Είχα προειδοποιήσει ήδη από τον Δεκέμβριο του 2007, σε πείσμα των τότε επίσημων καθησυχαστικών δηλώσεων, ότι το 2008 θα είναι χρονιά υψηλότερου πληθωρισμού και χαμηλότερης ανάπτυξης. Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση, που ξεκίνησε από τα στεγαστικά δάνεια μειωμένης εξασφάλισης, έχει δρόμο ακόμη να διανύσει. Τα άσχημα νέα γίνονται ολοένα πιο συχνά. Και είναι λάθος να πιστεύουμε ότι αυτή η κρίση δεν μας αφορά. Στο σημερινό παγκόσμιο οικονομικό σύστημα οι εθνικές οικονομίες έχουν στενή αλληλεξάρτηση. Οι επιπτώσεις της κρίσης δεν σέβονται σύνορα, δεν αναγνωρίζουν γεωγραφικά αναχώματα.
Το δυσοίωνο διεθνές περιβάλλον επιβαρύνει μια, έτσι κι αλλιώς, δύσκολη συγκυρία για τη χώρα μας. Η διεθνής ανταγωνιστικότητά μας διολισθαίνει συνεχώς – όπως ανάγλυφα αποδεικνύεται από τα τεράστια ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, που έφθασαν το 14% του ΑΕΠ. Ο πληθωρισμός έχει ήδη αρχίσει να αυξάνεται αισθητά. Τόσο η ΕΕ όσο και το ΔΝΤ θεωρούν ότι ο ρυθμός ανάπτυξής μας αναπόφευκτα θα επιβραδυνθεί. Υστερα από μία τετραετία επιτυχούς δημοσιονομικής προσαρμογής, φθάσαμε στο όριο εκείνο που για τη συνέχισή της απαιτούνται ριζοσπαστικά μέτρα. Το χρήμα θα γίνει πιο ακριβό, με αποτέλεσμα την επιβράδυνση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης. Τα νοικοκυριά δεν θα αντέχουν πια να στηρίξουν μια ανάπτυξη βασισμένη στην άνοδο της κατανάλωσης και στη στεγαστική έξαρση. Αυτή η ανάσχεση της ζήτησης θα επιφέρει ανάσχεση των επενδύσεων.
Ενστικτώδης τάση της κοινωνίας αλλά και της πολιτικής διαχείρισης απέναντι στην επελαύνουσα κρίση είναι να υποχωρήσει, να περιχαρακωθεί. Οι κοινωνίες αντιμετωπίζουν συνήθως τις κρίσεις με αντανακλαστικά σκαντζόχοιρου… Αλλά η γραμμή που χωρίζει το οικονομικό «κατενάτσιο» από την οικονομική οπισθοδρόμηση είναι εξαιρετικά λεπτή. Το μήνυμα του ΣΕΒ στη σημερινή συγκυρία είναι ξεκάθαρο και επιτακτικό: στις δύσκολες περιόδους οι επαρκείς κοινωνίες επιλέγουν τη φυγή προς τα εμπρός. Και οι επαρκείς ηγεσίες επιδεικνύουν τόλμη. Στη δική μας περίπτωση κάθε άλλη προοπτική είναι αδιέξοδη. Οι αναγκαίες αλλαγές πρέπει να προχωρήσουν με ρυθμούς ευθέως ανάλογους με την ένταση και έκταση της κρίσης. Αν δεν προχωρήσουμε γρήγορα, θα βουλιάξουμε.
Το τι πρέπει να γίνει για να βγούμε από τον φαύλο κύκλο του επερχόμενου στασιμοπληθωρισμού είναι προφανές και πασίγνωστο. Είναι αυτό που έχουν επιτύχει ή πασχίζουν να κάνουν όλες οι δυναμικές χώρες του κόσμου. Ο περιορισμός του παμφάγου και ελλειμματικού κράτους. Η ουσιαστική επίλυση του Ασφαλιστικού, η απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων του τόπου, που σήμερα ζουν σε ένα θεσμικό περιβάλλον που αλυσοδένει τον ανταγωνισμό. Η ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας, των επενδύσεων, της καινοτομίας. Μόνον έτσι αυξάνονται η απασχόληση και η κοινωνική ευημερία. Μόνον έτσι θα αποκτήσουμε καλύτερα προϊόντα και υπηρεσίες σε ανταγωνιστικές τιμές. Μόνον έτσι θα ξαναμπεί ο τόπος σε αναπτυξιακή τροχιά και θα βελτιωθεί το βιοτικό μας επίπεδο.
Η κρίση έρχεται, ήρθε. Σημασία έχει να μην την αντιμετωπίσουμε διά του στρουθοκαμηλισμού.
Ο κ. Δημήτρης Δασκαλόπουλους είναι πρόεδρος του ΣΕΒ.
