Με «ξαφνικό» θάνατο απειλούνται μία στις πέντε επιχειρήσεις με ληξιπρόθεσμα χρέη στις τράπεζες. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τράπεζα της Ελλάδος, εκφράζοντας τη στόχευση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), ασκεί ασφυκτική πίεση στις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων να προχωρήσουν άμεσα στην ανάληψη πρωτοβουλιών αξιολόγησης των πελατών τους που εμφανίζουν καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση των δανείων τους.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας θεωρεί πως θα πρέπει ως και το φθινόπωρο να γίνει ένα γενναίο ξεκαθάρισμα στην επιχειρηματική πίστη, με στόχο την ανάδειξη από τη μία πλευρά των βιώσιμων επιχειρήσεων που θα συνεχίσουν υπό προϋποθέσεις να λαμβάνουν τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος και από την άλλη των «ζόμπι», των σχημάτων δηλαδή που η κατάστασή τους θα κριθεί μη αναστρέψιμη και θα οδηγηθούν σε εκκαθάριση.
Ο κεντρικός τραπεζίτης έχει στα χέρια του μελέτες που δείχνουν ότι μόνο μία στις τρεις επιχειρήσεις είναι υγιείς και παρουσιάζουν σημαντικές προοπτικές. Με βάση τα στοιχεία αυτά, ένα ποσοστό εταιρειών, περίπου οι μισές, θα βελτίωναν σημαντικά τα οικονομικά τους μεγέθη με κατάλληλη αναδιάρθρωση του χρέους τους, ενώ σε μη υγιή κατάσταση βρίσκεται ένας αριθμός επιχειρήσεων των οποίων οι οφειλές αντιστοιχούν περίπου στο 20% του συνόλου των δανείων.
Βάσει αυτών των ευρημάτων, ο κ. Στουρνάρας χαρακτηρίζει ως απολύτως αναγκαίο να διευθετηθούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο όλα τα «ανοιχτά μέτωπα», προτού «παραδώσει» την εποπτεία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος στον επικεφαλής της Ευρωτράπεζας Μάριο Ντράγκι τον ερχόμενο Νοέμβριο. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος γνωρίζει τις δυσκολίες του εγχειρήματος, ωστόσο επιμένει για την ταχεία εφαρμογή των αναδιαρθρώσεων, λέγοντας στο περιβάλλον του πως «αν δεν το κάνουμε σήμερα εμείς, θα μας το επιβάλει αύριο η ΕΚΤ, με πολύ πιο ευθύ τρόπο και υπό πολύ πιο δύσκολους όρους».
Νέα στρατηγική


Η στρατηγική που θέλει ο κ. Στουρνάρας να εφαρμοστεί άμεσα στην Ελλάδα είναι η εξής: για όσες επιχειρήσεις κριθεί ότι η κατάστασή τους είναι αναστρέψιμη, θα σχεδιαστεί ένα πλάνο αναδιάρθρωσης, το οποίο θα προβλέπει τη συμμετοχή των βασικών τους μετόχων στο νέο εγχείρημα, ως προϋπόθεση για το «κούρεμα» κεφαλαίου και τόκων μέσω της μετοχοποίησης χρεών. Παράλληλα, θα εξετάζονται σενάρια συγχώνευσης με ομοειδείς εταιρείες, με στόχο τη δημιουργία μικρότερων, μέσω προγραμμάτων περικοπών, σχημάτων, ικανών να αντεπεξέλθουν στις συνθήκες της αγοράς.
Ηδη στη Φρανκφούρτη, στα κεντρικά γραφεία της Ευρωτράπεζας, έχουν αποσταλεί 8.000 φάκελοι δανείων των τεσσάρων εγχώριων συστημικών ομίλων (Τράπεζα Πειραιώς, Εθνική, Alpha Bank, Eurobank), στους οποίους περιλαμβάνονται χορηγήσεις από την πλειονότητα των κλάδων. Τραπεζικοί κύκλοι χαρακτηρίζουν «πραγματική ακτινογραφία» την ανάλυση για κάθε πελάτη που έχει στη διάθεσή της η ΕΚΤ, σημειώνοντας ότι το βάθος της δεν έχει καμία σχέση με τους αντίστοιχους ελέγχους που είχε πραγματοποιήσει η BlackRock στα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών, στο πλαίσιο των δύο ασκήσεων προσομοίωσης που έτρεξαν με ευθύνη της εγχώριας κεντρικής τράπεζας.
Οι τραπεζίτες πάντως αντιδρούν στο ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει ο κ. Στουρνάρας, θεωρώντας ότι δεν μπορούν να ληφθούν τόσο κρίσιμες αποφάσεις σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, με ορίζοντα δηλαδή τις ανακοινώσεις των stress tests. Σημειώνουν δε ότι για την επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών απαιτούνται αλλαγές στην ισχύουσα νομοθεσία, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με τον πτωχευτικό κώδικα, ο οποίος σε αρκετές περιπτώσεις αποτελεί την αιτία των σοβαρών καθυστερήσεων που καταγράφονται σε ορισμένες υποθέσεις υπερδανεισμένων επιχειρήσεων.
Εξάλλου, οι διοικήσεις των τραπεζών επισημαίνουν με κάθε ευκαιρία πως δεν μπορούν να εφαρμόσουν μια ευρύτερη αναδιάρθρωση του δανειακού τους χαρτοφυλακίου, χωρίς να γνωρίζουν αν θα προκύψουν κεφαλαιακές ανάγκες από τα διενεργούμενα τεστ αντοχής.
Κύκλοι της αγοράς τονίζουν ότι σε αυτή τη φάση κανείς δεν είναι σε θέση να κάνει μια ασφαλή εκτίμηση για τα αποτελέσματα των stress tests, δεδομένου ότι δεν έχει γίνει γνωστό το πλήρες πλαίσιο της μεθοδολογίας που θα ακολουθηθεί. Εκτιμούν ότι μια πρώτη γεύση των αναγκών που ενδεχομένως προκύψουν να πάρουν οι τραπεζίτες περί τα μέσα Σεπτεμβρίου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ