Γιατροσόφι και φετίχ της Νέας Δημοκρατίας, και όταν ήταν αντιπολίτευση και τώρα που είναι κυβέρνηση, είναι οι αποκρατικοποιήσεις. Ολα τα κακά του Δημοσίου τομέα, π.χ. ελλείμματα, διαφθορά, γραφειοκρατία και αναποτελεσματικότητα, θα τα θεραπεύσουν οι αποκρατικοποιήσεις. H άποψη αυτή περιέχει αρκετή δόση αληθείας. Για παράδειγμα, όλα τα κακά της Ολυμπιακής Αεροπορίας, της χειρότερης περίπτωσης δημόσιας επιχείρησης, θα είχαν αποφευχθεί αν η εταιρεία είχε πουληθεί έγκαιρα. Ισως όμως υπάρχουν και χειρότερα. Εννοώ την περίπτωση της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Ισως προξενεί εντύπωση η άποψη ότι η Εκκλησία της Ελλάδος, ως νομική οντότητα, μπορεί να θεωρηθεί και να εξετασθεί ως επιχείρηση. Δεν υπάρχει όμως τίποτε παράδοξο σε αυτή την άποψη. Κάθε οργανισμός που έχει έσοδα και έξοδα προβαίνει σε αγοραπωλησίες, που έχει περιουσία και που παράγει προϊόν (άυλο ή υλικό) μπορεί να εξετασθεί ως επιχείρηση. Στην περίπτωση της Εκκλησίας της Ελλάδος, αυτό είναι ολοφάνερο ότι ισχύει. Για να βαφτισθείς, πληρώνεις, για να παντρευτείς, πληρώνεις, για να ταφείς, πληρώνεις, για να κάνεις αγιασμό, ευχέλαιο, κ.ο.κ., πληρώνεις, και επιπλέον πληρώνεις και φόρους μέρος των οποίων προορίζεται για τη χρηματοδότηση της Εκκλησίας.
Αν αυτά δεν πείθουν ότι η Εκκλησία της είναι επιχείρηση, τότε τα καμώματα των ιεραρχών, πρωτοστατούντος του Αρχιεπισκόπου κ. Χριστόδουλου, είναι υπεραρκετά για να μας πείσουν ότι πρόκειται για επικερδή επιχείρηση. Τα πολυτελή αυτοκίνητα (το τελευταίο αυτοκίνητο του κ. Χριστόδουλου κοστίζει εκατό χιλιάδες ευρώ), τα χρυσαφικά, τα διαμάντια, οι βίλες και οι πισίνες είναι τεκμήρια πολύ καλής αλλά και ύποπτης επιχειρηματικότητας. H κακή δράση των αρχιμανδριτών, ορισμένοι εκ των οποίων είναι τώρα στον Κορυδαλλό, των μητροπολιτών, ορισμένοι εκ των οποίων πιθανότατα θα μπουν στον Κορυδαλλό, των κομπιναδόρων που μπαινοβγαίνουν στα γραφεία των μητροπόλεων και των πατριαρχείων, που παίρνουν συστατικές επιστολές από μητροπολίτες, που πουλάνε ναρκωτικά και όπλα, και που έχουν ρημάξει τα ταμεία των εκκλησιών, κτλ., δείχνει ότι η Εκκλησία της Ελλάδος και οι κύριοι εκπρόσωποί της μικρή σχέση έχουν με τον Θεό και το έργο που Αυτός θα ήθελε να κάνουν οι επί Γης αντιπρόσωποί του. Συνεπώς, τίποτε δεν μας εμποδίζει να αντιμετωπίσουμε την Εκκλησία της Ελλάδος ως επιχείρηση. Αντιλαμβάνομαι πλήρως ότι αυτή η άποψη μπορεί να αδικεί πολλούς ιερωμένους, οι οποίοι είναι άξιοι κληρικοί και επιτελούν κοινωνικά χρήσιμο έργο. Αλλά, όπως γίνεται πάντοτε, μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά.
Τι μας κοστίζει η Εκκλησία της Ελλάδος; Ουκ ολίγα. Στον κρατικό προϋπολογισμό του 2005, η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων εμφανίζεται με πίστωση 173,6 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών 4,3 εκατ. ευρώ είναι για μισθοδοσία αρχιερέων και 157 εκατ. ευρώ, για μισθοδοσία εφημεριακού κλήρου. Επιπλέον του ποσού των 173,6 εκατ. ευρώ, το Δημόσιο θα πληρώσει 57,5 εκατ. ευρώ για συντάξεις κληρικών, και θα χάσει φόρους αγνώστου ποσού, λόγω των φορολογικών ελαφρύνσεων με τις οποίες η κυβέρνηση της ΝΔ ανταπέδωσε την προς αυτήν υποστήριξη της Εκκλησίας και του κ. Χριστόδουλου στις εκλογές του 2004. Το βέβαιο είναι ότι εμείς οι φορολογούμενοι θα πληρώσουμε φόρους τουλάχιστον 231 εκατ. ευρώ για την Εκκλησία της Ελλάδος.
Ισως το ποσό αυτό δεν είναι μεγάλο σε σύγκριση με τις τεράστιες σπατάλες του Δημοσίου. Είναι όμως περίπου ίσο προς το σύνολο των πιστώσεων του υπουργείου Πολιτισμού, που είναι 246 εκατ. ευρώ (πλην του ποσού της ΓΓ Αθλητισμού). Είναι περίεργο που το ποσό το οποίο πληρώνει το κράτος για την ανάπτυξη του Πολιτισμού μας είναι περίπου ίσο με αυτό που πληρώνει για την καταστροφή του.
Νομίζω πως είναι αναμφισβήτητο ότι η Εκκλησία της Ελλάδος είναι μια επιχείρηση εξαιρετικά κερδοφόρος για τα αφεντικά της αλλά ζημιογόνος για το Δημόσιο. Εδώ υπάρχει η σύνδεση με το γιατροσόφι και το φετίχ της ΝΔ. Αφού αποκρατικοποιεί τα πάντα, ή έτσι λέει, γιατί η κυβέρνηση να μην αποκρατικοποιήσει και την ηθικά καταχρεωμένη επιχείρηση της Εκκλησίας της Ελλάδος. H ώρα της ιδιωτικοποίησης της Εκκλησίας έχει έρθει. Θα είναι καλό για όλους και κυρίως για την Εκκλησία. Ας μην ξεχνάμε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία των ΗΠΑ, που δεν λαμβάνει ούτε ένα δολάριο από την αμερικανική κυβέρνηση, ανθεί και οικονομικά και πνευματικά.
Εμείς, οι πιστοί, που χρειαζόμαστε την ευλογία του Κυρίου και την πνευματική και ηθική υποστήριξη των ιερέων μας, ξέρουμε πώς να δημιουργήσουμε μια Εκκλησία χωρίς αυτούς τους υποκριτές που βλέπουμε κάθε μέρα στην οθόνη της τηλεόρασης και τους οποίους χρυσοπληρώνουμε.
Ο κ. Θεόδωρος Π. Λιανός είναι καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
