Αν δεν γίνει «κάτι», από το 2013 ο αριθμός των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα αρχίσει να βαίνει μειούμενος. Κι αυτό το «κάτι» είναι βεβαίως η παράταση του παραγωγικού βίου των Ευρωπαίων. Διότι το δημογραφικό πρόβλημα της Γηραιάς Ηπείρου είναι γνωστό: οι γεννήσεις μειώνονται (βοηθά σ’ αυτό και η κρίση…), το προσδόκιμο του βίου μας αυξάνεται, ο ευρωπαϊκός πληθυσμός γερνά.

Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενόψει της αυριανής παρουσίασης της Λευκής Βίβλου για τις συντάξεις, είναι χαρακτηριστικά. Με τους ρυθμούς γεννήσεων και θανάτων και με βάση τις νομοθεσίες που ισχύουν σήμερα, το 2050 ο λεγόμενος «λόγος εξάρτησης», το ποσοστό δηλαδή του πληθυσμού άνω των 65 ετών άρα των συνταξιούχων σε σύγκριση με τον πληθυσμό που είναι από 15 έως 64 ετών, βρίσκονται δηλαδή σε παραγωγική ηλικία, θα αυξηθεί από το 26% που είναι σήμερα στο 50%.

Μια τέτοια σχέση εργαζομένων/συνταξιούχων είναι αβάσταχτη για τα δημόσια οικονομικά των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, δεδομένου ότι ήδη προϋπολογίζουν κατά μέσον όρο το 10% των δημοσίων εσόδων για την καταβολή συντάξεων. Ο αρμόδιος για θέματα Απασχόλησης επίτροπος της ΕΕ Λάζλο Αντορ, που θα παρουσιάσει αύριο τη Λευκή Βίβλο για τις συντάξεις, θα απευθύνει παράλληλα έκκληση στα κράτη-μέλη της ΕΕ να φροντίσουν το ταχύτερο ώστε να αυξήσουν την ηλικία συνταξιοδότησης των εργαζομένων.

Η ΕΕ αναγνωρίζει, βεβαίως, ότι οι λύσεις που θα πρέπει να δοθούν, δεν μπορούν να είναι «οριζόντιες». Διότι δεν αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες-μέλη της Ενωσης τα ίδια εργασιακά, ασφαλιστικά ή δημογραφικά προβλήματα. Όπως αναφέρει η γαλλική οικονομική εφημερίδα Les Echos, «οι διαφορές στα ποσοστά απασχόλησης στις ηλικίες από 55 έως 64 ετών είναι τεράστιες από χώρα σε χώρα της ΕΕ».

Η εφημερίδα αναφέρει ως παράδειγμα τη Γαλλία, όπου μόνο το 39,7% των Γάλλων που βρίσκεται στις ηλικίες αυτές εργάζεται, ενώ στη Σουηδία το αντίστοιχο ποσοστό φθάνει το 70% – οι υπόλοιποι είναι συνταξιούχοι ή άνεργοι.

Προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που καταγράφεται ρητώς στη Λευκή Βίβλο, είναι η τόνωση της απασχόλησης στις μεγαλύτερες ηλικίες. Η Κομισιόν θα συστήσει στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις την υιοθέτηση κινήτρων για την πρόσληψη από τις επιχειρήσεις εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας. Ομως, η πιο «σίγουρη» μέθοδος για να τονωθεί η απασχόληση στις ηλικίες άνω των 55 ετών δεν είναι τόσο οι προσλήψεις ανέργων που βρίσκονται κοντά στην ηλικία συνταξιοδότησης, αλλά η παράταση του εργασιακού βίου των Ευρωπαίων. Η αύξηση δηλαδή της ηλικίας συνταξιοδότησης.