Φωτιές ανάβει στην αγορά του φρέσκου γάλακτος – από την οποία, παρά τα όσα λέγονται και θρυλούνται περί κερδοσκοπίας, η ΦΑΓΕ αποχωρεί επιλέγοντας να επικεντρωθεί στα άλλα, πραγματικά υψηλής κερδοφορίας γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως είναι το γιαούρτι και το γάλα μακράς διαρκείας – η δήλωση του υφυπουργού Ανάπτυξης κ. Ι. Παπαθανασίου στο «Βήμα» ότι προωθείται η επιμήκυνση της διάρκειας κυκλοφορίας του φρέσκου γάλακτος.
Το θέμα είναι τεθεί και παλαιότερα, αλλά είχε σχεδόν ξεχαστεί και οι «γαλατάδες» μόλις τώρα αρχίζουν νατο αντιμετωπίζουν ως πιθανό ενδεχόμενο, χαράσσοντας εκ νέου τη στρατηγική τους.
Από τις πέντε ημέρες που είναι σήμερα θα πάει ενδεχομένως στις δέκα, «όπως ισχύει άλλωστε σε όλη την Ευρώπη», αφήνουν να εννοηθεί επιτελείς του υπουργείου. Για πολλούς και διαφόρους λόγους, ωστόσο, ίσως να μην υπάρξει τελικά ούτε μία ελληνική και εν γένει ευρωπαϊκή γαλακτοβιομηχανία που να διακινδυνεύσει να διαθέσει στην – θερμότερη κάθε άλλης ευρωπαϊκής – ελληνική αγορά φρέσκο γάλα διαρκείας δέκα ημερών.
Οι ελπίδες ότι με ένα τέτοιο μέτρο «θα έχουμε άμεση πτώση στην τιμή του γάλακτος, τουλάχιστον κατά 10%», όπως δήλωσε ο κ. Παπαθανασίου, μοιάζουν φρούδες, ενώ και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εμφανίζεται απρόθυμο να ενστερνιστεί τις απόψεις του υπουργείου Ανάπτυξης φοβούμενο αντιδράσεις των κτηνοτρόφων.
* Το μάτι στην ημερομηνία
«Δεν θα σκάψουμε μόνοι μας τον λάκκο μας» αρκείται να αναφέρει – για τον… φόβο των Ιουδαίων υπό τον όρο της ανωνυμίας – στέλεχος περιφερειακής βιομηχανίας, εξηγώντας ότι «ο καταναλωτής του φρέσκου γάλακτος θα εξακολουθήσει να κοιτάζει πριν απ’ όλα την ημερομηνία παστερίωσης και να επιλέγει αυτό που είναι πιο φρέσκο, αφήνοντας στα αζήτητα το γάλα των οκτώ ή ακόμη χειρότερα των δέκα ημερών».
Κάποιες βιομηχανίες, μολονότι για ευνόητους λόγους δεν ανοίγουν επισήμως τα χαρτιά τους, δηλώνουν αποφασισμένες να εξακολουθήσουν να θέτουν στη διάθεση του καταναλωτή φρέσκο γάλα πέντε ημερών, ό,τι και αν αποφασίσουν τα υπουργεία. Αλλωστε για αρκετές τοπικής και περιφερειακής κλίμακας βιομηχανίες αυτός θα είναι ίσως και ο μόνος τρόπος να αντισταθούν στην πίεση που θα υποστούν από τις ισχυρότερες εταιρείες, βιομηχανικές ή απλώς εισαγωγικές, οι οποίες θα έχουν μεγαλύτερη άνεση να επεκταθούν σε πανελλαδική κλίμακα και με την οικονομική ισχύ τους να προσπαθήσουν να τις περιθωριοποιήσουν.
«Αν το κράτος θέλει ο έλληνας καταναλωτής να πίνει ακόμη και απροσδιόριστης προέλευσης γάλα υψηλής παστερίωσης ουσιαστικά για φρέσκο και όχι φρέσκο ελληνικό, που μοιραία είναι ακριβότερο επειδή είναι καλύτερο, ας το πει τουλάχιστον» είναι η πάγια θέση μιας μεγάλου μεγέθους, άλλης γαλακτοβιομηχανίας, η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, διαθέτει στην τιμή των 80-85 λεπτών το λίτρο το επώνυμο φρέσκο γάλα της που πωλείται προς 1,20-1,25 ευρώ ή και ακόμη ακριβότερα στα ράφια των σουπερμάρκετ, όπως και οι άλλες εταιρείες. «Μπορεί να λέγονται χίλια δυο, αλλά η παραγωγή φρέσκου γάλακτος είναι τομέας οριακής, χαμηλής κερδοφορίας, τα όποια κέρδη έρχονται κυρίως από τα άλλα προϊόντα» επιμένει ο εκπρόσωπός της, προσθέτοντας ότι «είναι αφύσικο το να κατηγορείται για καρτέλ ο πλέον πλουραλιστικός κλάδος της ελληνικής βιομηχανίας».
Η επιμήκυνση της διάρκειας κυκλοφορίας του φρέσκου γάλακτος «θα ανοίξει τον ανταγωνισμό» και είναι κάτι που «δεν το θέλουν οι γαλακτοβιομηχανίες, επειδή θα αναγκαστούν να μειώσουν την τιμή» διακηρύσσει από την πλευρά του ο υφυπουργός Ανάπτυξης, προφανώς με τη σκέψη ότι οι «γαλατάδες» θα ενσωματώνουν στην τιμή του προϊόντος πολύ λιγότερες επιστροφές, θα επιτύχουν μείωση του κόστους διανομής και ταυτόχρονα θα «πιεστούν» από εισαγωγικές, πολυεθνικές και άλλες επιχειρήσεις, οι οποίες θα μπορούν ευκολότερα να διαθέσουν εισαγόμενο, φθηνότερο φρέσκο γάλα.
* Το μεταφορικό κόστος
«Ας μην έχουμε αυταπάτες, ο βασικός λόγος για τον οποίο δεν κυκλοφορεί στη χώρα μας εισαγόμενο, φθηνότερο φρέσκο γάλα 5, 7 ή 10 ημερών, δεν είναι οι ημέρες ζωής του προϊόντος, αλλά το τεράστιο μεταφορικό κόστος και κόστος διανομής σε συνδυασμό με τις επιστροφές, παράγοντες που κάνουν σχεδόν απαγορευτικές και πάντως χωρίς οικονομικό νόημα τις εισαγωγές του, αφού εν τέλει το εισαγόμενο δεν μπορεί να είναι φθηνότερο» αντιτείνει στέλεχος μιας μεγάλης εισαγωγικής κυρίως, πολυεθνικής εταιρείας γαλακτοκομικών με πολύ ισχυρή θέση στην ελληνική αγορά.Οπως εξηγεί ο ίδιος, άλλωστε, τίποτε δεν εμποδίζει σήμερα τις άλλες ευρωπαϊκές φίρμες να διαθέτουν στην εγχώρια αγορά γάλα, με τον χαρακτηρισμό «φρέσκο», που θα έχει διάρκεια δέκα ημερών, αφού ο περιορισμός των πέντε ημερών αφορά μόνο το εγχωρίως παραγόμενο φρέσκο γάλα. Δεν το έχουν πράξει, δηλαδή, για τον απλούστατο λόγο ότι «δεν συμφέρει».
Αλλά και η Δέλτα, ο γαλακτοκομικός κλάδος του ομίλου Vivartia που λέγεται ότι υπό την πίεση των εισαγωγών θα θιγόταν, όπως και άλλες εταιρείες, δεν φαίνεται να ανησυχεί. Εχει δηλώσει μάλιστα προς το υπουργείο, όπως λέγεται ότι έκαναν και δύο ακόμη εταιρείες, ότι αποδέχεται προκαταβολικά οποιαδήποτε απόφαση ληφθεί σχετικά με τη διεύρυνση ή όχι του χρόνου κυκλοφορίας του εγχωρίως παραγόμενου φρέσκου γάλακτος. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει αποφασίσει ότι «για λόγους προστασίας του καταναλωτή», ακόμη και αν επιτραπούν οι δέκα ημέρες, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να κυκλοφορήσει φρέσκο γάλα με ανώτερη των επτά ημερών διάρκεια ζωής. Θεωρεί μάλιστα παντελώς αστήρικτες τις εικασίες ότι με την επιμήκυνση του χρόνου θα «πέσουν» οι τιμές.
«ΠΑΙΧΝΙΔΙ» ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ ΠΑΣΤΕΡΙΩΣΗΣ Το μεγάλο «κόλπο» των βιομηχάνων
Η αλήθεια φαίνεται να είναι ότι όλες οι βιομηχανίες «τρέμουν» στην ιδέα ότι οι επιστροφές ληγμένου γάλακτος θα αυξηθούν και ότι το κόστος διανομής για την κάλυψη των απαιτητικών πελατών, που θα ζητούν το πιο φρέσκο γάλα, επίσης θα ακολουθήσει ανοδική πορεία. Παραμένει αμφίβολο, συνεπώς, ποιοι μπορεί να ωφεληθούν. Εκτός αν τα αρμόδια υπουργεία αποδεχθούν ένα… μεγάλο «κόλπο» το οποίο φέρεται να πρότεινε ένας πολυμήχανος βιομήχανος παραγωγής ευρείας γκάμας γαλακτοκομικών προϊόντων: Να αυξηθούν σε δέκα οι ημέρες ζωής του φρέσκου γάλακτος και ταυτόχρονα ο καταναλωτής να στερηθεί το δικαίωμα να πληροφορείται πότε παστεριώθηκε το γάλα. Να πάψει δηλαδή να αναγράφεται στη συσκευασία η ημερομηνία της παστερίωσης!
Κάπως έτσι κάποτε η γαλλική αγορά φρέσκου γάλακτος απαξιώθηκε και εν τέλει σήμερα οι γάλλοι καταναλωτές σε ποσοστό άνω του 95%, όπως και οι Γερμανοί σε ποσοστό 64% και οι Ιταλοί σε ποσοστό 69%, πίνουν γάλα μακράς διαρκείας, το οποίο βεβαίως είναι φθηνότερο. Αν πρόκειται όμως να μην αντιμετωπιστούν τα διαρθρωτικά προβλήματα της αγοράς και να επιδιωχθεί ανάλογη μεταστροφή των ελληνικών νοικοκυριών για πολιτικούς λόγους και εν ονόματι της δίωξης των «καρτέλ», τη στιγμή που υπάρχουν περισσότερες από 110 εταιρείες οι οποίες διαθέτουν 392 διαφορετικά είδη γάλακτος σε τιμές που κυμαίνονται από 0,55 ευρώ το λίτρο το γάλα εβαπορέ ως 2,5 ευρώ το λίτρο το γάλα με ειδικές ιδιότητες και με διάρκεια από πέντε ημέρες ως 12 μήνες, ίσως δικαιωθούν οι φόβοι πολλών κτηνοτρόφων ότι ενδεχόμενη επιμήκυνση του χρόνου ζωής του φρέσκου γάλακτος στις δέκα ημέρες θα αποδειχθεί πολλαπλώς οδυνηρή.
