Στον φαύλο κύκλο της οικονομικής κρίσης έχουν περιέλθει τα ασφαλιστικά ταμεία ΙΚΑ, ΟΑΕΕ καθώς και ο ΟΑΕΔ. Η κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα για την μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, επιδεινώνεται η κατάσταση στην αγορά εργασίας, μειώνονται τα έσοδα των ταμείων και αυξάνονται οι υποχρεώσεις σε παροχές του ΟΑΕΔ.
Έτσι, πέντε μήνες, πριν το τέλος του έτους, το ΙΚΑ και ο ΟΑΕΕ (ταμείο αυτοαπασχολουμένων) έχουν σχεδόν εξαντλήσει το ποσό της κρατικής χρηματοδότησης και αναζητούν χρήματα για την καταβολή των συντάξεων. Ταυτοχρόνως, η αύξηση της ανεργίας – ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης – αυξάνει τα έξοδα του ΟΑΕΔ για την καταβολή των επιδομάτων.
Επισήμως, το υπουργείο Εργασίας έχει ανακοινώσει ότι το ΙΚΑ έχει λάβει το πρώτο εξάμηνο το 91% της επιχορήγησης που προέβλεπε ο κρατικός προϋπολογισμός για ολόκληρο το 2011, ενώ κατά την πρόσφατη διαπραγμάτευση με την τρόικα συμφωνήθηκε να δοθεί έκτακτη επιπλέον επιχορήγηση ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ.
Κι αυτό, πριν έλθει ο «πιο βαρύς χειμώνας των τελευταίων δεκαετιών» όπως δήλωσε στο «Βήμα της Κυριακής» ο υπουργός κ. Γ. Κουτρουμάνης.
Το πρόβλημα του ΙΚΑ επιδεινώθηκε περαιτέρω το 2011 εξαιτίας των συνεπειών της κρίσης. Η αύξηση της ανεργίας, η μείωση των αποδοχών κατά 5% περίπου στον ιδιωτικό τομέα αλλά και το πρόγραμμα επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών, για τη διατήρηση θέσεων εργασίας, θα κοστίσουν συνολικά στο ΙΚΑ για το 2011, 2,7 δις ευρώ και επιπλέον 500 εκ. ευρώ στον ΟΑΕΔ.
«Το ΙΚΑ διανύει το δυσκολότερος χρόνος της ιστορία του, καθώς είναι ο φορέας στον οποίο μεταφέρονται άμεσα οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης», τονίζει ο υπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι το ταμείο δεν πρόκειται να καταρρεύσει, όπως δεν θα καταρρεύσουν και τα υπόλοιπα ασφαλιστικά ταμεία.
Το μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο της χώρας εμφανίζει υστέρηση εσόδων 1,2 δισ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του έτους σε σχέση με το 2010 και για να καταβάλει τις συντάξεις, αναγκάσθηκε να μετατρέψει ομόλογα που λήγουν το 2011 και 2012 σε repos, προκειμένου να εισπράξει 850 εκατομμύρια ευρώ.
Η διοίκηση του ΙΚΑ εκτιμά ότι η κατάσταση αυτή θα βελτιωθεί το 2012, τόσο από τον διαχωρισμό του κλάδου υγείας που είναι ελλειμματικός και θα περιέλθει πλέον στο νέο Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας ο οποίος ξεκινά τη λειτουργία του από τον Σεπτέμβριο, όσο και την ρύθμιση οφειλών προς τον Ίδρυμα.
Η συνολικές οφειλές προς το Ίδρυμα φθάνουν τα 4,8 δισ. ευρώ, ενώ το ΙΚΑ έχει υπολογίσει ότι 3,5 δισ. ευρώ αφορούν επιχειρήσεις που «βρίσκονται εν ζωή» και μπορούν αν ανταποκριθούν στις οφειλές τους. Η διοίκηση του Ιδρύματος «ελπίζει» να ρυθμίσει άμεσα οφειλές ύψους 1,2 δισ. ευρώ, έτσι ώστε τα έσοδα του ΙΚΑ να αυξηθούν με ένα ρυθμό 300 εκατομμυρίων ευρώ μηνιαίως.

Σοβαρό οικονομικό πρόβλημα αντιμετωπίζει και ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), δεδομένου ότι οι εισπράξεις του έχουν μειωθεί κατά 36%, ενώ το σύνολο των καθυστερούμενων οφειλών ανέρχεται στα 836 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του ΟΑΕΕ, οι ταμειακές ανάγκες του ανέρχονται ετησίως στα 1,2 δισ. ευρώ, ενώ η μειωμένη φετινή τακτική επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό δεν επαρκεί με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται ένα έλλειμμα 800 εκατ. ευρώ και να απαιτείται έως το τέλος του 2011 πρόσθετη κρατική επιχορήγηση 360 εκατ. ευρώ.