Εναλλακτικούς τρόπους για να μη συμπεριληφθούν τα ομόλογα που βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών στο πρόγραμμα ανταλλαγής των τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου που βρίσκεται προ των πυλών εξετάζει το Μέγαρο Μαξίμου. Ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος διαφωνεί με τη συμμετοχή των φυσικών προσώπων στο «κούρεμα», όπως είχε αποφασιστεί στη Σύνοδο Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου. Συγκεκριμένα, εκτιμά ότι με τον τρόπο αυτόν τιμωρούνται όσα νοικοκυριά εμπιστεύθηκαν τις αποταμιεύσεις τους στο Ελληνικό Δημόσιο, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο σοβαρό αντικίνητρο για τη συμμετοχή τους σε μελλοντικές εκδόσεις νέων τίτλων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ονομαστική αξία των τίτλων που διακρατείται από ιδιώτες φτάνει τα 2,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 700 εκατ. ευρώ αποκτήθηκαν σε μεταγενέστερη ημερομηνία από τον χρόνο έκδοσής τους. Με βάση το αρχικό σχέδιο στο οποίο κατέληξαν πέρυσι οι ηγέτες της ΕΕ, το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους που θα τρέξει το επόμενο διάστημα αφορά τίτλους ονομαστικής αξίας 206 δισ. ευρώ, δηλαδή το σύνολο των ομολόγων που έχουν στην κατοχή τους ιδιώτες, είτε πρόκειται για μικροεπενδυτές είτε για θεσμικά χαρτοφυλάκια.
Ωστόσο στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης επεξεργάζονται σενάρια για να μη θιγούν μικροκαταθέτες που επέλεξαν, αν μη τι άλλο, έναν τρόπο αποταμίευσης που στηρίζει τα δημόσια οικονομικά. Στο όλο ζήτημα είχε αναφερθεί πρόσφατα ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς κ. Μ. Σάλλας, ο οποίος με δημόσια τοποθέτησή του είχε ζητήσει να μην ενταχθούν τα φυσικά πρόσωπα στη διαδικασία του PSI. Οπως είχε τονίσει χαρακτηριστικά, αν αυτό συμβεί, τότε «τιμωρούνται οι μικροεπενδυτές για το ότι τοποθέτησαν τα χρήματά τους σε ομόλογα, όπως πίστευαν, μηδενικού κινδύνου», προσθέτοντας ότι αυτό «θα αποτελέσει μεγάλο πρόβλημα στο μέλλον», υπονοώντας ότι θα υπάρχει άρνηση συμμετοχής σε ανάλογες εκδόσεις του Δημοσίου από το ευρύ κοινό.
Από την άλλη, βέβαια, υπήρξαν τους τελευταίους μήνες κερδοσκοπικά παιχνίδια με το ομόλογο που λήγει τον ερχόμενο Μάρτιο από χαρτοφυλάκια που τοποθετήθηκαν σε πολύ χαμηλές τιμές και σήμερα ζητούν να πάρουν πίσω το 100%. Σημειώνεται πάντως ότι, αν το PSI έχει εθελοντικό χαρακτήρα, τα φυσικά πρόσωπα θα τη γλιτώσουν, καθώς απλώς δεν θα προσέλθουν για να ανταλλάξουν τους τίτλους τους. Αν όμως η κυβέρνηση επιλέξει να θεσμοθετήσει ρήτρες συλλογικής δράσης (CAC), που είναι πολύ πιθανόν, προκειμένου να εξασφαλίσει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή στο «κούρεμα», τότε η ζημιά θα καταστεί υποχρεωτική και για τους ιδιώτες μικροεπενδυτές.
Σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί να υπάρξει ειδική μέριμνα για την αποκατάσταση της αδικίας. Συγκεκριμένα:
n Μπορεί να τεθεί ένα όριο της τάξεως των 100.000 ευρώ, όπως ισχύει και στις τραπεζικές καταθέσεις, το οποίο θα προστατεύεται από το Δημόσιο. Με τον τρόπο αυτόν δεν θα θιγούν νοικοκυριά με χαμηλές αποταμιεύσεις.
n Για τα φυσικά πρόσωπα μπορεί το Δημόσιο να επιστρέψει ακριβώς τα χρήματα που δαπάνησαν για την αγορά. Ετσι, κάποιος που αγόρασε έναν τίτλο στο 70% της ονομαστικής αξίας, να λάβει αυτό το ποσό, στο 50% το αντίστοιχο ποσό κ.ο.κ.

Με μια ματιά
Τα βασικά αιτήματα της τρόικας για τις τράπεζες:

1) Η Τράπεζα της Ελλάδος πρέπει να ολοκληρώσει την αξιολόγηση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών.
2) Τροποποίηση της νομοθεσίας για το ΤΧΣ ώστε να επιτραπεί/απαιτηθεί η χρήση εργαλείων με άνευ ψήφου μετοχές για την ανακεφαλαιοποίηση των βιώσιμων τραπεζών.
3) Τροποποίηση του νόμου για το ΤΧΣ ώστε να βελτιωθεί η εταιρική διακυβέρνησή του και να του επιτραπεί να δανείζει το ΤΕΚΕ.
4) Τροποποίηση του τραπεζικού δικαίου ώστε να μπορέσει η Τράπεζα της Ελλάδoς να θέσει κριτήρια για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
5) Η Τράπεζα της Ελλάδας θα εισαγάγει κανονισμό με τον οποίο οι απαιτήσεις για την κεφαλαιακή επάρκεια (core tier) των τραπεζών θα διαμορφωθούν στο 9% από τις αρχές του 2012.
6) Υιοθέτηση των νομοθετικών αλλαγών για την απομάκρυνση των εμποδίων στα οποία σκοντάφτουν οι περικοπές των μισθών και οι μειώσεις προσωπικού.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ