Η επιβίωση των ελληνικών επιχειρήσεων έχει κόστος. Πολλές εταιρείες που σήμερα καρκινοβατούν θα διασωθούν, αλλά η ιδιοκτησία τους θα αλλάξει εθνικότητα. Κανένας δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι η συνεταιριστική καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ, δημιούργημα του Αλέξανδρου Μπαλτατζή, μπορούσε να περάσει στα χέρια Ινδών ή η ιστορική Μακεδονική Εταιρεία Λαδόπουλου (ΜΕΛ) θα αναζητούσε τη σωτηρία της σε τούρκους βιομηχάνους. Ακόμη και η περίπτωση της Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες της οικογένειας Πιτάκα, η οποία ενέδωσε στα γεμάτα ταμεία του γεωργιανού επιχειρηματία Kahka Bendukidze, είναι χαρακτηριστική. Στη Χαλκιδική οι τουριστικές μονάδες είχαν πάρει «ανάσα» από ρώσους πελάτες, αλλά δύο από αυτές προτίμησαν να βρουν και ιδιοκτήτες Ρώσους, ώστε να λύσουν οριστικά το πρόβλημά τους.
Η Ελλάδα αναπτύσσεται σε ένα υποχρεωτικό πλαίσιο που καθορίζεται από το μνημόνιο, το οποίο αναμένεται να επιφέρει νοικοκύρεμα του δημόσιου τομέα, με ταυτόχρονη όμως μείωση των επενδύσεων, αύξηση της ανεργίας και μείωση της κατανάλωσης. Σε αυτό το επιχειρηματικό περιβάλλον, με τις τράπεζες να μη δανείζουν ούτε υγιείς επιχειρήσεις, η εξεύρεση κεφαλαίων από το εξωτερικό αποτελεί μονόδρομο και όσες εταιρείες πετυχαίνουν και προσελκύουν επενδυτές είναι οι ευνοημένες της συγκυρίας.
«Δεν υπάρχει άλλος τρόπος αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της επιχείρησης και την απασχόληση σε εκατοντάδες εργάτες. Τα ξένα κεφάλαια είναι ευπρόσδεκτα, από όπου και αν προέρχονται. Δεν είναι άλλωστε λίγες οι ελληνικές επιχειρήσεις που στις καλές εποχές εξαγόρασαν εταιρείες στο εξωτερικό, με πρώτη και καλύτερη την Εθνική Τράπεζα που απέκτησε την τουρκική Finansbank» αναφέρει επιχειρηματίας που συμφώνησε πριν από λίγο καιρό να μεταβιβάσει την επιχείρησή του σε επενδυτές του εξωτερικού.
Η «επιδρομή» των ξένων άρχισε με τη Μακεδονική Εταιρεία Χάρτου ΑΕ, πιο γνωστή ως Μακεδονική Εταιρεία Λαδόπουλου, η οποία πουλήθηκε στον τουρκικό όμιλο Pak Holdings. Πρόκειται για μια εταιρεία leader στον κλάδο της, με μεγάλη ακίνητη περιουσία, η οποία οδηγήθηκε σε αυτή την επιλογή λόγω της κρίσης και της αδυναμίας χρηματοδότησης από τις τράπεζες. Ο βασικός μέτοχός της κ. Κ. Οικονόμου αποχώρησε από την εταιρεία που απασχολεί 210 εργαζομένους, αλλά το μάνατζμεντ παραμένει σε ελληνικά χέρια, υπό τον κ. Σ. Καραπατάκη.
Τη σκυτάλη από τους Τούρκους της PaK πήραν οι Ινδοί της Bommidala, οι οποίοι είναι οι νέοι ιδιοκτήτες της ΣΕΚΑΠ. Οι Ινδοί κατέβαλαν 25,4 εκατ. ευρώ στην Αγροτική Τράπεζα και απέκτησαν το 50,36% της καπνοβιομηχανίας. Εχουν δεσμευθεί να προχωρήσουν σε αύξηση κεφαλαίου 30 εκατ. ευρώ που θα συμβάλει στην πλήρη επαναλειτουργία της εταιρείας και στην ενίσχυση της παραγωγικής της δραστηριότητας, ενώ διαπραγματεύονται και με τη Συνεταιριστική Ενωση Καπνοπαραγωγών Ελλάδας, η οποία κατέχει το 34,18% της ΣΕΚΑΠ, να αποκτήσουν και αυτό το ποσοστό.
Πάνω από 40 εκατ. ευρώ έχει διαθέσει ο γεωργιανός επιχειρηματίας κ. Κahka Bendukidze για να «χτίσει» ισχυρές μετοχικές θέσεις στις τρεις μεγάλες μονάδες ιχθυοκαλλιεργειών της Ελλάδας (Νηρέας, Σελόντα και Δίας), αφού είναι πεπεισμένος ότι το ψάρι θα καταστεί σταδιακά βασικό προϊόν διατροφής. Το παραπάνω ποσό θα αυξηθεί μετά την υποχρεωτική δημόσια πρόταση που θα υποβάλλει ο επιχειρηματίας για να αποκτήσει το 100% του Δία.
Η Ρωσία άνοιξε την αυλαία των αγοραπωλησιών στη Χαλκιδική, καθώς δύο ξενοδοχειακές μονάδες στην Κασσάνδρα πουλήθηκαν πρόσφατα σε ρωσικούς επιχειρηματικούς ομίλους. Πρόκειται για δύο παραθαλάσσια ξενοδοχεία τεσσάρων αστέρων, το Potidaia Palace Hotel και το Portes Palace Hotel, με δυναμικότητα 185 και 164 δωματίων αντίστοιχα, στη Νέα Ποτίδαια.
Η Ελληνική Υφαντουργία της οικογένειας Ακκά βρίσκεται πολύ κοντά σε συμφωνία με αμερικανικό fund το οποίο θα συμμετάσχει σε αύξηση κεφαλαίου και θα αποκτήσει ως και πλειοψηφική συμμετοχή στην εταιρεία που συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών μεγαλύτερων παραγωγών υφάσματος indigo denim στην Ευρώπη. Οι Αμερικανοί είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν γύρω στα 25 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος απασχολεί σήμερα 400 εργαζομένους.
Στην Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης αρχίζει και ξεκαθαρίζει το τοπίο με τους μνηστήρες που έχουν συλλέξει στοιχεία για την εταιρεία και στο τέλος Μαρτίου ορισμένοι από αυτούς ή όλοι θα υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές για το 82% του μετοχικού κεφαλαίου που πουλάει η Αγροτική Τράπεζα. Σύμφωνα με πληροφορίες, «συνεχίζουν» τη διαγωνιστική διαδικασία η γερμανική Nordzucker, δύο εταιρείες από Πολωνία και Βουλγαρία, ο Επίλεκτος από την Ελλάδα και η σερβική Sunoko. Πρόκειται για μια σημαντική επιχείρηση για την οικονομία της Βόρειας Ελλάδας, αφού απασχολεί 290 άτομα και δίνει δουλειά σε χιλιάδες οικογένειες τευτλοπαραγωγών.
Η ρευστότητα των οικονομικών εξελίξεων στην Ελλάδα είχε παγώσει τις συνομιλίες της κινεζικής Huawei για την εξαγορά του 49% που κατέχει η Intracom Holdings στην Intracom Telecom, αλλά μετά την ολοκλήρωση του PSI και την υπογραφή της δανειακής σύμβασης θεωρείται βέβαιο ότι θα αναθερμανθούν.

Στο στόχαστρο και οι τράπεζες
Η χαμηλή χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων μεγάλων ελληνικών τραπεζών (Εθνική, Alpha, Εurobank, Πειραιώς), η οποία δεν ξεπερνά σήμερα τα 4,5 δισ. ευρώ, σε συνδυασμό με τις αυξήσεις κεφαλαίου που θα πραγματοποιήσουν για την κάλυψη των ζημιών από το «κούρεμα» των ομολόγων και τους ελέγχους της BlackRock, έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον ξένων τραπεζικών ομίλων. Κυρίως ο τρόπος ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών (συμμετοχή τώρα ιδιωτών στην αύξηση, οι οποίοι θα έχουν δικαίωμα ύστερα από ορισμένα χρόνια να αποκτήσουν επιπλέον μετοχές από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε προνομιακή τιμή) έχει οδηγήσει μεγάλους επενδυτικούς οίκους να ζητήσουν από το υπουργείο Οικονομικών περισσότερες λεπτομέρειες, όπως ο χρόνος διακράτησης μετοχών από το Ταμείο ή ο τρόπος καθορισμού της τιμής στην οποία θα γίνει η επαναγορά των μετοχών, ώστε να καθορίσουν τη στάση τους.
Βασική στρατηγική η μείωση του κόστους
Στα χαρτιά ακόμα η δημιουργία των Ελεύθερων Οικονομικών Ζωνών και της Τράπεζας Επενδύσεων
Το ζητούμενο αυτή την περίοδο για τη χώρα είναι η ανάπτυξη, η οποία μπορεί να επιτευχθεί με δύο τρόπους. Ο ένας είναι να καταστεί η Ελλάδα χώρα υποδοχής ξένων επενδύσεων και ο άλλος είναι η ενίσχυση της πολυεθνικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων, δηλαδή το άνοιγμά τους στο εξωτερικό.
Στην πρώτη περίπτωση, στην προσπάθεια της ανάκαμψης και της προσέλκυσης επενδύσεων, καταλυτικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει η δημιουργία Ελεύθερων Οικονομικών Ζωνών (ΕΟΖ) ανά την επικράτεια. Τα κίνητρα δεν θα είναι μισθολογικά, αφού ήδη οι απολαβές με το δεύτερο μνημόνιο έχουν υποστεί μεγάλη μείωση, αλλά θα υπάρχουν πρόνοιες για ταχύτατη έκδοση αδειών και προκήρυξη διαγωνισμών-εξπρές με λιγότερα στάδια προσφυγών.
Επίσης, η ίδρυση της Τράπεζας Επενδύσεων στις αρχές του 2013 θα δώσει μερική λύση στην πιστωτική στενότητα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και στη χρηματοδότηση των μεγάλων αναπτυξιακών έργων. Προϋπόθεση για τη δημιουργία Επενδυτικής Τράπεζας στη χώρα αποτελεί η ίδρυση των δύο εγγυοδοτικών Ταμείων για τις ΜΜΕ και τα μεγάλα έργα, που θα ολοκληρωθεί πολύ σύντομα. Πέρα από την ίδρυση των δύο εγγυοδοτικών Ταμείων, κεφάλαια θα αναζητηθούν και μέσω του ΕΣΠΑ.
Στη δεύτερη περίπτωση, οι πιο δυνατές και υγιείς επιχειρήσεις θα πρέπει να ξεπεράσουν τη φοβία που τους έχει δημιουργήσει η κρίση και να κυνηγήσουν τις ευκαιρίες στο εξωτερικό. Σε αυτή την προσπάθεια είναι απαραίτητη η στήριξη του τραπεζικού συστήματος, που πρέπει να αναλάβει τη χρηματοδότηση τέτοιων εγχειρημάτων, αλλά και του κράτους, μέσω της οικονομικής διπλωματίας.
Η ανάπτυξη ωστόσο, με τον ένα ή τον άλλον τρόπο, δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί άμεσα, καθώς χρειάζεται χρόνο. Οπότε προς το παρόν η μείωση του κόστους με τα άμεσα αποτελέσματα που έχει θα εξακολουθεί να αποτελεί τη βασική στρατηγική των ελληνικών επιχειρήσεων.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ