Στην τελική ευθεία έφτασε πια η παραχώρηση των 7+7 περιφερειακών αερολιμένων της χώρας, καθώς το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) θα ανοίξει την Δευτέρη τις τεχνικές προσφορές και την Τρίτη τις οικονομικές προσφορές, που κατέθεσαν οι κοινοπραξίες Vinci – Ελλάκτωρ, Fraport – όμιλος Κοπελούζου και Corporacion America –ΜΕΤΚΑ.
Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει τα αεροδρόμια Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας, Χανίων, Κεφαλονιάς, Ζακύνθου, Ακτίου, Καβάλας, ενώ η δεύτερη τα αεροδρόμια Ρόδου, Κω, Σάμου, Μυτιλήνης, Μυκόνου, Σαντορίνης και Σκιάθου.
Οι ιδιώτες θα αναλάβουν την λειτουργία, διαχείριση και εκμετάλλευση 14 Περιφερειακών Αεροδρομίων της χώρας για 40+10 χρόνια, ενώ δεσμεύονται να χρηματοδοτήσουν έργα ύψους 200-250 εκατ. ευρώ τα πρώτα τέσσερα χρόνια.
Πηγές του ΤΑΙΠΕΔ σημειώνουν ότι το σχέδιο σύμβασης παραχώρησης των δύο ομάδων των 7+7 αεροδρομίων, που διεκδικούνται και από τα τρία σχήματα, προβλέπει ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους για τις χρεώσεις των περιφερειακών αεροδρομίων.
Αυτές θα έχουν ανώτατο ύψος 14,5 ευρώ ανά αναχωρούντα επιβάτη πριν από την ολοκλήρωση των επενδύσεων των παραχωρησιούχων και έως 20 ευρώ μετά το πέρας των εργασιών.
Ειδικότερα, το μέγιστο ύψος των αεροπορικών χρεώσεων μέχρι την ολοκλήρωση των έργων θα ανέρχεται σε 13 ευρώ ανά επιβάτη και σε 18,5 ευρώ ανά επιβάτη μετά την ολοκλήρωση των έργων. Σύμφωνα με πηγές του Ταμείου, το όριο των €18,5 ευρώ υπολογίστηκε με γνώμονα τον μέσο όρο των χρεώσεων των ανταγωνιστικών αεροδρομίων της Μεσογείου. Επίσης, θα υπάρχει χρέωση ασφάλειας ύψους €1,5 για κάθε επιβάτη.
Βασικό κομμάτι της χρέωσης είναι το τέλος που έρχεται να αντικαταστήσει το «Σπατόσημο», γνωστότερο ως Τέλος Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης Αερολιμένων (ΤΕΑΑ), το οποίο θα είναι 12 ευρώ για όλα τα αεροδρόμια της χώρας έως τον Οκτώβριο του 2024, με κερδισμένους τους ταξιδιώτες των εκτός ΕΕ χωρών, οι οποίοι σήμερα καταβάλουν 22 ευρώ. Μετά τον Οκτώβριο του 2024, το ΤΕΑΑ θα μειωθεί σε 3 ευρώ ανά επιβάτη.
Από το ΤΕΑΑ που θα εισπράττεται στα περιφερειακά αεροδρόμια που παραχωρούνται, το Ελληνικό Δημόσιο θα λαμβάνει 1 ευρώ ανά επιβάτη για την χρηματοδότηση των μικρότερων αεροδρομίων, τα οποία προβλέπεται να περάσουν υπό την διαχείριση της κρατικής Ανώνυμης Εταιρεία Διαχείρισης Περιφερειακών Αεροδρομίων, των άγονων γραμμών και της λειτουργίας της ΥΠΑ.
Η ΥΠΑ θα μετατραπεί σε ρυθμιστική αρχή που θα ελέγχει τους παραχωρησιούχους των αεροδρομίων, ενώ θα συνεχίζει να εισπράττει τα τέλη υπερπτήσης, προκειμένου να χρηματοδοτεί τις επενδύσεις της αεροναυτιλίας και τον έλεγχο της εναέριας κυκλοφορίας. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, θα επιβάλει ποινικές ρήτρες, ενώ θα μπορεί να καταγγείλει την σύμβαση, σε περίπτωση υποτροπών.
Όπως αναφέρουν κύκλοι του Ταμείου, οι συμβάσεις διασφαλίζουν την ανταγωνιστικότητα των αεροδρομίων, απαγορεύουν αυξήσεις στις χρεώσεις πριν από την ολοκλήρωση των έργων και δεσμεύουν τους επενδυτές για παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών.
Όπως σημειώνουν, τα αεροδρόμια, με σημαντική επιβατική κίνηση, θα πρέπει να λειτουργούν συνεχώς, ενώ οι εργασιακές σχέσεις θα διέπονται από την εργατική νομοθεσία. Επίσης, όπως λένε, δεν θα υπάρχουν εξαιρέσεις από την περιβαλλοντική νομοθεσία, ενώ οι δαπάνες συντήρησης και λειτουργίας των αεροδρομίων θα βαρύνουν αποκλειστικά τον παραχωρησιούχο, με εξαίρεση τα εν εξελίξει δημόσια έργα στους αερολιμένες Χανίων, Θεσσαλονίκης και Σκιάθου.
Τα έργα που θα αναλάβουν οι ιδιώτες χωρίζονται στα αρχικά, τα οποία θα πραγματοποιηθούν αμά τη αναλήψει των αεροδρομίων με στόχο να προχωρήσουν επενδύσεις ποιοτικής αναβάθμισης των υποδομών, και στα μελλοντικά τα οποία θα εκτελεστούν στην διάρκεια της παραχώρησης.
Πρόκειται για έργα αναβάθμισης, επέκτασης ή δημιουργίας νέων υποδομών, με το εξής χρονοδιάγραμμα 20 μηνών για τα έργα αναβάθμισης – ανακαίνισης και 48 μηνών για τα νέα έργα και τα έργα επέκτασης. «Ο παραχωρησιούχος θα μπορεί να προχωρήσει σε αύξηση των τιμολογίων του με την ολοκλήρωση του συνόλου των έργων που απαιτούνται ανά αεροδρόμιο» σημειώνουν πηγές του Ταμείου.
Οι ιδιώτες δεσμεύονται να καταρτίσουν Master Plan και Refurbishment Plan στους πρώτους μήνες από την υπογραφή της σύμβασης.
Το πρώτο (Master Plan), το οποίο θα επικαιροποείται κάθε πέντε χρόνια, θα προβλέπει την περιγραφή και την χωροθέτηση των έργων για διάρκεια 20 ετών και θα εγκριθεί από την ΥΠΑ, έπειτα από γνωμοδότηση Ανεξάρτητου Μηχανικού.
Το Refurbishment Plan, το οποίο θα επικαιροποιείται κάθε χρόνο, θα εγκριθεί από τον Ανεξάρτητο Μηχανικό, και η ΥΠΑ θα έχει δικαίωμα προβολής αιτιολογημένων αντιρρήσεων.
Παράλληλα, για τα αεροδρόμια μεικτής χρήσης, η σύμβαση παραχώρησης ορίζει τις αρμοδιότητες της Πολεμικής Αεροπορίας, της ΥΠΑ και των παραχωρησιούχων.
Εκεί όπου υπάρχει σημαντική στρατιωτική παρουσία (Χανιά, Άκτιο) θα παραχωρηθεί μόνο το αμιγώς πολιτικό κομμάτι του αεροδρομίου, ενώ οι υποδομές κοινής χρήσης θα παραμείνουν υπό τον έλεγχο της της Πολεμικής Αεροπορίας. Ο ιδιώτης θα τα χρησιμοποιεί έναντι τιμήματος, που θα πληρώνει στην Πολεμική Αεροπορία.
Στα υπόλοιπα αεροδρόμια με μικρότερη στρατιωτική παρουσία (Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Σαντορίνη), ο ιδιώτης δεν θα έχει πρόσβαση στο στρατιωτικό τμήμα και η Πολεμική Αεροπορία θα μπορεί να χρησιμοποιεί τις υποδομές κοινής χρήσης δωρεάν.
Πηγές του ΤΑΙΠΕΔ σημειώνουν ότι «η ολοένα και αυξανόμενη κίνηση των αεροδρομίων της χώρας σε συνδυασμό με τις προβλέψεις για περαιτέρω άνοδο του τουρισμού απαιτούν την υλοποίηση επενδύσεων σε υποδομές και υπηρεσίες ώστε τα περιφερειακά αεροδρόμια να είναι σε θέση να προσελκύσουν περισσότερους πελάτες και κατ’ επέκταση να υποδέχονται περισσότερους τουρίστες».
