Αποστολή Βερολίνο

Πρώτα ένα καθυστερημένο και «παγωμένο» τηλεγράφημα συγχαρητηρίων προς τον Αλέξη Τσίπρα για την εκλογή του σε πρωθυπουργό. Και ύστερα η «κατάπληξη», όπως είπε η Άνγκελα Μέρκελ σε συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών το απόγευμα της Τρίτης στο Βερολίνο, που της προκάλεσε η ανακίνηση του ζητήματος του «κουρέματος» από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Αυτές ήταν οι πρώτες προσωπικές αντιδράσεις της καγκελάριου στα «ανήκουστα» νέα που έρχονται τελευταία από την Αθήνα.

Η ευθύνη για τις περαιτέρω εξελίξεις βρίσκεται στα χέρια της νέας ελληνικής κυβέρνησης, είπε η ίδια. «Δεν υπάρχει λόγος για νέο „κούρεμα“» πρόσθεσε. Και αυτό επειδή οι κρατικοί δανειστές έχουν κάνει ήδη μεγάλες παραχωρήσεις με τη μείωση των επιτοκίων και τη μετάθεση του χρόνου εξυπηρέτησης και αποπληρωμής των δανείων για την περίοδο μετά το 2020. Παράλληλα τόνισε, ότι η εκταμίευση της τελευταίας δόσης του δεύτερου προγράμματος βοήθειας θα γίνει μόνο αν ο κ.Τσίπρας εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει ο Αντώνης Σαμαράς.

«Είχα καιρό να ακούσω τη Μέρκελ να μιλά τόσο ψυχρά για την κυβέρνηση μιας χώρας-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης» έλεγε παριστάμενος βουλευτής. Ψυχρότητα, πρόσθεσε, που μεταδόθηκε αμέσως και στο ακροατήριό της.

Η «παγωμάρα» έγινε ακόμα πιο έντονη, μόλις έγινε γνωστό, ότι ο κ.Τσίπρας αντιτίθεται στην επιβολή νέων κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία και ότι διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός ότι οι Βρυξέλλες συμπεριέλαβαν και την Ελλάδα στους υποστηρικτές των κυρώσεων χωρίς προηγουμένως να τον ρωτήσουν. «Ξαναγυρίζουμε στην εποχή των αστερίσκων» έλεγε παλιότερος διπλωμάτης υπονοώντας με αυτό την πρώτη φάση της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου, όταν οι έλληνες διπλωμάτες καταχωρούσαν τις διαφωνίες τους για τις αποφάσεις της Κοινότητας με υποσημειώσεις στα σχετικά έγγραφα.

Διπλωματικοί παρατηρητές προειδοποιούσαν ωστόσο, ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να μιλήσει κανείς για νέα εποχή παγετώνων στις ελληνογερμανικές σχέσεις. «Πολλά θα εξαρτηθούν από την ευελιξία που θα δείξουν οι εκπρόσωποι της ελληνικής κυβέρνησης στις πρώτες επισκέψεις τους στις Βρυξέλλες – αν και ορισμένοι από αυτούς, όπως ο νέος υπουργός οικονομικών Βαρουφάκης, δείχνουν ότι επιδιώκουν την σύγκρουση» έλεγε ένας από αυτούς.

Το Βερολίνο έχει συνέλθει βέβαια από το σοκ, που προκάλεσαν οι εκλογές της 25 Ιανουαρίου, αδυνατεί όμως ακόμα να «διαβάσει» την ιδιοσυστασία και τις προοπτικές του νέου κυβερνητικού συνασπισμού στην Αθήνα. Η συχνότερη αντίδραση των βουλευτών των κυβερνητικών κομμάτων, των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλδημοκρατών, όταν γίνεται λόγος για αυτό, είναι ένα ειρωνικό χαμόγελο, ή μια κίνηση αμηχανίας με τον ώμο. Οι ίδιοι, προσθέτουν, αδυνατούν να καταλάβουν το νόημα μιας κυβέρνησης τόσο ετερογενών κομμάτων. «Ο συνασπισμός αυτός δεν προσφέρει δυστυχώς καμιά προοπτική στον ελληνικό λαό» λέει χαρακτηριστικά ο υπεύθυνος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλδημοκρατών για ευρωπαϊκά και οικονομικά θέματα Γιόαχιμ Πος.

Αλλά και η αντιπολίτευση αδυνατεί να «χωνέψει» αυτή την εξέλιξη. Οι Πράσινοι, που χαιρέτησαν αρχικά με ενθουσιασμό τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, δείχνουν τώρα απογοητευμένοι. «Μια σκιά πέφτει σε αυτή την κυβέρνηση» λέει η συμπρόεδρος του κόμματος Σιμόν Πέτερ υπαινισσόμενη την συμμετοχή των Ανεξάρτητων Ελλήνων σε αυτήν. «Αγανακτισμένοι» δηλώνουν και πολλοί βουλευτές της «Linke» (Αριστεράς), οι οποίοι μιλούν για «συμμαχία με το διάβολο», θέλουν όμως να μείνουν προς το παρόν ανώνυμοι. Και μόνο η ηγεσία του κόμματος προσπαθεί να δικαιολογήσει το γεγονός με επιχειρήματα που δανείζεται κατευθείαν από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Όλοι ωστόσο συμφωνούν στο Βερολίνο, ότι επίκεινται αναταράξεις στις ελληνογερμανικές σχέσεις με βασικές αιτίες το κατοχικό δάνειο και τον διακανονισμό του χρέους. Στο πρώτο αφιερώνει και σήμερα ένα άρθρο το περιοδικό «Der Spiegel», στο οποίο γίνεται λόγος για όχι και τόσο «νομικά αδικαιολόγητες» ελληνικές αξιώσεις. Για το χρέος, η κυρίαρχη άποψη είναι ότι η διαγραφή του προσκρούει σε ανυπέρβλητα πολιτικά εμπόδια, παρόλο που η μεγάλη πλειοψηφία των οικονομολόγων το θεωρεί μη βιώσιμο.

Το ερώτημα της στιγμής είναι όμως, αν, πως και πόση παράταση θα δοθεί στο δεύτερο πρόγραμμα βοήθειας, έτσι ώστε να μπορέσει η νέα ελληνική κυβέρνηση να προετοιμαστεί για τις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους. «Η μπάλα είναι στο γήπεδο της Αθήνας» λέει επιφυλακτικά βουλευτής της συμπολίτευσης. «Ας κάνει αυτή το αίτημα και μετά εμείς βλέπουμε».