«Το να φύγει κανείς από το ευρώ είναι τόσο δύσκολο όσο το να πάρεις διαζύγιο σε ορεινό και απομονωμένο χωριό της Σικελίας. Η είσοδος στο ευρώ ήταν ένας δρόμος χωρίς επιστροφή. Ο μόνος – νομικά και πρακτικά- τρόπος εξόδου από το κοινό νόμισμα είναι η αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Αυτό ξεκαθαρίζουν έγκυροι νομικοί κύκλοι της ΕΕ, οι οποίοι, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, επισημαίνουν ότι οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια θα καταστήσει την Ελλάδα αποσυνάγωγο της Ευρώπης και η χώρα θα υποστεί στρατηγική ήττα, αφού θα οδηγηθεί σε έξοδο από την Κοινότητα, καθώς η μονομερής αποχώρηση από την Ευρωζώνη συνεπάγεται αυτοδικαίως έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Θεωρητικά, τονίζουν, θα μπορούσε η Ευρωζώνη να συμφωνήσει σε έναν ασφαλή μηχανισμό εξόδου. «Όμως, το σενάριο της συμπεφωνημένης αποχώρησης θα ήταν αδύνατον να μείνει μυστικό, αφού στο πρώτο λεπτό που θα μαθευτεί ότι οι αρχηγοί συζητούν την έξοδο της Ελλάδας από το Ευρώ, θα επικρατήσει πανικός, θα έχουμε το φαινόμενο του «bank run», θα διαλυθούν οι τράπεζες και θα πρέπει να επιβληθεί περιορισμός στις συναλλαγές» σημειώνουν. Μάλιστα, όπως σχολιάζουν, μία τέτοια ανατροπή θα αποσταθεροποιούσε και άλλες χώρες, όπως η Ισπανία, με το τεράστιο ιδιωτικό χρέος και τις αδύναμες τράπεζες.
Όπως εξηγούν, εφόσον η συμπεφωνημένη αποχώρηση είναι πρακτικά αδύνατη, απομένει μονάχα το ενδεχόμενο κάποια κυβέρνηση, εάν απέχει από τις διεθνείς της υποχρεώσεις, να αναγκαστεί να κόψει νόμισμα – που σημαίνει μονομερής καταγγελία του Ευρώ – και να αποβληθεί αυτοδικαίως από την ΕΕ. «Το κόψιμο νέου νομίσματος συνεπάγεται έργω καταγγελία της συνθήκης για το Ευρώ και αθέτηση των υποχρεώσεων της χώρας, που θα οδηγήσει στην έξοδό της από την Ευρώπη. Η επιλογή δεν είναι ευρώ ή δραχμή, αλλά το εάν θα ανήκει η χώρα στην Ευρώπη, κάτι που ενέχει ποιοτικά τελείως διαφορετικούς κινδύνους» σημειώνουν οι ίδιες πηγές.
Η μονομερής καταγγελία της δανειακής σύμβασης
Παρόμοιο είναι το νομικό σενάριο που συνδέεται με την μονομερή καταγγελία της δανειακής σύμβασης, η οποία θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε στάση πληρωμών, πτώχευση και νέο νόμισμα και, άρα, έξοδο από την ΕΕ. «Η πτώχευση θα ήταν αναπόφευκτη, διότι η Ελλάδα βρίσκεται εκτός αγορών και κανένα κράτος – μέλος δεν θα της δάνειζε χρήματα, αφού θα είχε αθετήσει τις υποχρεώσεις τις προς αυτά» εξηγούν οι ίδιες πηγές.
«Για ένα χρονικό διάστημα το δημόσιο θα κατάφερνε να επιβιώσει, διότι τα λεφτά για τους τόκους των δανείων θα διοχετεύονταν για τις ανάγκες του κράτους. Κάποια στιγμή, όμως, αυτά τα χρήματα θα τελείωναν και η χώρα θα αναγκαζόταν να κόψει νόμισμα, άρα θα προχωρούσε σε έργω παραβίαση της συνθήκης και θα βρισκόταν αυτομάτως εκτός Ευρωζώνης και στην θύρα εξόδου της ΕΕ» επισημαίνουν κοινοτικοί παράγοντες.
Όπως εξηγούν, η συνθήκη του Ευρώ δεν είναι απλά μία σύμβαση, αλλά «ένα ανωτέρας τάξεως εξάρτημα του διεθνούς δικαίου». «Είναι σαν να πεις ότι δεν αναγνωρίζω την Συνθήκη της Λωζάνης» επισημαίνουν και εξηγούν ότι η υπογραφή δεν είναι ιδιωτική, αλλά δεσμεύει την κρατική συνέχεια.
Η μπλόφα και η βόμβα
«Δεν μπορούμε να πάμε και να φτύσουμε στα μούτρα 26 κρατών – μελών και να αθετήσουμε τις υποχρεώσεις μας, διότι θα σταματήσει η χρηματοδότηση και μία ωραία πρωία θα αναγκαστούμε να κόψουμε νόμισμα» εξηγεί άλλος Έλληνας κοινοτικός αξιωματούχος.
«Το παραμύθι της μπλόφας, πέραν του ότι βρίσκεται εκτός Ευρωπαϊκού πνεύματος, είναι πολύ επικίνδυνο. Δεν μπορεί να βγει η Ελλάδα, που είναι μέλος της ΕΕ 30 χρόνια και να αρχίσει να υποδύεται την Βενεζουέλα. Οι Ούγγροι πήγαν να το κάνουν και τώρα παρακαλάνε. Ποιος είναι τόσο αφελής που νομίζει ότι οι Ευρωπαίοι θα μας συγχωρέσουν και θα συνεχίζουν να δανείζουν, εάν κάνουμε κάτι τέτοιο;» διερωτάται.
Κύκλοι κοντά στην υπόθεση εξηγούν πως η απειλή ότι η έκρηξη της Ελλάδας θα οδηγήσει σε διάλυση της Ευρωζώνης αποτελεί μεν κίνδυνο υπαρκτό, αλλά είναι εκτός λογικής, αφού η χώρα μας ως ο πλέον αδύναμος κρίκος, θα υποφέρει περισσότερο από όλους, εάν η «προφητεία» αποδειχθεί αληθινή. «Η ζημιά τους θα είναι μικρότερη από την δική μας. Εμείς δεν θα έχουμε να φάμε, αφού το ισοζύγιο πληρωμών δεν αρκεί. Η μπλόφα είναι ρίσκο, αφελής θέση και εσκεμμένη εξαπάτηση» τονίζει.
Μάλιστα, όπως τονίζει, υπάρχει κι ένας ακόμη κίνδυνος. «Ούτε εμείς ξέρουμε ποιος θα κυβερνήσει στις επόμενες εκλογές κάθε κράτος – μέλος. Όπως κι αυτοί έκαναν λάθος εκτιμήσεις για την Ελλάδα, μπορεί να κάνουμε το ίδιο και εμείς. Τι γίνεται, εάν εκλεγεί κάποιος, που θα πει «φτάνει πια με αυτούς!». Δυστυχώς, αποδεικνύεται ότι εκτός από οικονομικό πρόβλημα, γινόμαστε και πολιτικό» συμπεραίνει.
Η μεγάλη βόμβα σε περίπτωση εξόδου από την ΕΕ είναι οι κοινοτικοί πόροι. Από το 1981 έχουν πιστωθεί στην Ελλάδα 130 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές. «Δεν υπάρχει νομικό προηγούμενο για ανάκτηση πόρων. Τα χρήματα αυτά δόθηκαν με το σκεπτικό ότι η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ. Τι γίνεται, όμως, όταν εκλείψει ο λόγος της σύμβασης;» αναρωτιέται άλλο έμπειρο στέλεχος της Κομισιόν.
Οι ευθύνες της Τρόικας
Κοινοτικοί παράγοντες σημειώνουν ότι «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι έγιναν χοντρά λάθη στο τεχνικό επίπεδο». «Εάν ο στόχος λέει «10» κι εσύ μαζέψεις μόλις 2-3, τότε είναι προφανές ότι είσαι έξω από το στατιστικό λάθος. Κακά τα ψέματα, υπήρξε ανεπάρκεια και ασχετοσύνη για αυτούς που έκαναν τους υπολογισμούς. Σε μεγάλο βαθμό, οι στόχοι ήταν της πλάκας και αυτό το δείχνουν οι αποκλείσεις τους από την πραγματικότητα» αποκαλύπτουν.
«Νόμιζαν ότι θα απελευθερώσουν τα φορτηγά και θα δουλέψει η οικονομία. Αυτό δείχνει έλλειψη επαγγελματισμού. Ωστόσο, ήταν σοβαρή η ανεπάρκεια της Ελληνικής πλευράς, αφού είχε την υποχρέωση να υποδείξει εκείνα τα πεδία που πραγματικά χρειάζονταν τομές. Έτσι, χάθηκε η αξιοπιστία της χώρας ως συνομιλητή και δημιουργήθηκε ανασφάλεια σε διεθνές επίπεδο» επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.
«Η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη και να μην λένε παραμύθια. Διότι είναι λάθος να λένε ότι το διακύβευμα είναι «ευρώ ή δραχμή», αλλά το να μας πετάξουν από την Ευρώπη και να βρεθούμε 60 χρόνια πίσω. Είναι θέμα χρόνου, εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση» σημειώνει έλληνας αξιωματούχος της ΕΕ. «Η συνταγή ήταν λάθος και το παραδέχονται πλέον όλοι. Με τα πρωτογενή πλεονάσματα θα μας με δουν με άλλο μάτι και θα κουρέψουν και άλλα χρέη» λέει και, μάλιστα, παραδέχεται ότι «η πολιτική πίεση που άσκησαν οι ψηφοφόροι δημιουργεί ζωτικό χώρο διαπραγμάτευσης για αναδιάταξη του Μνημονίου».
