Μεγάλα οδικά, σιδηροδρομικά και τηλεπικοινωνικά έργα, συμμάζεμα της «τρύπας» στις συγκοινωνίες, συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα, ειδικές οικονομικές ζώνες, υδατοδρόμια, διευκολύνσεις για τους δανειολήπτες και πολιτική για την καινοτομία˙ αυτό ήταν το «πιάτο» που παρουσίασε την Τρίτη η πολιτική ηγεσία του υπουργείο Υποδομών και Ανάπτυξης, μέσα από ένα «πακέτο» προτεραιοτήτων, οι περισσότερες εκ των οποίων βρίσκονται εκτός μνημονίου.

Στόχος της κυβέρνησης, όπως τόνισε ο υπουργός, κ. Κ. Χατζηδάκης, είναι η αποκατάσταση της κλίματος εμπιστοσύνης για την Ελλάδα εντός κι εκτός της χώρας, μέσα «από την μάχη της γενιάς μας».

Το στοίχημα των έργων

Στο «πακέτο Χατζηδάκη» κορυφαία θέση έχει η επανεκκίνηση και επιτάχυνση μεγάλων έργων – πέραν των αυτοκινητοδρόμων που πραγματοποιούνται με συμβάσεις παραχώρησης –, όπως οι επεκτάσεις του Μετρό Αθήνας και του Τραμ στον Πειραιά, η κατασκευή του Μετρό Θεσσαλονίκης, η ολοκλήρωση των παρεμβάσεων στα λιμάνια Ηγουμενίτσας, Πάτρας και Λαυρίου, η εκτέλεση του Προαστιακού της Αθήνας και η επανεκκίνηση των σιδηροδρομικών έργων στη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο.

Παράλληλα, σύμφωνα με το υπουργείο, προχωρά η ολοκλήρωση του αυτοκινητοδρόμου Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα (στο τμήμα Λεύκτρο – Σπάρτη του αυτοκινητόδρομου Μορέα θα υπάρξει καθυστέρηση λόγω αρχαιολογικών ανασκαφών) και συνεχίζονται οι κάθετοι άξονες της Εγνατίας «Θεσσαλονίκη – Σέρρες Προμαχώνας» και «Σιάτιστα – Κρυσταλλοπηγή», τα έργα σε ΒΟΑΚ και ΝΟΑΚ στην Κρήτη.

Ακόμη, επιταχύνονται οι συνδέσεις του ΠΑΘΕ με την Πάτρα και το λιμάνι της, οι κάθετοι άξονες Κομοτηνή – Σύνορα και Αρδάνιο – Ορμένιο της Εγνατίας, τα έργα στο Πέταλο του Μαλιακού και ο αερολιμένας «Μακεδονία» στη Θεσσαλονίκη. Επίσης, τίθεται ως προτεραιότητα η επαναδημοπράτηση του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι, για το οποίο είναι μέχρι στιγμής αδύνατον οι υποψήφιοι παραχωρησιούχοι να εξασφαλίσουν τη χρηματοδότησή του από τις τράπεζες.

Για το τμήμα «Πειραιάς – Τρεις Γέφυρες» του Προαστιακού της Αττικής, που έμεινε ανολοκλήρωτο λόγω της διάλυσης της σύμβασης 994 από τον ΟΣΕ και θα δημοπρατηθεί εκ νέου τον Δεκέμβριο, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι «είναι μία ταλαιπωρημένη σύμβαση η οποία εξακολουθεί να δημιουργεί προβλήματα». Σύμφωνα, με τον αναπληρωτή υπουργό, κ. Στ. Καλογιάννη, «υπάρχει μία δικαστική εμπλοκή που δεν έχει ξεπεραστεί», ωστόσο, όπως σημείωσε, η κοινοτική συμβολή του έργου δεν έχει χαθεί.

Παράλληλα, σε ότι αφορά τα έργα του Μετρό, ο κ. Καλογιάννης τόνισε ότι κατεύθυνση του υπουργείου είναι να γλιτώσει η Ελλάδα την ανάκληση των ευρωπαϊκών πόρων, που είχαν δοθεί για την επέκταση της γραμμής 2 του Μετρό, και η οποία καθυστέρησε και τέθηκε εκτός χρονοδιαγράμματος, λόγω της εμπλοκής του έργου με το σκάνδαλο της SIEMENS. Παράλληλα, όπως πρόσθεσε, υπάρχει μελετητική ωριμότητα για το τμήμα της γραμμής 4 του Μετρό (Άλσος Βείκου – Πανεπιστήμιο) όμως είναι δύσκολο να βρεθούν τα χρήματα για να προχωρήσει το έργο.

Επίσης, όπως συμπλήρωσε ο κ. Καλογιάννης, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την επανεκκίνηση των μεγάλων έργων, θα θεσπιστεί νέα εθνική πολιτική διοδίων, οι διεργασίες για την οποία είχαν σταματήσει. Σύμφωνα, πάντως, με τον κ. Χατζηδάκη, το χρονοδιάγραμμα για τις διαπραγματεύσεις με τους παραχωρησιούχους, δηλαδή η επίτευξη συμφωνίας στις 30 Σεπτεμβρίου, θα τηρηθεί, ενώ όπως παραδέχθηκε, «το σκηνικό πόρρω απέχει από την εποχή της υπογραφής των συμβάσεων».

«Κυνήγι» για την εισιτηριοδιαφυγή

Σε ότι αφορά τις συγκοινωνίες, ο υπουργός Υποδομών και Ανάπτυξης τόνισε ότι προωθούνται εκ νέου οι διαγωνισμοί μέσω ΣΔΙΤ για την τηλεματική της ΟΣΥ (λεωφορεία, Τρόλεϊ) στις αρχές του 2013 και το ηλεκτρονικό εισιτήριο του ΟΑΣΑ έως τον Ιούνιο του 2013, αντίστοιχα.

Παράλληλα, στόχος του υπουργείου είναι να προχωρήσει στην πιστοποίηση των συγκοινωνιών με το ευρωπαϊκό πρότυπο (ΕΝ13816) και μάλιστα, όπως τόνισε, θα συνδεθεί το ύψος της χρηματοδότησης των εταιριών με την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Ο κ. Χατζηδάκης κατέστησε σαφές ότι θα γίνει πλήρης αναδιάταξη του μηχανισμού ελέγχων των εισιτηρίων στις συγκοινωνίες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με στόχο να περιοριστεί η εισιτηριοδιαφυγή κατά 50% έως το τέλος του έτους. Ειδικά για την Αθήνα, το υπουργείο φιλοδοξεί να επιτύχει γρήγορα υψηλές επιδόσεις στο εν λόγω εγχείρημα, προκειμένου να γλιτώσει την αύξηση της τιμής του κομίστρου την ερχόμενη Άνοιξη, που αποτελεί, άλλωστε και μνημονιακή υποχρέωση.

Επίσης, όπως σημείωσε ο υπουργός, το σχέδιο για τη λειτουργία των υδατοδρομίων, που είχε εκπονηθεί από τον πρώην υφυπουργό Υποδομών, κ. Σπ. Βούγια, θα ενταχθεί στο νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για τον επενδυτικό νόμο σύντομα.

Στο μεταξύ, σε ερώτηση του «Βήματος» για το ενδεχόμενο δημοπράτησης του Ισλαμικού Τεμένους του Βοτανικού, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Ανάπτυξης δήλωσε άγνοια για ποιον λόγο είχε σταματήσει η διαδικασία ανέγερσής του. «Είναι ένα από τα θέματα που πρέπει να ξαναδούμε», τόνισε ο κ. Καλογιάννης.

Τα έργα των τηλεπικοινωνιών

Ο κ. Χατζηδάκης έδωσε σημαντική προτεραιότητα στην ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας και των ψηφιακών υπηρεσιών, μέσα από νέες υποδομές και καινοτόμες υπηρεσίες. Όπως τόνισε, στόχος είναι η ανάπτυξη των νέων δικτύων να στηριχθεί σε συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), αλλά και στις συνέργειες μεταξύ των παρόχων δικτύων. Το υπουργείο στηρίζεται για τη χρηματοδότηση των συγκεκριμένων έργων και στο ΕΣΠΑ, αλλά και άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το JESSICA και το CEF. Επίσης, προγραμματίζει να ξεκινήσει την διασύνδεση των αγροτικών, νησιωτικών και απομακρυσμένων περιοχών μέσα από κινητά και ασύρματα ευρυζωνικά δίκτυα, εντός του 2012, μέσα από έργο προϋπολογισμού 140 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτούμενου από το ΕΣΠΑ.

Επίσης, όπως σημείωσε ο υπουργός, θα τρέξουν έως το τέλος του έτους έργα Τεχνολογιών Πληροφορικής Επικοινωνιών (ΤΠΕ) για ευρυζωνικά δίκτυα, καθώς και για τα ηλεκτρονικά πρακτικά των δικαστηρίων. Ακόμη, ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι συνεχίζεται η προεργασία για το Fiber To The Home (FTTH – «οπτική ίνα στο σπίτι») και, μάλιστα, προωθείται νομοσχέδιο για την διευκόλυνση της κατασκευής του, η οποία θα γίνει μέσω ΣΔΙΤ και αναμένεται να αρχίσει εντός του 2013. Ο υπουργός τόνισε ότι θα επαναπροσδιοριστεί η κλίμακα του έργου και θα συνεκτιμηθούν οι επενδύσεις του ΟΤΕ στη VDSL, καθώς και η ανάπτυξη δικτύων από τους εναλλακτικούς παρόχους.

Παράλληλα, όπως τόνισε, εκπονείται πλάνο για την αποδοτικότερη αξιοποίηση του ψηφιακού μερίσματος, που έχει περάσει στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), με το Σχέδιο του Εθνικού Χάρτη Συχνοτήτων να ολοκληρώνεται ως τα μέσα Σεπτεμβρίου.

Επίσης, ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι το πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση» «έχει καθυστερήσει σοβαρά με προφανείς αρνητικές επιπτώσεις στο συγκεκριμένο κλάδο και την οικονομία γενικότερα» και τόνισε ότι στο πλαίσιο της αναθεώρησης του ΕΣΠΑ θα γίνει προσπάθεια για να μην χαθούν τα χρήματα.

ΣΔΙΤ, ειδικές οικονομικές ζώνες και νέα οικονομία

Ο υπουργός Υποδομών και Ανάπτυξης τόνισε την σημασία των ΣΔΙΤ σε μία σειρά έργων, ύψους 1 δισ. ευρώ, όπως η διαχείριση απορριμμάτων (συνεχίζονται διαγωνισμοί σε Μακεδονία, Δυτική Ελλάδα και Πελοπόννησο) με στόχο να προκηρυχθούν όλα τα σχετικά έργα εντός του 2012. Ακόμη, ο κ. Χατζηδάκης εξήγγειλε έργα ΣΔΙΤ για επιλεγμένες κοινωνικές υποδομές (σχολεία δικαστήρια κτλ) και αξιοποίηση δημόσιας και δημοτικής περιουσίας με ανταποδοτικά έργα, όπως το χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια στη Νάουσα, που δημοπρατείται τον Σεπτέμβριο.

Επίσης, σημείωσε ότι η κυβέρνηση ετοιμάζει πρόταση στην Κομισιόν για την θέσπιση Ειδικών Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ), οι οποίες θα έχουν διακριτά φορολογικά και διοικητικά κίνητρα, σε μία προσπάθεια για προσέκλυση επενδύσεων και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Όπως τόνισε, θα γίνει μία πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία μάλιστα, μπορεί να μην οδηγήσει και πουθενά, αφού, όπως σημείωσε, ήδη υπάρχουν και οι πρώτες ενστάσεις για το εγχείρημα. Πάντως, το υπουργείο ετοιμάζεται να εκπονήσει σχετική μελέτη.

«Η θεσμοθέτηση δεν προϋποθέτει πρόσθετους πόρους. Θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Τους ανέργους σκεπτόμαστε», τόνισε ο υπουργός και δεσμεύτηκε για τον πλήρη σεβασμό του εργατικού δικαίου στις ΕΟΖ. «Η διαπραγμάτευση θα είναι πάρα πολύ δύσκολη. Αντιμετωπίζουμε ενστάσεις, θα χρειαστεί να δώσουμε μάχη. Δεν μπορώ να εγγυηθώ. Δεν ξέρω άμα πετύχουμε», είπε χαρακτηριστικά.

Παράλληλα, ο κ. Χατζηδάκης ανακοίνωσε πολιτικές για την καινοτομία, μέσα από την απλοποίηση διαδικασιών για τα κοινοτικά προγράμματα που αφορούν καινοτομικές επιχειρήσεις, την χρήση venture capital, όπως το Ταμείο Νέας Οικονομίας (ΤΑΝΕΟ) και το «Ταμείο Καινοτομίας», την εγκατάσταση ερευνητικών κέντρων σε επιχειρηματικά πάρκα για τη σύμπραξη έρευνας και επιχειρηματικότητας, την αναθεώρηση της Ζώνης Καινοτομίας στη Θεσσαλονίκη – που δεν δούλεψε ποτέ –, τακτικούς διαγωνισμούς αριστείας και τον ορισμό ενός εθνικού συντονιστή για την καινοτομία.

Νέος νόμος για τους δανειολήπτες

Η κυβέρνηση, όπως τόνισε ο υπουργός, βρίσκεται σε συνομιλίες με την Τρόικα και την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών για την αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου για τους δανειολήπτες. Σε ερωτήσεις που δέχθηκε, δεν έδωσε, όμως, περισσότερες λεπτομέρειες, παραπέμποντας στα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων. Ο κ. Χατζηδάκης στάθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης της ρευστότητας, μέσα από την ανακεφαλοποίηση του τραπεζικού συστήματος, την εξόφληση των οφειλών του δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα και την επιστροφή των καταθέσεων. «Και τα τρία εξαρτώνται από τις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη και είναι κομβικής σημασίας», σημείωσε ο υπουργός. «Στο τέλος πρέπει να πούμε το «νενικηκαμεν»», κατέληξε.