Η πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα εμπόδια που συναντούν οι νέες επιχειρήσεις κατά τη διαδικασία της σύστασής τους επιβεβαίωσε με στοιχεία αυτό που όλοι οι νέοι έλληνες επιχειρηματίες γνωρίζουν εμπειρικά: το ελληνικό κράτος αποθαρρύνει την επιχειρηματική δραστηριότητα καθιστώντας εξαιρετικά δυσχερή και κοστοβόρα τη σύσταση νέων εταιρειών. Η χώρα μας έχει το υψηλότερο κόστος ίδρυσης νέων επιχειρήσεων και έκδοσης σχετικών αδειών από τις 19 χώρες της έρευνας και τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό αναμειγνυόμενων φορέων. Για να συσταθεί μια εταιρεία στην Ελλάδα απαιτούνται κατά μέσον όρο 53 ημέρες, ενώ στη Βρετανία χρειάζονται 11 και στον Καναδά μόλις 3! Η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο οποίο δεν έχουν ληφθεί συγκεκριμένα μέτρα για να ενθαρρυνθεί η δημιουργία νέων επιχειρήσεων.
Το γεγονός όμως ότι το πόρισμα της έρευνας δεν μας εκπλήσσει δεν μπορεί να αποτελέσει άλλοθι για να μη μας προβληματίσει εντονότατα. Σε πείσμα όσων επιμένουν να ανάγουν το Χρηματιστήριο ως τον μόνο σημαντικό πόλο της οικονομικής ζωής της χώρας μας, η πραγματική καρδιά της ελληνικής οικονομίας χτυπά στις νέες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτές δημιουργούν τις πιο πολλές νέες θέσεις εργασίας, αυτές συνεισφέρουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη του ΑΕΠ, αυτές είναι οι φυσικοί θύλακοι της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας που ως χώρα τόσο επιζητούμε αλλά αδυνατούμε να αποκτήσουμε. Νέα οικονομία χωρίς νέες επιχειρήσεις δεν νοείται και οποιοδήποτε εμπόδιο στη σύσταση νέων εταιρειών στην ουσία υπονομεύει την ήδη προβληματική ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Το υπουργείο Ανάπτυξης έσπευσε να ανακοινώσει τις προθέσεις του σχετικά με την απλοποίηση της διαδικασίας σύστασης νέων εταιρειών, οι οποίες βέβαια αντιμετωπίζονται με τη σχετική επιφυλακτικότητα που συνοδεύει κάθε εξαγγελία περί περιορισμού της γραφειοκρατίας. Και ενώ δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ριζική λύση του προβλήματος εμπίπτει στις αρμοδιότητες του νομοθέτη, η ιδιωτική πρωτοβουλία μπορεί με τον τρόπο της να συνεισφέρει στην άμβλυνση του προβλήματος μέσω της δημιουργίας ποιοτικών επιχειρηματικών θερμοκοιτίδων (business incubators).
Με πολύ απλά λόγια, η θερμοκοιτίδα είναι ένας ιδιωτικός φορέας ο οποίος παρέχει σε νεοσύστατες επιχειρήσεις, κυρίως υψηλής τεχνολογίας, χώρο στέγασης, καθώς και μία σειρά υπηρεσίες, όπως νομική και λογιστική υποστήριξη, συμβουλευτικές υπηρεσίες και βοήθεια στην εξεύρεση στελεχών. Συχνά οι θερμοκοιτίδες παρέχουν στις νεοσύστατες εταιρείες και ένα μικρό αρχικό κεφάλαιο κίνησης. Σε αντάλλαγμα για την παροχή αυτών των κεφαλαίων και των υπηρεσιών, η θερμοκοιτίδα αποκτά ένα σημαντικό μειοψηφικό ποσοστό της εταιρείας.
Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση ότι οι θερμοκοιτίδες είναι απλώς ένας χώρος στέγασης νέων εταιρειών, η σημαντική προστιθέμενη αξία τους έγκειται στην ευρύτερη υποστήριξη που παρέχουν στις νέες επιχειρήσεις. Στην ουσία αναλαμβάνουν ένα μεγάλο κομμάτι των γραφειοκρατικών διαδικασιών που συνοδεύουν την ίδρυση αλλά και τη λειτουργία μιας νέας εταιρείας και επιτρέπουν στον επιχειρηματία να εστιάσει την ενέργειά του σε αμιγώς παραγωγικές δραστηριότητες. Ειδικά σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου τα εμπόδια για να συσταθεί και να στηθεί μια νέα επιχείρηση είναι τέτοια που συχνά να αποθαρρύνουν νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες, το μοντέλο της θερμοκοιτίδας έχει πολλά να προσφέρει, καθώς λύνει αρκετά πρακτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει κάθε νέα ελληνική εταιρεία. Το κράτος, αναγνωρίζοντας τις δικές του αδυναμίες, οφείλει να στηρίξει έμπρακτα τον θεσμό.
Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης είναι διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Επιχειρηματικών Συμμετοχών, της εταιρείας venture capital του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος.
