιστικά με αυστηρό στόχο για τον πληθωρισμό που θα επιβάλει με δραστικά μέτρα στο μέτωπο των επιτοκίων.
«Η αυστηρή νομισματική πολιτική θα πρέπει να συνοδεύεται από αποφασιστική πολιτική λιτότητας, μόνο έτσι θα μπορεί να αποκτήσει αξιοπιστία το νέο νόμισμα» γράφει, σύμφωνα πάντα με το Spiegel, το έγγραφο.
Οι επιπτώσεις για την υπόλοιπη Ευρωζώνη αποτιμώνται ως ελεγχόμενες. Για τις ευαίσθητες χώρες (δηλαδή, Πρτογαλία, Ιρλανδία και Ισπανία) θα χρειαστούν τείχη προστασίας και να τεθούν σε ετοιμότητα κεφάλαια για αγορά ομολόγων τους, κάτι όμως που θεωρείται ότι μπορεί να καλυφθεί ήδη με τα υπάρχοντα μέσα του ESM και τα νέα εργαλεία που έχει αναγγείλει η ΕΚΤ.
Άτακτη χρεοκοπία σε τρία βήματα
Ως πιθανό σενάριο το Spiegel αναφέρει τα εξής μεταδίδει η Deutsche Welle : «Εάν η κυβέρνηση Τσίπρα δεν καταφέρει να συγκεντρώσει τα απαραίτητα χρήματα (για την πληρωμή του ΔΝΤ), θα έρθει η άτακτη χρεοκοπία. Και ο ευρωπαϊκός μηχανισμός EFSF, ο μεγαλύτερος χρηματοδότης της χώρας, θα ήταν αναγκασμένος να κηρύξει άμεσα απαιτητά τα δικά του δάνεια, ύψους 130 δις ευρώ. Ο λόγος είναι ότι τα δάνεια αυτά είναι συνδεδεμένα με τα αντίστοιχα του ΔΝΤ. Κατά συνέπεια η ελληνική κυβέρνηση δεν θα έβρισκε πλέον αγοραστές ούτε για τίτλους βραχείας διάρκειας, τα αποκαλούμενα T-Bills, με τα οποία καταφέρνει σήμερα να επιβιώσει». Σε αυτήν την περίπτωση δεν θα υπήρχε άλλη επιλογή παρά «να εκδώσει τίτλους για να πληρώσει προμηθευτές, συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους. Οι ειδικοί αποκαλούν τους τίτλους IOUs,από την αγγλική έκφραση ʻI owe youʼ δηλαδή ʻσου χρωστάωʼ. Με αυτούς μπορεί κανείς (θεωρητικά) να πληρώσει το ρεύμα ή τη θέρμανση, αλλά και να κάνει τα ψώνια του. Λειτουργούν ως μέσα πληρωμής. Κατ΄αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα θα καθιέρωνε ένα παράλληλο νόμισμα».
Το Spiegel αφήνει να εννοηθεί ότι, ενώ ο ιδιωτικός τομέας και η ελεύθερη αγορά θα εξακολουθούσαν να λειτουργούν σε πρώτη φάση με ευρώ, στο Δημόσιο οι πληρωμές θα γίνονταν με αυτό το παράλληλο νόμισμα, το οποίο θα είχε μεν ονομαστική αξία σε ευρώ, αλλά «θεωρείται σίγουρο ότι πολύ σύντομα η πραγματική διαπραγμάτευσή του θα γίνεται σε τιμή χαμηλότερη της ονομαστικής του αξίας. Αυτό δείχνει η εμπειρία από άλλες χρεοκοπημένες χώρες όπως η Αργεντινή προ δεκαετίας, όπου τα καταστήματα και οι επιχειρήσεις δέχονταν τους τίτλους μόνο με έκπτωση (για τον καταστηματάρχη). (…) Στην Αργεντινή τα IOUs έχασαν μέχρι και το 70% της ονομαστικής αξίας τους. Ο λόγος είναι ότι προεξοφλούν την υποτίμηση ενός πιθανού νέου νομίσματος.
Προβληματισμός για bank run
To Spiegel υποστηρίζει ότι η ΕΚΤ έχει ήδη ερευνήσει αυτό το σενάριο για την Ελλάδα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο ένας στους τρεις ‘Ελληνες θα πληρωνόταν με αυτούς τους «πληθωριστικούς» τίτλους. Πρόκειται προφανώς για τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα. Ωστόσο όλοι οι ειδικοί συμφωνούν, υποστηρίζει το περιοδικό ότι «τα IOUs είναι μόνο μία ενδιάμεση λύση για μερικές εβδομάδες, ίσως για δύο-τρεις μήνες. Γιατί δεν υποβοηθούν τον ήδη τραυματισμένο τραπεζικό τομέα της χώρας, αλλά αντιθέτως τον αποτελειώνουν. Μόλις κυκλοφορήσουν οι πρώτοι τίτλοι, οι Έλληνες θα ορμήσουν στις τράπεζες, προσπαθώντας να προστατέψουν τις οικονομίες που έχουν σε ευρώ. Εάν η κυβέρνηση θέλει να αποτρέψει την αποψίλωση των καταθέσεων, θα πρέπει να κλείσει προσωρινά τις τράπεζες και αν επιβάλει περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων».
