Ως χρονιά της «αιτιολογημένης απαισιοδοξίας» χαρακτηρίζει το 2012 ο αμερικανός οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτζ σε άρθρο του για λογαριασμό του ιστότοπου Project Syndicate το οποίο αναδημοσιεύεται στον ευρωπαϊκό τύπο.
Πηγή της απαισιοδοξίας του νομπελίστα καθηγητή στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο Κολούμπια είναι οι ενδείξεις ότι «η ευρωζώνη έχει εισέλθει σε ένα φαύλο κύκλο» και «το μόνο που σώζει προς το παρόν το ευρώ είναι η πολιτική αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ».
«Ωστόσο η πολιτική απάντηση (στην κρίση) είναι αρκετά αναιμική και καθυστερημένη για να μην πω κάτι περισσότερο» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Στίγκλιτζ. Γνωστός για την κριτική του στα προγράμματα εξοντωτικής λιτότητας ο αμερικανός οικονομολόγος εκτιμά ότι το πιο πιθανό σενάριο για το 2012 «θα είναι η αναπαραγωγή του ίδιου σχεδίου: λιτότητα, αποδυνάμωση της πραγματικής οικονομίας, περισσότερη ανεργία και διαιώνιση των δημοσιονομικών προβλημάτων». Ο ίδιος επισημαίνει το παράδοξο της πολιτικής που ακολουθείται από τους ευρωπαίους ηγέτες οι οποίοι διακηρύσσουν τη δέσμευσή τους για στήριξη του κοινού νομίσματος αλλά ταυτόχρονα το υποσκάπτουν εν γνώσει τους καθώς ομολογούν ότι τα εφαρμοζόμενα μέτρα οδηγούν σε ύφεση. «Η μέρα της Κρίσης, τότε που το ευρώ θα καταρρεύσει ή η Ευρώπη θα λάβει τα ριζοσπαστικά μέτρα που απαιτούνται για να λειτουργήσει το κοινό νόμισμα, θα έρθει πιθανότατα το 2012. Όμως όπως όλα δείχνουν οι ηγέτες θα κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να μεταθέσουν αυτή τη μέρα. Η Ευρώπη όπως και ο υπόλοιπος κόσμος θα υποφέρει».
Ο Στίγκλιτζ επιμένει από καιρό ότι η «αναγκαία και ικανή λύση» για να λειτουργήσει η νομισματική ζώνη του ευρώ είναι η χρηματοδότηση των εθνικών χρεών από την ΕΚΤ (κατά το πρότυπο της αμερικανικής ομοσπονδιακής τράπεζας Fed), λύση που συναντά όμως σθεναρή αντίδραση από το Βερολίνο.
«Ελπίζω τα γεγονότα να με διαψεύσουν και η απαισιοδοξία μου να αποδειχθεί υπερβολική. Όμως φοβάμαι πολύ ότι αυτό είναι μάλλον απίθανο. Το 2012 μπορεί πράγματι να είναι η χρονιά κατά τη διάρκεια της οποίας η εμπειρία του ευρώ, το απόγειο 50 ετών οικονομικής και πολιτικής ενοποίησης στην Ευρώπη, θα λάβει τέλος» προβλέπει ο Στίγκλιτζ.