Η ομιλία του υπουργού οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου πριν τη ψηφοφορία για την έγκριση του προϋπολογισμού
Κυρίεςκαι κύριοι βουλευτές,
Ο Προϋπολογισμός αυτός είναι το πρώτο μεγάλο ορόσημο, ενός νέου κύκλου που άνοιξε από τις 4 Οκτωβρίου. Μιας νέας πορείας που οι πολίτες ζήτησαν να ανοίξει μπροστά τους και εμείς οφείλουμε να μη διαψεύσουμε τις προσδοκίες τους.
Μετα πρώτα μαςνομοσχέδιο καιμε τονΠροϋπολογισμό του 2010 υλοποιούμε το πρόγραμμάμας.
Από τις 4 Οκτωβρίου προχωράμεμε πολύ γρήγοραβήματα. Οι προθέσεις μας και οι δεσμεύσεις μας γίνονται αποφάσεις και κυβερνητικό έργο.
Στονπροϋπολογισμό του 2010 προβλέπεταιμια σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή της τάξεως των 8,4 δις ευρώ ή 3,6 μονάδες του ΑΕΠ, από το 12,7% το 2009 στο 9,1% του ΑΕΠ το 2010.
Μια μείωση πουπροκύπτεισχεδόν ισόποσα από τη μείωση των δαπανών και την αύξηση των εσόδων.
Κι επειδή ακούμε συχνά για απίστευτη φοροεπιδρομή:
- Έχει κανείς αντίρρηση για την εισφορά κοινωνικής ευθύνης από τα μεγάλα κέρδη και τις μεγάλες ακίνητες περιουσίες που θα αποδώσει έσοδα ύψους 1 δις για τη χρηματοδότηση του επιδόματος αλληλεγγύης;
- Διαφωνεί κανείς με την αξιοποίηση κάθε μέσου για τον αποτελεσματικότερο φορολογικό έλεγχο και την είσπραξη ανείσπρακτων οφειλών που εκτιμούμαι ότι μπορεί να αποδώσει επιπλέον έσοδα ύψους 1,2 δις ευρώ;
- Δεν πρέπει, η έστω και μικρή, ανάκαμψη του ονομαστικού ΑΕΠ να φανεί στα δημόσια έσοδα;
- Δεν πρέπει να εκτιμήσουμε στα φορολογικά έσοδα, μέτρα που ήδη έχουμε εξαγγείλει και θα ισχύσουν το 2010, όπως η έναρξη των αλλαγών στο φορολογικό σύστημα;
Η κυβέρνηση δεν έχει κρυφό και φανερό πρόγραμμα. Δεν χρησιμοποιεί δύο γλώσσες. Υπάρχει μόνο μία γλώσσα. Η γλώσσα της πολιτικής που πιστεύουμε και του προγράμματος που μας ζήτησαν οι πολίτες να εφαρμόσουμε. Και απαπόσπαστο στοιχείο του προγράμματος αυτής της κυβέρνησης είναι ο διάλογος για όλα τα μεγάλα ζητήματα.
Ξεκίνησε αυτή τηνεβδομάδα η ευρεία κοινωνική διαβούλευση για την αναμόρφωση του φορολογικούσυστήματος. Η διαβούλευση έχει ένααυστηρό χρονοδιάγραμμα, ώστε το φορολογικό νομοσχέδιο να κατατεθεί για ψήφιση στη Βουλή στις αρχές Μαρτίου του 2010. Άρα πριν το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2010.
Τακεφάλαια πουέχουμε ανοίξειστοπλαίσιο τουκοινωνικού διαλόγου στην πράξη καλύπτουνόλοτο φορολογικό σύστημα: κάθε είδος φορολόγησης στα φυσικά και στα νομικά πρόσωπα, αλλά και την αναμόρφωση των φορολογικών υπηρεσιών, θέματα ελέγχων, αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και ενίσχυση της διαφάνειας των κανόνων και του πλαισίου.
Βάσητου διαλόγου είναιτο προγραμματικό μαςπλαίσιοπουπεριλαμβάνει:
Για τα φυσικά πρόσωπα
- Μια ενιαία προοδευτική τιμαριθμοποιημένη φορολογική κλίμακα για όλα τα εισοδήματα και με φορολόγηση των διανεμόμενων κερδών, των μερισμάτων σε αυτή.
- Κατάργηση αυτοτελούς φορολόγησης και χαριστικών φοροαπαλλαγών.
- Λογιστικός προσδιορισμός των εισοδημάτων.
- Γενίκευση του πόθεν έσχες στις φορολογικές δηλώσεις.
- Λογιστικός προσδιορισμός των εισοδημάτων.
- Σύστημα έκπτωσης φόρων μέσω αποδείξεων.
- Φορολόγηση της υπεραξίας από βραχυχρόνιες χρηματιστηριακές συναλλαγές με συμψηφισμό των ζημιών.
Για τη φορολόγηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας
- Διαχωρισμός διανεμόμενων και αδιανέμητων κερδών
- Κατάργηση χαριστικών φοροαπαλλάγων προς επιχειρήσεις
- Κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων
- Υποχρέωση διατήρησης επαγγελματικών λογαριασμών στις τράπεζες, διασύνδεση με τα πληροφοριακά συστήματα και πρόσβαση των φορολογικών υπηρεσιών
- Φορολόγηση των συναλλαγών με εξωχώριες (offshore) εταιρείες
- Αποτελεσματικός έλεγχος όλων των ενδοομιλικών συναλλαγών
Για τη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας
- Εφαρμογή από το 2010 της προοδευτικής φορολόγησης της μεγάλης ακίνητης περιουσίας
- Επαναφορά του φόρου κληρονομιάς και γονικών παροχών με υψηλότερο αφορολόγητο
- Αποτελεσματική φορολόγηση των offshore ακινήτων
Αντιμετώπιση τηςφοροδιαφυγής
- Κατάρτιση προγράμματος στοχευμένων διασταυρώσεων και διεξαγωγή φορολογικών ελέγχων στη βάση των ευρημάτων
- Ηλεκτρονική παρακολούθηση της αγοράς των καυσίμων, για την πάταξη του λαθρεμπορίου
- Ηλεκτρονική και τεχνολογική υποστήριξη των φορολογικών διοικήσεων
- Επέκταση των διαδικτυακών υπηρεσιών και των συστημάτων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης για την παροχή πρόσθετων υπηρεσιών στους φορολογούμενους
- Δημοσιοποίηση εισοδημάτων και φόρου από εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερα επαγγέλματα στο διαδίκτυο (εφαρμογή ν.2238/1994)
- Έλεγχος πόθεν έσχες σε όλους τους εφοριακούς και παύση καθηκόντων σε όσους αποδεικνύεται ότι δεν δικαιολογούνται τα περιουσιακά τους στοιχεία από τα εισοδήματά τους
Στόχοςείναι έναδίκαιο καιαποτελεσματικό φορολογικό σύστημαπου δεν δημιουργεί επιπλέον βάρος στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, με αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής ώστε να σταματήσει επιτέλους το μεγαλύτερο βάρος να πέφτει μονίμως στις πλάτες των έντιμων φορολογούμενων, των μισθωτών και των συνταξιούχων, των μεσαίων εισοδημάτων.
Έτσιθα διευρυνθεί ηφορολογική βάση, έτσι θα υπάρξει ένα βιώσιμο φορολογικό σύστημα και μια πραγματική αύξηση των εσόδων.
Μένοντας στον τομέατωνεσόδων, κυρίως με στόχο τη μείωση του χρέους, αλλά και την αξιοποίηση της περιουσίας του δημοσίου συντάσσεται ένα νέο πρόγραμμα μετοχοποιήσεων και αποκρατικοποιήσεων:
- Με τη δημιουργία και μετοχοποίηση στην κεφαλαιαγορά εταιρίας συμμετοχών του δημοσίου.
- Με ένα πρόγραμμα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.
- Με τη δημιουργία ενός «καλαθιού» αξιοποιήσιμων ακινήτων του δημοσίου και εισαγωγή στην κεφαλαιαγορά.
- Με την ενιαία και επαγγελματική διαχείριση της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων.
- Με την προείσπραξη εσόδων από το φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας.
Κυρίεςκαι κύριοι βουλευτές,
Ταστοιχεία πουαποτυπώνονταισήμερα στο νομοσχέδιο τουπροϋπολογισμού, στο τέλος του 2010 θα αποτελούν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της εφαρμογής της πολιτικής της κυβέρνησης. Η μόνη απόκλιση που μπορούμε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας είναι ένα ακόμη καλύτερο οικονομικό αποτέλεσμα. Μια διόρθωση του ελλείμματος που να αγγίξει τις 4 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ που έθεσεως στόχο ο Πρωθυπουργός. Ένα αποτέλεσμα, που θα προκύπτει από τη δουλειά μας και από την εντατικοποίηση των προσπαθειών μας.
Τοοικονομικό έτος 2009 κλείνεικαιτο οικονομικό έτος 2010 θα είναι το πρώτο έτος της τετραετούς προσπάθειας για δημοσιονομική σταθερότητα και ανάπτυξη.
Η σταθερότητα και η ανάπτυξη είναι οι δύο πυλώνες που θα υποστηρίξουμε με την οικονομική μας πολιτική ολόκληρη την επόμενη τετραετία. Και για ολόκληρη την περίοδο θα αποτυπώσουμε τις πολιτικές μας και τις ποσοτικοποιημένες εκτιμήσεις μας στο νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης που θα καταθέσουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως το τέλος του Ιανουαρίου του 2010.
ΤοΠρόγραμμα Σταθερότητας καιΑνάπτυξηςείναι έναεθνικό σχέδιο. Καιως τέτοιο θα το αντιμετωπίσουμε. Συντάσσεται σε συνεργασία με όλα τα υπουργεία. Μόλις ολοκληρωθεί, θα κατατεθεί στη Βουλή για ουσιαστική συζήτηση.
Τονέο ΠρόγραμμαΣταθερότητας καιΑνάπτυξης θα είναι από τα πλέον κρίσιμα για τη χώρα μας. Με βάση αυτό θα διαπραγματευτούμε το πλαίσιο και το χρονοδιάγραμμα εξόδου μας από την Επιτήρηση. Σε αυτό θα ποσοτικοποιούνται τα μέτρα και η διαδρομή που θα μας οδηγήσουν στην εκπλήρωση του μεσοπρόθεσμου στόχου μας που είναι η μείωση του ελλείμματος σταδιακά κάτω από το 3% έως το 2013 και η μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ από το 2012.
Από το 2010, ξεκινώντας απόαυτόντονπροϋπολογισμό προχωράμε με αποφασιστικότητα σε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα περιορισμού της σπατάλης και των δαπανών που δεν ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες των πολιτών και της χώρας.
Ήδη από το 2010 έχουμε προγραμματίσει μείωση των λειτουργικών δαπανών του κράτους κατά 10%, κυρίως απότη μείωση των καταναλωτικών δαπανών κατά 25%.
Ενώ για τα επόμεναχρόνια έχει ήδηζητηθεί απόκάθε υπουργείοησύνταξη τριετούς προϋπολογισμού με ετήσια μείωση συνολικώνδαπανώνκαιπροτάσεις γιαδραστικέςσυγχωνεύσεις και καταργήσεις οργανισμών. Έχει ήδη εξαγγελθεί το κλείσιμο του 1/3 των γραφείων ΕΟΤ στο εξωτερικό και η ενσωμάτωση των πολυδάπανων γραφείων τύπου εξωτερικού στις πρεσβείες.
Ήδη από το 2010 θα υπάρξειπεριορισμός της ανεξέλεγκτης σπατάλης στα ασφαλιστικά ταμεία και ενίσχυση των μηχανισμών είσπραξης ώστε να μειωθούν οι ανάγκες πρόσθετης χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό κατά 10%. Δαπάνες που δεν διοχετεύονται σε καλύτερες συντάξεις, ούτε καλύτερες υπηρεσίες για τους ασφαλισμένους, αλλά για τη χρηματοδότηση της σπατάλης και της εισφοροδιαφυγής.
Από το 2010 η κυβέρνησηέχει αποφασίσει να μπουν κανόνες στον αριθμό νέων προσλήψεων του δημοσίου. Αναστέλλονται οι προσλήψεις για το 2010, με εξαίρεση τους κρίσιμους τομείς της παιδείας, της υγείας και της ασφάλειας. Από το 2011 ισχύει ο κανόνας μια πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις στο δημόσιο από το 2011. Ενώ παράλληλα, θα περιοριστούν μέχρι και κατά το ένα τρίτο οι συμβάσεις εργασίας στους περισσότερους τομείς του δημόσιου τομέα.
Στο σκέλος τηςεισοδηματικήςπολιτικής:
- Οι μισθολογικές αυξήσεις θα καλύπτουν τον πληθωρισμό.
- Για όσους αμοίβονται άνω των 2000 Ευρώ το μήνα θα δοθεί μόνο η μισθολογική ωρίμανση. Θα εξειδικευτεί με αίσθημα δικαίου στον νομοσχέδιο για την εισοδηματική πολιτική.
- Περικοπή συνολικά της δαπάνης για επιδόματα στο δημόσιο κατά 10%.
- Μείωση κατά 50% τόσο στις αμοιβές μελών ΔΣ σε ΔΕΚΟ όσο και στον αριθμό των μελών.
- Πλαφόν στις αμοιβές διευθυντικών στελεχών σε ΔΕΚΟ.
- Μείωση τουλάχιστον κατά 10% στις αμοιβές που ισχύουν σήμερα για διευθυντικά στελέχη σε ΔΕΚΟ.
- Όλα τα ΝΠΔΔ και οι επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα θα δημοσιεύουν ισολογισμούς σύμφωνα με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα και υπογεγραμμένο από ορκωτό λογιστή.
- Οι ελεγχόμενες — άμεσα ή έμμεσα — από το δημόσιο τράπεζες δεν θα δώσουν bonus στα υψηλόβαθμα στελέχη τους ακόμα και μετά την επιστροφή των χρημάτων του δημοσίου από το πρόγραμμα ρευστότητας.
Ταεξοπλιστικά προγράμματαθα μειωθούν το 2011 και το 2012.
Παράλληλα έχουν αποφασιστεί σημαντικές διαρθρωτικές παρεμβάσεις για τον έλεγχο και την παρακολούθησητωνδαπανών. Από το πρώτο εξάμηνο του 2010:
- Μπαίνει διπλογραφικό σύστημα καταγραφής προμηθειών σε όλα τα νοσοκομεία. Τα χρέη των νοσοκομείων που αποτυπώθηκαν στον προϋπολογισμό έχουν αρχίσει να πληρώνονται και θα εξοφληθούν μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2010.
- Θα εφαρμόσουμε αποκεντρωμένες διαδικασίες ηλεκτρονικών προμηθειών.
- Ηλεκτρονική συνταγογράφηση στα Ταμεία.
- Θα αλλάξει ο τρόπος προμήθειας φαρμάκων – με επαναφορά της λίστας.
- Θα μπουν ορκωτοί ελεγκτές στα ασφαλιστικά ταμεία.
Για την εμπέδωση τηςδιαφάνειας:
- Από τον Ιανουάριο του 2010 θα γίνεται μηνιαίος έλεγχος και προγραμματισμός δαπανών.
- Οι πολίτες θα μπορούν να παρακολουθούν την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού στο διαδίκτυο.
- Θα λειτουργήσει ενιαία αρχή πληρωμής όλων των μισθών στο δημόσιο έως τα μέσα 2010 για τον έλεγχο της δαπάνης για μισθούς.
Ενισχύεται ορόλοςτηςΒουλής στον έλεγχο τουπροϋπολογισμού με τη νομοθέτηση «δημοσιονομικών κανόνων» για τον έλεγχο των δαπανών και την ενίσχυση της διαφάνειας και νέος τρόπος έγκρισης και παρακολούθησης του προϋπολογισμού από την Βουλή.
Θασυσταθεί στη Βουλή Σώμα Ελεγκτών εκτέλεσης του Προϋπολογισμού και των δαπανών στο πρότυπο αντίστοιχων άλλων χωρών.
Ο προϋπολογισμός του 2010 είναιοτελευταίος προϋπολογισμός που συντάσσεται με αυτό το σύστημα – προσαύξησης των δαπανών κάθε έτος χωρίς αξιολόγηση και χωρίς σύνδεση με συγκεκριμένους στόχους και προγράμματα. Οι δαπάνες όλων των υπουργείων θα αξιολογηθούν από μηδενική βάση. Και από το 2011 θα συντάσσονται πολυετείς προγραμματικοί προϋπολογισμοί. Το έργο για την αλλαγή του συστήματος κατάρτισης του προϋπολογισμού έχει ήδη ξεκινήσει.
Κυρίεςκαι κύριοι βουλευτές,
Είναι πάντα άχαρος ο ρόλος ενός υπουργού οικονομικού σε μια ελλειμματική και χρεωμένη οικονομία να επαναλαμβάνει το αυτονόητο. Τα έσοδα πρέπει να αυξηθούν και οι δαπάνες πρέπει να μειωθούν.
Είναι όμως καιπρονόμιο γιαέναν υπουργό οικονομικώννα υπηρετεί σε μίακυβέρνηση πουσυντάσσεταισε έναπρόγραμμα τομώνκαιαλλαγώνμε αρχές τη διαφάνεια, το σεβασμόστον πολίτη, σταχρήματακαιτους κόπους του. Μιας κυβέρνησης που εργάζεται συντονισμένα, με εντατικούς ρυθμούς για να πάει τη χώρα πιο γρήγορα στο μέλλον που της αξίζει, που πιστεύει στη δυναμική και στις δυνατότητες αυτού του τόπου.
Ξέρουμε ότι οέχουμε επιλέξει έναδύσκολο πρόγραμμα, μιακουραστική διαδρομή. Όμως τηνευθύνη γιατη διακυβέρνηση της χώρας δεν τη ζητήσαμε ούτε για να ξεκουραστούμε ούτε για να απολαύσουμε προνόμια.
Κυρίεςκαι κύριοι βουλευτές,
Μετον προϋπολογισμότου 2010 κάνουμεένα μεγάλο βήμα μπροστά.
Σας ζητώ να υπερψηφίσετε τονπροϋπολογισμό του 2010 και να κάνουμε αυτό το μεγάλο βήμα μπροστά. Για να γίνει επιτέλους η αρχή για το αυτονόητο. Να μπει μία τάξη στο χάος των δημοσίων οικονομικών, να στηριχθεί η οικονομία και οι πολίτες που έχουν ανάγκη. Να αρχίσει να χτίζεται ξανά μια νέα σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και πολιτών. Με ένα κράτος που σέβεται τα χρήματα τους, που λογοδοτεί, που δουλεύει δίκαια και αποτελεσματικά για τους ίδιους τους πολίτες και όχι σε βάρος τους.
Σας ζητώ να υπερψηφίσετε τονπροϋπολογισμό του 2010 γιατίείναιηουσιαστική αρχή μιας μεγάλης προσπάθειας. Αυτής της προσπάθειας για την οποία πήραμε την καθαρή εντολή από τον Ελληνικό λαό, και μπορούμε να υλοποιήσουμε μαζί με την Ελληνική κοινωνία.
