Σε λίγες μέρες, στις 23 Μαρτίου, θα δημοσιευθούν από «Το Βήμα» οι 20 καλύτερες ελληνικές εταιρείες αναφορικά με το εργασιακό περιβάλλον τους για το 2008 (Best Workplaces 2008).
Η αξιολόγηση των εταιρειών γίνεται από το Great Place to Work(R) Institute Hellas με την ακαδημαϊκή συνεισφορά του ALBA Graduate Business School.
Η βασικότερη παράμετρος της αξιολόγησης αυτών των εταιρειών είναι η άποψη που έχουν εκφράσει οι ίδιοι οι εργαζόμενοί τους σε ένα ειδικά μελετημένο ερωτηματολόγιο.
Τι είναι όμως τελικά αυτό που μετράει για να χαρακτηρίσει κάποιος ότι μια εταιρεία αποτελεί ένα καλό εργασιακό περιβάλλον; Είναι οι αμοιβές, είναι οι παροχές, είναι οι εγκαταστάσεις, ή είναι άλλοι παράγοντες;
Μελετώντας το ερωτηματολόγιο του Great Place to Work(R) αντιλαμβάνεται κανείς ότι πέντε μόνο ερωτήσεις στο σύνολο των 58 αφορούν θέματα που σχετίζονται αυστηρά με «οικονομικούς» παράγοντες. Συγκεκριμένα τρεις ερωτήσεις που αφορούν τις αμοιβές και τις παροχές και δύο τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης.
Οι υπόλοιπες 53 ερωτήσεις καλύπτουν περιοχές που ανήκουν στην κατηγορία των αποκαλούμενων «soft» θεμάτων, δηλαδή αυτών που άπτονται της συμπεριφοράς, της αντιμετώπισης, των σχέσεων και γενικότερα της συνολικής απορρέουσας ατμόσφαιρας μέσα στην εταιρεία.
Διακρίνουμε λοιπόν ότι οι υπόλοιπες ερωτήσεις διαπραγματεύονται θέματα που έχουν να κάνουν με τη ροή της πληροφόρησης και την επικοινωνία μέσα στην εταιρεία, την επάρκεια και την ακεραιότητα των διοικούντων, την υποστήριξη, συνεργασία και φροντίδα που νιώθουν οι εργαζόμενοι από τους προϊσταμένους τους, την αμεροληψία και την αντικειμενικότητα με τις οποίες γίνονται οι αξιολογήσεις και οι προαγωγές, την ικανοποίηση και την υπερηφάνεια που αισθάνεται κανένας από την προσωπική συνεισφορά του και την ομαδική δουλειά, τη συνολική εικόνα που έχει για το πρόσωπο της εταιρείας και τα προϊόντα της και τέλος το ανθρώπινο και φιλικό κλίμα, τις σχέσεις και το αίσθημα κοινότητας που αναπτύσσεται μέσα στην εταιρεία.
Βέβαια οι αναλύσεις και οι μελέτες μας αναφορικά με τις αμοιβές των εταιρειών που διακρίνονται κάθε χρόνο στην εικοσάδα μας δείχνει ότι σίγουρα οι εταιρείες που διακρίνονται δεν πληρώνουν άσχημα, ανάλογα με τον μέσο όρο της αγοράς στην οποία ανήκουν. Αλλά όμως δεν είναι αυτές που απαραίτητα αμείβουν καλύτερα, ούτε αυτές που προσφέρουν τις περισσότερες παροχές, αν και είναι σαφές ότι προσφέρουν παραπάνω από τον μέσο όρο του κλάδου τους.
Η εμπειρία μας από τις επαφές με τους εργαζομένους είναι ότι πολύ συχνά αυτοί ενοχλούνται περισσότερο από την αντιλαμβανόμενη αδικία μέσα στην ίδια την εταιρεία τους παρά από αυτό που συμβαίνει από έξω. Δηλαδή, π.χ., είναι περισσότερο ενοχλητικό να μάθεις ότι ένας συνάδελφός σου στο διπλανό πόστο αμείβεται «αδικαιολόγητα» με 20 ευρώ παραπάνω τον μήνα, παρά το γεγονός ότι σε μια αντίστοιχη εταιρεία ένας αναλόγων προσόντων με εσένα εργαζόμενος κερδίζει 100 ευρώ παραπάνω. Η ανθρώπινη διάσταση μάς κάνει να λειτουργούμε και να οροθετούμαστε μέσα στον μικρόκοσμο στον οποίο προσδιοριζόμαστε παρά σε ένα ευρύτερο πλαίσιο που δεν γνωρίζουμε και δεν ελέγχουμε.
Σίγουρα σε μια εταιρεία η οποία διακρίνεται για το καλό εργασιακό περιβάλλον της οι απολαβές γίνονται αντιληπτές από τους εργαζομένους ως «πάνω από τον μέσο όρο της αγοράς» αλλά δεν είναι αυτό το χαρακτηριστικό που κυριαρχεί και την κάνει να ξεχωρίζει.
Στο πλαίσιο των αξιολογήσεών μας έχουμε συναντήσει εταιρείες που αμείβουν πολύ καλύτερα από τον μέσο όρο, αλλά οι εργαζόμενοί τους δεν το αναγνωρίζουν εφόσον νιώθουν ότι μένουν ανικανοποίητες άλλες ανάγκες τους. Και όταν μια σημαντική ανάγκη δεν ικανοποιείται, η δυσαρέσκεια διαχέεται συνήθως σε όλους τους τομείς.
Αυτό το οποίο δίνει το συγκριτικό πλεονέκτημα στις εταιρείες που διακρίνονται είναι η αίσθηση που έχουν οι εργαζόμενοι ότι επικρατεί η αξιοπιστία στον εργασιακό χώρο, ο σεβασμός στον άνθρωπο και είναι διάχυτη η έννοια της Δικαιοσύνης.
Σίγουρα, ας μη φανταστεί κανείς ότι στις εταιρείες που διακρίνονται κάθε χρόνο στην αξιολόγηση «Best Workplaces» δεν υπάρχουν προβλήματα και θέματα που ζητούν αντιμετώπιση και επίλυση, ούτε ότι όλες οι εταιρείες τα καταφέρνουν καλά σε όλες τις παραμέτρους.
Σημασία όμως έχει ότι αυτές οι εταιρείες αναζητούν περισσότερο από τις άλλες να βελτιώσουν το εργασιακό κλίμα τους και να εγκαταστήσουν ένα αίσθημα εμπιστοσύνης μεταξύ των εργαζομένων και της διοίκησης.
Και τελικά ασφαλώς κερδίζουν, όχι μόνο επειδή διακρίνονται, όχι μόνο επειδή ικανοποιημένοι εργαζόμενοι σημαίνει ικανοποιημένοι πελάτες, αλλά συνεισφέροντας στο να κάνουν καλύτερη τη ζωή των εργαζομένων τους.
Ο κ. Δ. Γκανούδης είναι Senior Consultant της Great Place to Work(R) Institute Hellas.
