Οταν τον Ιούνιο του 2013 ο κ. Χρήστος Μεγάλου αναλάμβανε τα ηνία της Eurobank, το στοίχημα ήταν αν ένας τραπεζίτης με επιτυχημένη καριέρα στην επενδυτική τραπεζική και μάλιστα στο εξωτερικό μπορούσε να μετεξελιχθεί σε εμπορικό τραπεζίτη και να «γυρίσει» μία από τις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες, την οποία η κρίση και το αποτυχημένο deal με την Εθνική είχαν αφήσει με ζημιές, χωρίς κεφάλαια και βασικό μέτοχο. Ενάμιση χρόνο μετά φαίνεται πως κερδίζει το στοίχημα. Στο διάστημα αυτό ολοκλήρωσε με επιτυχία την απορρόφηση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και της Proton Bank, μείωσε το λειτουργικό κόστος εφαρμόζοντας πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και πέτυχε την κεφαλαιακή ενίσχυση της τράπεζας με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 3 δισ. ευρώ, προσελκύοντας μεγάλα διεθνή «πορτοφόλια» και επενδυτές. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη σε ύψος συναλλαγή που έγινε ποτέ στον τραπεζικό τομέα στην Ελλάδα και μία από τις 10 μεγαλύτερες στον κόσμο για το 2014. Οι κινήσεις αυτές δημιουργούν βάσιμες προσδοκίες ότι το 2015 η τράπεζα θα επιστρέψει σε κερδοφορία.
Διπλάσια δάνεια


Επιπλέον, την περασμένη εβδομάδα ο κ. Μεγάλου βγήκε δυναμικά στην αγορά ανακοινώνοντας ένα φιλόδοξο πρόγραμμα χορηγήσεων με στόχο η Eurobank το 2015 να διπλασιάσει τα δάνεια που θα χορηγήσει προς επιχειρήσεις και ιδιώτες. Συγκεκριμένα, σχεδιάζει να δώσει δάνεια ύψους 2 δισ. ευρώ, έναντι 1 δισ. ευρώ το 2014, εκ των οποίων το 1,4 δισ. θα δοθεί σε μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις και τα υπόλοιπα 600 εκατ. σε ιδιώτες για στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια. Οπως σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, «oι νέες χορηγήσεις θα κατευθυνθούν σε νέα, υγιή επιχειρηματικά σχέδια και κατεξοχήν εκείνα που στοχεύουν στις διεθνείς αγορές, έχουν γερό business plan, μπορούν να ανοίξουν νέες αγορές και να σταθούν στον διεθνή ανταγωνισμό».
Η ανάπτυξη


Βεβαίως το ερώτημα που τίθεται είναι πώς σε μια οικονομία στην οποία κυριαρχεί η αβεβαιότητα που πηγάζει τόσο από τις σχέσεις με τους πιστωτές όσο και από την εκλογολογία θα υπάρξουν επενδύσεις από επιχειρηματίες και ιδιώτες. Μέχρι πρότινος οι τραπεζίτες έλεγαν ότι δεν δίνουν δάνεια επειδή «δεν υπάρχει υγιής ζήτηση». Τι έχει αλλάξει σήμερα; Ο κ. Μεγάλου θεωρεί ότι «η επάνοδος σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης που καταγράφηκε τα προηγούμενα δύο τρίμηνα και η προοπτική ότι το ΑΕΠ θα παραμείνει σε τροχιά σταθερής μεγέθυνσης όπως προβλέπεται από το πρόγραμμα εξυγίανσης δημιουργούν νέες συνθήκες στην αγορά».
Σημειώνει μάλιστα την αύξηση των εισαγωγών μηχανολογικού εξοπλισμού, την άνοδο του τουρισμού και των λιανικών πωλήσεων ως θετικές ενδείξεις πως η οικονομία «γυρίζει». Από τη στιγμή που θα παγιωθεί το κλίμα αυτό, εκτιμά ότι «θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά και θα οδηγήσει σε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης». Για το 2015 προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,5%.
Στήριξη της αγοράς


Προς την κατεύθυνση αυτή, εξηγεί, θα συμβάλλουν και οι τράπεζες, καθώς, όπως επισημαίνει, μετά τα stress tests της ΕΚΤ εξομαλύνθηκαν οι συνθήκες λειτουργίας τους. «Αν ο κόσμος πειστεί ότι υπάρχει χρηματοδότηση από τις τράπεζες, θα επενδύσει» αναφέρει και προσθέτει ότι «για μας το στοίχημα δεν είναι αν θα γίνουν εκλογές ή όχι, αλλά αν θα έλθει ο κόσμος να του δώσουμε δάνεια. Γιατί αν δεν δίνουμε δάνεια, δεν έχουμε λόγο ύπαρξης. Ανεξαρτήτως από τις πολιτικές εξελίξεις, η αγορά πρέπει να στηριχθεί», τονίζει.
Ούτε το νέο αυστηρότερο εποπτικό πλαίσιο της ΕΚΤ στο οποίο εντάχθηκαν οι ελληνικές τράπεζες από τις αρχές Νοεμβρίου και οι εφαρμογές των κανόνων της Βασιλείας ΙΙΙ εκτιμά ότι θα δράσουν ανασταλτικά στην επέκταση των πιστώσεων. «Το νέο εποπτικό πλαίσιο θα μας κάνει να είμαστε πιο επιμελείς στον τρόπο αξιολόγησης των επιχειρήσεων που θα χρηματοδοτήσουμε, δηλαδή σε ποιον θα δώσουμε δάνεια και σε ποιον όχι. Και αυτό θα έχει εξυγιαντική επίδραση στην αγορά, διότι δεν θα μπορούμε να κρύβουμε πράγματα κάτω από το χαλί και να υποκρινόμαστε ότι όλα είναι καλά».
Η τράπεζα βρέθηκε στην κορυφή της λίστας των stress tests της ΕΚΤ με βάση το στατικό σενάριο, κάτι όμως που δεν αποτέλεσε έκπληξη για τον κ. Μεγάλου. «Ηξερα ότι θα είμαστε ψηλά στη λίστα με το στατικό σενάριο γιατί η τράπεζα είχε ξεκινήσει με χαμηλά κεφάλαια». Ομως, σημειώνει, οι όποιες κεφαλαιακές ανάγκες προέκυψαν με βάση το σενάριο αυτό καλύφθηκαν από την αύξηση κεφαλαίου που πραγματοποίησε η τράπεζα και την κερδοφορία που προβλέπεται τα επόμενα χρόνια στο επιχειρηματικό σχέδιο (business plan) το οποίο έχει εγκριθεί από την Κομισιόν.
Το business plan


Πράγμα που σημαίνει ότι αν θα χρειαστεί ή όχι πρόσθετα κεφάλαια η τράπεζα, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την πιστή υλοποίηση του business plan. Και ο κ. Μεγάλου από τη 17χρονη εμπειρία του στην Credit Suisse στο Λονδίνο στη θέση του Vice President για τη Νότια Ευρώπη γνωρίζει πολύ καλά ότι «οι επόπτες δεν θέλουν εκπλήξεις». Σύμφωνα πάντως με τον ίδιο «η ΕΚΤ είπε ότι δεν θα χρειαστεί να γίνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου». Αλλωστε, τονίζει, «οι εξελίξεις στην Ελλάδα είναι τέτοιες ώστε το πιθανότερο είναι να δούμε να υλοποιείται το βασικό σενάριο, στο οποίο η Eurobank έχει τον υψηλότερο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στην Ελλάδα».

ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Χρηματοοικονομικά μοντέλα για τιςεπιχειρήσεις – Κατά περίπτωση στα στεγαστικά
Το μεγάλο στοίχημα για την τράπεζα το 2015 είναι η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων. «Το κύκλωμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων θέλει μια διαχείριση η οποία είναι πολυεπίπεδη» αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank και προσθέτει ότι «ενθαρρυντικό είναι το γεγονός πως η παραγωγή νέων προβληματικών δανείων έχει υποχωρήσει σημαντικά, αλλά η διαχείριση του υφισταμένου στοκ είναι το στοίχημα για το 2015».
Από μια αρχική αξιολόγηση στο πελατολόγιο της τράπεζας υπολογίζεται ότι πάνω από 40.000 επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις από ένα σύνολο 100.000 πληρούν τα κριτήρια για να υπαχθούν στις ρυθμίσεις του νέου νόμου για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των επιχειρήσεων. «Από αυτές εκτιμούμε ότι θα ρυθμιστούν περί τις 10.000» αναφέρει ο κ. Μεγάλου, ο οποίος σημειώνει ότι «η επιλογή θα γίνει με βάση χρηματοοικονομικά μοντέλα, όσο πιο αυτοματοποιημένα γίνεται. Για όσους περάσουν σε δεύτερη φάση θα εξεταστούν αναλυτικότερα η βιωσιμότητα της επιχείρησης και το πώς μπορούν να ρυθμιστούν οι υποχρεώσεις τους». Σύμφωνα με τον ίδιο, «όσες επιχειρήσεις έχουν operating business μπορούν να μπουν στη ρύθμιση, ακόμη και αν έχουν πολυετείς καθυστερήσεις».
Οσον αφορά τα στεγαστικά δάνεια και το θέμα που προέκυψε για τυχόν «πάγωμα» μέρους του δανείου (split balance) και αποπληρωμή του υπολοίπου, ο κ. Μεγάλου αναφέρει ότι θα μπορούσαν να εφαρμοστούν παγκόσμιες πρακτικές, όχι όμως οριζόντιες ρυθμίσεις. «Μπορούμε να το εξετάσουμε κατά περίπτωση. Οριζόντια δεν είναι προς όφελος της αγοράς» αναφέρει. Επίσης εκτιμά ότι «το split balance μπορεί να εφαρμοστεί αν σταθεροποιηθούν οι αξίες των ακινήτων».
Σε κάθε περίπτωση ο κ. Μεγάλου τονίζει ότι οι τράπεζες προσπαθούν να διευκολύνουν τους πελάτες τους στην εξυπηρέτηση των δανείων τους. «Εχουμε ξεφύγει από τη λογική «φέρτε πρόσθετες εξασφαλίσεις» και προσεγγίζουμε το θέμα με βάση το διαθέσιμο εισόδημα του δανειολήπτη, τι μπορεί να πληρώσει κάθε μήνα, ώστε να μετακυλίσουμε το χρέος σε βάθος χρόνου και με την άνοδο της αξίας του ακινήτου το ξαναβλέπουμε» αναφέρει.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ