Η κυπριακή οικονομία ενδέχεται να συρρικνωθεί φέτος μέχρι και 13% υπό το βάρος των μέτρων λιτότητας και της αναδιάρθρωσης των τραπεζών, δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρίστος Στυλιανίδης.
Την ίδια στιγμή η αβεβαιότητα για το μέλλον της Λευκωσίας χτυπά κόκκινο με τους επενδυτες να δειχνουν ότι επιμένουν στον κίνδυνο χρεοκοπιας, παρά την συμφωνία για ευρωδιάσωση που επιτεύχθηκε.
Έτσι τουλάχιστον ερμηνεύεται ότι οι επενδυτές εξακολουθούν να αποφεύγουν τα κυπριακά ομόλογα υπό το φόβο ότι οι όροι του μνημονίου θα προκαλέσουν αβάσταχτη ύφεση, δυσχεραίνοντας την αποπληρωμή των δανείων διάσωσης.
Πρωτόγνωρη ύφεση
«Το 2013 η ύφεση ίσως να μην είναι 8,7% όπως υπολογίζεται, μπορεί να φθάσει το 13%», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρίστος Στυλιανίδης στο ΡΙΚ.
Η πρόβλεψη πάνω στην οποία στηρίχθηκε το μνημόνιο Νοεμβρίου έκανε λόγο για ύφεση 3,5%.
Οι κυπριακές αρχές και η τρόικα συμφώνησαν προχθές (Τρίτη) νέο μνημόνιο, που προνοεί την επίτευξη πρωτογενούς ελλείμματος 2,4% το 2013 και σταδιακή επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα 4% στο 2018.
Το μνημόνιο δεν αναφέρει ποιες είναι οι παραδοχές για το μακροοικονομικό περιβάλλον.
Η έκθεση της Pimco, βάσει της οποίας οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών φθάνουν τα 10 δισ. ευρώ, στηρίζεται σε πολύ ηπιότερα μακροοικονομικά σενάρια από αυτά που αναμένει η τρόικα.
Στον κίνδυνο χρεοκοπία επιμένουν οι αγορές
Oι επενδυτές συνεχίζουν να αποφεύγουν τα κυπριακά ομόλογα, παρά τη συμφωνία για ευρωδιάσωση της νήσου, υπό το φόβο ότι οι όροι του μνημονίου θα την οδηγήσουν σε βαθιά, αβάσταχτη ύφεση, δυσχεραίνοντας έτσι την αποπληρωμή των δανείων διάσωσης.
Η συμφωνία για τον δανεισμό 10 δισ. ευρώ στην Κύπρο, η οποία συμφωνήθηκε με τους διεθνείς εταίρους της -ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ- την 25η Μαρτίου, είναι η πρώτη στην Ευρώπη η οποία προβλέπει την επιβολή ζημίας στους δικαιούχους μεγάλων τραπεζικών καταθέσεων.
Αυτό αναμένεται να πλήξει το υπέρογκο κυπριακό τραπεζικό σύστημα, που αποτελεί την κύρια «βιομηχανία» της Κύπρου.
Tο μέτρο αυτό, σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων και τη δοκιμασμένη συνταγή της λιτότητας, αναμένεται να καταδικάσουν την κυπριακή οικονομία σε πολυετή ύφεση που, σύμφωνα με αναλυτές, θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο επώδυνη από αυτήν της Ελλάδας.
Εάν η συρρίκνωση του ΑΕΠ στην Κύπρο αποδειχθεί τελικά τα επόμενα χρόνια μεγαλύτερη των εκτιμήσεων, όπως συνέβη στην Ελλάδα, τότε η τρόικα και η κυπριακή κυβέρνηση θα πρέπει να αναζητήσουν νέα κεφάλαια για να χρηματοδοτήσουν το κενό που θα προκύψει.
Κάτι τέτοιο αυξάνει τον κίνδυνο να υπάρξει τελικά κούρεμα του κυπριακού χρέους, υποστηρίζουν αναλυτές, που επικαλείται το Reuters.
Η τιμή των κυπριακών ομολόγων λήξεως 2020 διαμορφωνόταν στα 64 σεντς την Πέμπτη στην δευτερογενή αγορά, λίγο υψηλότερα από τα 61 σεντς όπου βρισκόταν την ημέρα που συμφωνήθηκε το πακέτο διάσωσης. Την περασμένη εβδομάδα η τιμή τους είχε υποχωρήσει μέχρι τα 55,75 σεντς.
«Αν συρρικνώνεις το τραπεζικό σύστημα με τέτοιο δραματικό τρόπο, τότε είναι μάλλον απίθανο να δεις σύντομα ανάπτυξη στην οικονομία σου», δήλωσε θεσμικός επενδυτής με δραστηριότητες σε αγορές ομολόγων χωρών με δημοσιονομικά προβλήματα.
«Την άποψη αυτή διατυπώνει σήμερα και η αγορά, που λέει: ‘Ένα λεπτό… Το να έχεις ένα πακέτο διάσωσης σήμερα δε σημαίνει απαραίτητα ότι θα φτάνει. Δεν μπορείς να είσαι σίγουρος ότι θα μπορέσουν να αποπληρώσουν (το χρέος) αργότερα’».
Αντεστραμμένη καμπύλη
Η τιμή των ομολόγων αναφοράς της Ελλάδας είχε πέσει στα περίπου 60 λεπτά/ευρώ πριν συναφθεί η πρώτη δανειακή σύμβαση με την τρόικα τον Μάιο του 2010.
Έπειτα από μερικές αυξομειώσεις, έπεσε ακόμα και κάτω από τα 20 λεπτά πριν η χώρα προβεί στην αναδιάρθρωση του χρέους της το 2012.
Αναλυτές πάντως λένε ότι τα κυπριακά ομόλογα δεν είναι πολύ πιθανό να φθάσουν σε τέτοια επίπεδα διότι έχουν συναφθεί με βάση το διεθνές δίκαιο, που προσφέρει μεγαλύτερη προστασία στους ομολογιούχους.
Ωστόσο, η απόδοση στα ομόλογα λήξεως 2020 διαμορφώνεται στο 12,5% έναντι 16,7% για το ομόλογο που η Λευκωσία καλείται να αποπληρώσει το 2015.
Η αντεστραμμένη καμπύλη αποδόσεων, όταν δηλαδή η απόδοση βραχυπρόθεσμων τίτλων είναι υψηλότερη από αυτή των πιο μακροπρόθεσμων, αποτελεί ένδειξη εντεινόμενου φόβου για χρεοκοπία.
«Η σημερινή καμπύλη αποδόσεων λέει ότι, αν σε ένα χρόνο από σήμερα η ύφεση είναι βαθύτερη από την αναμενόμενη, τότε ίσως τα κρατικά ομόλογα που απομένουν να είναι σε κίνδυνο», σχολίασε ο Sohail Malik, διαχειριστής κεφαλαίων στο επενδυτικό κεφάλαιο ECM Special Situations.
«Μακροπρόθεσμα, οι αγορές αναρωτιούνται: ‘η Κύπρος θα παραμείνει στο ευρώ;’» πρόσθεσε.
Η καμπύλη των αποδόσεων των CDS είναι επίσης αντεστραμμένη. Τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) των κυπριακών ομολόγων κινούνται ανοδικά, κάτι που συμβαίνει συνήθως όταν οι κυβερνήσεις ή οι επιχειρήσεις θεωρείται ότι βρίσκονται στα όρια της χρεοκοπίας.
Άνοδο 36 μονάδων βάσης κατέγραφαν τα CDS των 5ετών κυπριακών ομολόγων, έναντι ανόδου κατά 28 μονάδες βάσης αμέσως μετά την συμφωνία, που σημαίνει ότι για την ασφάλιση κυπριακών χρεογράφων αξίας 10 εκατ. δολάρια για πέντε χρόνια, πρέπει να καταβληθούν προκαταβολικά 3,6 εκατ. δολάρια.
Πάντως η ανακοίνωση του ΔΝΤ χθες (Τετάρτη) ότι θα συμμετέχει στη δανειακή σύμβαση με τον Κύπρο αύξησε τις αποδόσεις των κυπριακών αξιόγραφων κατά 3-5 λεπτά σε όλη την καμπύλη. Αναλυτές είπαν ωστόσο ότι η αύξηση μπορεί να μην διαρκέσει.
«Είμαι ακόμα ικανοποιημένος με την πρότασή μου ‘πουλήστε’», σχολίασε ο Γκάμπριελ Στερν, επικεφαλής οικονομολόγος στην Exotix, επενδυτική εταιρεία ενεργή στις αγοραπωλησίες χρέους κρατών με οικονομικά προβλήματα.
«Πιο μακροπρόθεσμα υπάρχει κίνδυνος το πρόγραμμα να εκτροχιαστεί. . . Δεν θα έλεγα ότι τα ομόλογα θα άξιζαν πάνω από 30 λεπτά, εάν η Κύπρος εγκατέλειπε το ευρώ».
Ωστόσο, ο ίδιος παραδέχθηκε ότι η εμπλοκή του ΔΝΤ «αύξησε σημαντικά τις πιθανότητες» αποπληρωμής τουλάχιστον των ομολόγων αξίας 1,4 δισεκ. ευρώ που ‘ωριμάζουν’ τον Ιούνιο φέτος.
Η τιμή τους δεν έχει ακόμα ανακάμψει μετά τη συμφωνία, και βρίσκεται στα 94,5 λεπτά από τα 80 του περασμένου μήνα.
Για πολλούς, αυτή είναι μια ευκαιρία να βγάλουν μεγάλα κέρδη σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
«Αντιμετώπισαν το πρόβλημα με τις τράπεζες, αντιμετώπισαν το πολιτικό πρόβλημα—αλήθεια θα αφήσουν (την Κύπρο) να χρεοκοπήσει μέσα σε δυο μήνες; Δεν πρόκειται να συμβεί», σχολίασε ένας χρηματομεσίτης.
