«Στο Τελωνείο Κήπων στον Εβρο έχουν µείνει 20 άτοµα για να ελέγχουν 250 φορτηγά που περνούν µαζί µε χιλιάδες επιβατικά αυτοκίνητα κάθε 24ωρο. Τη νύχτα µένουν δύο ή τρεις. Απέναντι στην Τουρκία, στο ίδιο σηµείο, υπηρετούν 104 τελωνειακοί. Εχουν µηχάνηµα στο οποίο µπαίνουν τα φορτηγά, τα σκανάρουν µε ακτίνες και βλέπουν ακόµη και τα υγρά στην µπαταρία. Στην ελληνική πλευρά ο εξοπλισµός για να αντιµετωπιστεί το εµπόριο ναρκωτικών είναι µόνο κατσαβίδια και κοπίδια». Αυτά δηλώνει µιλώντας στο «Βήµα» τελωνειακός υπάλληλος που υπηρετεί στη Βόρεια Ελλάδα και ζήτησε να µην κατονοµαστεί. Οι οργανικές θέσεις τελωνειακών στους Κήπους ήταν κάποτε 65. «Στις περισσότερες µεγάλες εφορίες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη δεν γίνεται πια φορολογικός έλεγχος. Εκτελούνται µόνο εργασίες διεκπεραίωσης. Εχουν αποµείνει ένας ή δύο ελεγκτές σε κάθε εφορία, οι οποίοι αναπληρώνουν άλλα κενά λόγω της έλλειψης προσωπικού. Υπάρχει µία εφορία, η ∆ΟΥ Αιγάλεω, που δεν έχει κανέναν ελεγκτή». Αυτά σηµειώνει υπάλληλος του υπουργείου Οικονοµικών.

Η κατάσταση που επικρατεί σε µία από τις µεγαλύτερες πύλες εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ενωση, στο Τελωνείο Κήπων, και σε µία από τις µεγαλύτερες ∆ΟΥ της Αθήνας, στο Αιγάλεω, είναι ενδεικτική της διάλυσης του ελεγκτικού και εισπρακτικού µηχανισµού της Ελλάδας. Τα λάθη στον σχεδιασµό δεκαετιών, η έλλειψη προσωπικού (λόγω εργασιακής εφεδρείας και µείωσης των οργανικών θέσεων) και οι µειώσεις µισθών ως και 60% είναι ορισµένες µόνο από τις αιτίες της αποσύνθεσης που παρατηρείται στις εφορίες και στα τελωνεία της χώρας. Πρόκειται για τις κρατικές υπηρεσίες από τις οποίες το υπουργείο Οικονοµικών αναµένει αύξηση των δηµοσίων εσόδων τουλάχιστον κατά 3 δισ. ευρώ το 2012.

Λιγότεροι υπάλληλοι

Οι αριθµοί είναι ενδεικτικοί. Σύµφωνα µε στοιχεία της Οµοσπονδίας των εφοριακών (ΠΟΕ ∆ΟΥ) οι οργανικές θέσεις στον φοροεισπρακτικό µηχανισµό είναι 14.000. Ως πριν από λίγες ηµέρες υπηρετούσαν 10.500 υπάλληλοι, αριθµός που αναµένεται να µειωθεί σε 9.000 ως το τέλος του έτους λόγω της προσυνταξιοδοτικής διαθεσιµότητας, των αιτήσεων συνταξιοδότησης, της εργασιακής εφεδρείας και της διάταξης για την κατάργηση των κενών οργανικών θέσεων στο ∆ηµόσιο που προβλέπει το τελευταίο πολυνοµοσχέδιο του υπουργείου Οικονοµικών (4024/2011). Οι ίδιες αιτίες µειώνουν τον αριθµό των τελωνειακών υπαλλήλων από 2.805 άτοµα που υπηρετούσαν στις αρχές του 2011 σε 2.050 άτοµα σε λίγες ηµέρες, στα οποία δεν περιλαµβάνονται οι περίπου 280 τελωνειακοί που είναι αποσπασµένοι στο Σ∆ΟΕ.

Η κατάρρευση των εσόδων προκύπτει από τη σύγκριση των επίσηµων στοιχείων για την εκτέλεση του Προϋπολογισµού το πρώτο δεκάµηνο του 2009 και το πρώτο δεκάµηνο του 2011. Παρά την τεράστια αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης (µε άµεσους και έµµεσους φόρους και έκτακτες εισφορές) πριν και µετά την υπογραφή του µνηµονίου, τα καθαρά έσοδα το διάστηµα Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2009 ήταν περισσότερα από τα εφετινά! Ο φοροειπρακτικός µηχανισµός «µάζεψε» πριν από την καταιγίδα των νέων µέτρων 39,5 δισ. ευρώ το πρώτο δεκάµηνο του 2009, έναντι 39,3 δισ. ευρώ που εισπράχθηκαν το ίδιο διάστηµα (Ιανουάριος – Οκτώβριος) του 2011 και 40,9 δισ. ευρώ το 2010. Σύµφωνα µε την ΕΛΣΤΑΤ, η ύφεση ήταν 3,2% του ΑΕΠ το 2009, 3,5% του ΑΕΠ το 2011, ενώ εφέτος εκτιµάται από το υπουργείο Οικονοµικών σε 5,5% του ΑΕΠ.

Η επιδείνωση της ύφεσης κατά δύο µονάδες του ΑΕΠ δεν αρκεί για να δικαιολογήσει την κατάρρευση των εσόδων το 2011, η οποία επήλθε παρά τους νέους άµεσους και έµµεσους φόρους. Τόσο η τρόικα (ΕΕ – ΕΚΤ -∆ΝΤ) όσο και η Οµάδα ∆ράσης της Κοµισιόν υπό τον Γερµανό Χορστ Ράιχενµπαχ αποδίδουν κατά κύριο λόγο τη δυσµενή εξέλιξη στη διάλυση του φοροειπρακτικού µηχανισµού. Αυτός ήταν άλλωστε ο λόγος της πολλάκις εξαγγελθείσης από το υπουργείο Οικονοµικών (επί υπουργίας του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου) αναδιάρθρωσης του µηχανισµού µε στόχο «να µείνουν µόνο 100 εφορίες». Ωστόσο τα σχέδια συµµαζέµατος και εξορθολογισµού των 280 και πλέον ∆ΟΥ της χώρας δεν προχώρησαν και έτσι από τις αρχές Σεπτεµβρίου ο σχεδιασµός της αναδόµησης των εφοριών πέρασε στην Οµάδα ∆ράσης που ήδη στελεχώνει το γραφείο της στην Αθήνα (στους Αµπελοκήπους), µε ειδικούς από κράτη-µέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μία από τις προκλήσεις που θα αντιµετωπίσει η Οµάδα ∆ράσης, όπως πληροφορούν «Το Βήµα» εφοριακοί, είναι η ατελής και προβληµατική συγχώνευση των 25 εφοριών που έχει ήδη επιχειρηθεί. ∆ιότι µπορεί να µεταφέρθηκαν τα γραφεία και οι καρέκλες, αλλά το σύστηµα Taxis δεν έχει «αφοµοιώσει» ακόµη τις συγχωνεύσεις, µε αποτέλεσµα να υπάρχουν εφορίες που συστεγάζονται µεν αλλά επί της ουσίας συνεχίζουν να λειτουργούν ως χωριστές οντότητες.

Φορολογικοί παράδεισοι και φρένο στις εξαγωγές
Ουίσκι Βουλγαρίας με χαμηλό φόρο πίνει η Βόρεια Ελλάδα λόγω ανεπάρκειας των τελωνειακών ελέγχων

«Αυτό που θα συµβεί στον φοροεισπρακτικό µηχανισµό της χώρας τις επόµενες εβδοµάδες θα είναι η πλήρης κατάρρευση» δηλώνει στο «Βήµα» υπάλληλος του υπουργείου Οικονοµικών. Το ίδιο πρόσωπο υποστηρίζει ότι η πρόταση για τη συγχώνευση 80 εφοριών, µε περίπου 800 υπαλλήλους η καθεµιά, οι οποίες συνεισφέρουν κάτω από το 1% των εσόδων, δεν έγινε δεκτή. Αντιθέτως, σηµειώνει ότι υπάρχουν ακόµη εφορίες που λειτουργούν ως «φορολογικοί παράδεισοι». Τυχαίο το παράδειγµα: εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Τρίπολη δηλώνει ως έδρα τη ∆ηµητσάνα και υποκατάστηµα στην Τρίπολη. Η εταιρεία ελέγχεται από τη ∆ΟΥ ∆ηµητσάνας όπου υπηρετούν µόλις δύο υπάλληλοι, οι οποίοι αδυνατούν να ελέγξουν το πλήθος των µεγάλων εταιρειών που δήλωσαν (όλως τυχαίως) ως έδρα τη ∆ηµητσάνα και δραστηριοποιούνται σε άλλες περιοχές. Την ίδια στιγµή στο µεγαλύτερο τελωνείο της Βόρειας Ελλάδας, αυτό της Θεσσαλονίκης, υπηρετούν µόλις 47 υπάλληλοι. Βασική λειτουργία του είναι η εξυπηρέτηση των εξαγωγών οι οποίες έχουν «φρενάρει» λόγω έλλειψης προσωπικού. Οι ουρές είναι ατελείωτες και ο Σύνδεσµος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος έχει ενηµερωθεί αρµοδίως για τις περιορισµένες δυνατότητες του τελωνείου να εξυπηρετήσει τα µέλη του! «Σήµερα δεν υπάρχει δυνατότητα της Υπηρεσίας να ανταποκριθεί στο έργο που έχει αναλάβει, κυρίως λόγω του περιορισµένου αριθµού των υπαλλήλων» δηλώνει στο «Βήµα» ο πρόεδρος της Οµοσπονδίας Τελωνειακών Υπαλλήλων Ελλάδος κ. Δ. Τριµπόνιας αναφερόµενος στο σύνολο των τελωνείων. Το πιο πρόσφατο πρόβληµα εντοπίζεται επίσης στη Βόρεια Ελλάδα. Αφορά τη λαθραία εισαγωγή γνήσιων οινοπνευµατωδών ποτών από τη Βουλγαρία, όπου ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης είναι πλέον πολύ χαµηλότερος από ό,τι την Ελλάδα. «Ο φόρος για το ίδιο ουίσκι είναι 10 ευρώ στην Ελλάδα και 3 ευρώ στη Βουλγαρία» εξηγεί τελωνειακός. Κάπως έτσι ένα µεγάλο µέρος της Βόρειας Ελλάδας πίνει ουίσκι µε χαµηλό φόρο κατανάλωσης το οποίο εισήχθη παρανόµως από τη Βουλγαρία. Για την καταπολέµηση του φαινοµένου συστήθηκε κλιµάκιο τελωνειακών στον Προµαχώνα το οποίο στελεχώνεται από οκτώ τελωνειακούς. Τις περισσότερες νύχτες όµως υπηρετεί στη βάρδια µόνο ένας υπάλληλος. Και όπως συµβαίνει στους Κήπους Εβρου, οι γεφυροπλάστιγγες πάνω στις οποίες ελέγχονται τα φορτηγά µε ειδικές ακτίνες υπάρχουν µόνο από την άλλη πλευρά. «Οι Βούλγαροι διαθέτουν σκάνερ από το 2009» σηµειώνει τελωνειακός υπάλληλος µε γνώση της υπόθεσης…

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ