Πώς να συμπληρώσετε τη δήλωση
Εισόδημα από ακίνητα είναι αυτό που προέρχεται: α) από εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή επίταξη ή από ιδιοχρησιμοποίηση ή ιδιοκατοίκηση ή από παραχώρηση σε τρίτους δωρεάν της χρήσης μιας ή περισσότερων οικοδομών β) από εκμίσθωση ή δωρεάν παραχώρηση σε τρίτους μιας ή περισσότερων γαιών (δασών, βοσκοτόπων κτλ.).
Πριν συμπληρώσετε τις ενδείξεις αυτού του πίνακα πρέπει να συμπληρώσετε την ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ κατάσταση μισθωμάτων από ακίνητα (Ε2). Αν έχετε ιδιοκατοίκηση κύριας ή και πρώτης δευτερεύουσας κατοικίας (εξοχικής ή μη εξοχικής), το έντυπο Ε2 δε θα συμπληρώνεται.
Από το έντυπο Ε2 θα μεταφέρετε στους αντίστοιχους Κωδικούς αυτού του πίνακα, τα συνολικά ποσά, κατά περίπτωση.
* Κωδικοί 103-110. Γράψτε το σύνολο των ενοικίων, που αποκτήσατε, κατά κατηγορίες ακινήτων, όπως αυτές εμφανίζονται στη δήλωση, μεταφέροντας τα συνολικά ποσά από τις αντίστοιχες στήλες του εντύπου Ε2.
* Κωδικοί 101-102. Γράψτε το σύνολο των ενοικίων που αποκτήσατε από εκμίσθωση γαιών, μεταφέροντας το συνολικό ποσό από την αντίστοιχη στήλη του εντύπου Ε2.
* Κωδικοί 111-112. Γράψτε το εισόδημα που αποκτήσατε από υπεκμίσθωση ακινήτων.
* Κωδικοί 113-114. Γράψτε το μίσθωμα που καταβάλατε στον εκμισθωτή, εφόσον έχετε αποκτήσει εισόδημα από υπεκμίσθωση ακινήτων.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση υπεκμίσθωσης τμήματος του ακινήτου πρέπει να γράψετε το μίσθωμα που καταβάλατε για το τμήμα αυτό και όχι το μίσθωμα ολόκληρου του ακινήτου.
ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΙΔΙΟΚΑΤΟΙΚΗΣΗ. Η συμπλήρωση των ενδείξεων που ακολουθούν αφορούν την ιδιοκατοίκηση της κύριας κατοικίας και της πρώτης δευτερεύουσας κατοικίας είτε αυτή είναι εξοχική είτε όχι και ανεξάρτητα από την επιφάνεια των κατοικιών αυτών.
Ένδειξη κύρια κατοικία. Γράψτε τη διεύθυνση της κατοικίας αυτής, καθώς και τις υπόλοιπες τρεις οδούς που περικλείουν το τετράγωνο.
Ένδειξη κατοικία ή μονοκατοικία. Γράψτε το γράμμα Κ αν είναι κατοικία ή το γράμμα Μ αν είναι μονοκατοικία. Η ένδειξη αυτή συμπληρώνεται μόνο αν η κατοικία είναι σε περιοχή που δεν ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας.
Μονοκατοικία είναι το κτίσμα που αποτελεί λειτουργικά μία μόνο κατοικία με τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, θέσεις στάθμευσης κτλ.), η οποία μπορεί να είναι σε ένα όροφο ή σε περισσότερους ορόφους (μαιζονέττα) και δεν εφάπτεται με άλλο κτίσμα είτε οριζόντια είτε κάθετα. Μονοκατοικίες θεωρούνται επίσης και κτίσματα σε επαφή με άλλα, που ανήκουν όμως σε διαφορετικές κάθετες ιδιοκτησίες και πληρούν κατά τα λοιπά τις παραπάνω προϋποθέσεις. Οι περιπτώσεις που ακολουθούν δεν χαρακτηρίζουν μονοκατοικίες. α) Διώροφος οικοδομή με ισόγειο κατάστημα και 1ο όροφο κατοικία. β) Ισόγειο διαμέρισμα που βρίσκεται σε επαφή με άλλο ισόγειο. γ) Ισόγεια επαγγελματική στέγη που βρίσκεται σε επαφή με άλλη μονοκατοικία. Τα πιο πάνω ισχύουν ανεξάρτητα αν έχει συσταθεί πράξη σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας.
Ένδειξη θέση – όροφος. Γράψτε τον όροφο που βρίσκεται η κατοικία π.χ. ισόγειο, 1ος κτλ.
* Κωδικός 211. Γράψτε την επιφάνεια της κατοικίας. Στην επιφάνεια αυτή περιλαμβάνεται η επιφάνεια του κύριου χώρου της κατοικίας. Σε περίπτωση μονοκατοικίας επιπλέον λαμβάνεται η τυχόν επιφάνεια των βοηθητικών χώρων του λεβητοστασίου και του κλιμακοστασίου, ανεξάρτητα αν η μονοκατοικία είναι σε περιοχή που ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας ή όχι. Η επιφάνεια των κύριων χώρων της κατοικίας πρέπει να είναι σε ακέραιο αριθμό. Αν υπάρχει δεκαδικό ψηφίο στρογγυλοποιείστε στον αμέσως πλησιέστερο ακέραιο αριθμό π.χ. 95,4 γράψτε 95, 95,5 γράψτε 96.
* Κωδικός 212. Γράψτε αθροιστικά την επιφάνεια των ιδιόκτητων χώρων του γκαράζ και της αποθήκης που είναι ανεξάρτητοι π.χ. στο υπόγειο ή στον ακάλυπτο χώρο της ίδιας οικοδομής. Σε περίπτωση δεκαδικών ισχύουν όσα αναφέρονται στον προηγούμενο κωδικό 211 (κύριοι χώροι).
Διευκρινίζεται ότι στον κωδικό αυτό δε θα γραφτεί η επιφάνεια του χώρου στάθμευσης σε πυλωτή.
* Κωδικοί 213-214. Γράψτε το ποσοστό συνιδιοκτησίας του υπόχρεου ή της συζύγου μόνο σε ακέραιο ποσοστό. Δηλαδη τυχόν δεκαδικά στρογγυλοποιούνται στην πλησιέστερη μονάδα π.χ. 39,5% σε 40% ή 35,2% σε 35%. Αν το ποσοστό συνιδιοκτησίας έχει μεταβληθεί από οποιαδήποτε αιτία μέσα στο έτος, στους κωδικούς αυτούς δεν θα γραφτεί κανένα ποσοστό αλλά θα επισυνάψετε σημείωμα στο οποίο θα γράψετε το αρχικό ποσοστό συνιδιοκτησίας με τον αντίστοιχο χρόνο διάρκειας, καθώς και αυτό που προέκυψε από τη μεταβολή με τον αντίστοιχο χρόνο διάρκειας.
Ένδειξη τεκμαρτό μηνιαίο μίσθωμα. Γράψτε, σε κάθε περίπτωση, το τεκμαρτό μηνιαίο μίσθωμα της κύριας κατοικίας.
* Κωδικός 215. Γράψτε τους μήνες ιδιοκατοίκησης μέσα στο 1998.
* Κωδικός 216. Γράψτε την τιμή ζώνης που ισχύει την 1.1.1998 αν η κατοικία βρίσκεται σε περιοχή που ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας ακινήτων ή την τιμή εκκίνησης όταν η κατοικία είναι σε περιοχή που δεν ισχύει το αντικειμενικό αυτό σύστημα.
! ΠΡΟΣΟΧΗ: Όταν υπάρχει μόνο αυτή η κατοικία και έχει επιφάνεια κάτω από 150 τ.μ. δεν χρειάζεται να συμπληρώσετε αυτόν τον κωδικό. Επίσης, όταν το άθροισμα της επιφάνειας της κύριας κατοικίας και της τυχόν πρώτης δευτερεύουσας κατοικίας (εξοχικής ή μη) είναι κάτω από 150 τ.μ. δεν χρειάζεται να συμπληρώσετε αυτόν τον κωδικό. Σε περίπτωση που εκτός από την κύρια κατοικία υπάρχουν και μη εξοχική και εξοχική δευτερεύουσες κατοικίες για το όριο των 150 τ.μ. λαμβάνεται αθροιστικά η επιφάνεια της κύριας κατοικίας και της μη εξοχικής δευτερεύουσας κατοικίας. Σε κάθε άλλη περίπτωση χρειάζεται να συμπληρωθεί ο κωδικός αυτός. Για τον υπολογισμό της επιφάνειας, αν δηλαδή είναι πάνω ή κάτω από 150 τ.μ. λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των κύριων χώρων και τυχόν βοηθητικών χώρων, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και η αποθήκη και το γκαράζ.
* Κωδικός 217. Γράψτε το έτος έκδοσης της οικοδομικής άδειας ή της τελευταίας αναθεώρησής της εφόσον το χρονικό διάστημα μέσα στο έτος αυτό που έχει εκδοθεί ή αναθεωρηθεί η άδεια είναι μεγαλύτερο του εξαμήνου, αλλιώς γράψτε το επόμενο έτος. Αν δεν υπάρχει οικοδομική άδεια, η παλαιότητα υπολογίζεται από τη χρονολογία κατασκευής, η οποία προκύπτει από κάποιο δημόσιο έγγραφο (π.χ. προγενέστερος τίτλος απόκτησης, νομιμοποίηση αυθαιρέτου, έναρξη ηλεκτροδότησης, μισθωτήριο συμβόλαιο). Ο κωδικός αυτός συμπληρώνεται μόνο αν συμπληρωθεί ο κωδικός 216.
* Κωδικός 115. Γράψτε το ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοκατοίκηση. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που η κατοικία αποτελεί συνιδιοκτησία των συζύγων γράφεται το σύνολο του εισοδήματος και των δύο συζύγων. Σε περίπτωση που μέσα στο 1998 αλλάξατε ιδιόκτητη κύρια κατοικία, στις ενδείξεις αυτές θα γράψετε την τελευταία κύρια κατοικία και την προηγούμενη θα τη γράψετε σε ιδιαίτερο πίνακα με ίδια γραμμογράφηση που θα επισυνάψετε στη δήλωση (έντυπο Ε1).
Ένδειξη πρώτη δευτερεύουσα κατοικία (μη εξοχική). Η ένδειξη αυτή αναφέρεται στη μοναδική δευτερεύουσα κατοικία η οποία δεν είναι εξοχική ή στην πρώτη, από τυχόν περισσότερες, δευτερεύουσες μη εξοχικές κατοικίες. Όλα τα στοιχεία της ένδειξης αυτής συμπληρώνονται κατά τον ίδιο τρόπο και με τις ίδιες προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω για την κύρια κατοικία. Όταν η μη εξοχική δευτερεύουσα μαζί με την κύρια κατοικία (αθροιστικά) ή η μη εξοχική κατοικία μόνη της, εφόσον δεν υπάρχει κύρια κατοικία, είναι κάτω από 150 τ.μ., δεν χρειάζεται να συμπληρωθούν οι κωδικοί 223-224, διαφορετικά συμπληρώνονται υποχρεωτικά.
Ένδειξη πρώτη δευτερεύουσα κατοικία (εξοχική). Η ένδειξη αυτή αναφέρεται στη μοναδική δευτερεύουσα κατοικία η οποία είναι εξοχική ή στην πρώτη, από τυχόν περισσότερες, δευτερεύουσες εξοχικές κατοικίες και συμπληρώνεται όπως και οι παραπάνω ενδείξεις. Στην περίπτωση αυτή ως μήνες ιδιοκατοίκησης λαμβάνονται 3 μήνες. Σε περίπτωση που α) η εξοχική δευτερεύουσα κατοικία μόνη της (εφόσον δεν υπάρχει κύρια και μη εξοχική κατοικία) είναι κάτω από 150 τ.μ. και β) η εξοχική δευτερεύουσα μαζί με την κύρια κατοικία (αθροιστικά) και εφόσον δεν υπάρχει δευτερεύουσα μη εξοχική, είναι κάτω από 150 τ.μ., τότε συμπληρώνονται για την εξοχική κατοικία όλα τα στοιχεία εκτός από την τιμή ζώνης ή εκκίνησης και το έτος αδείας (κωδικοί 230-231). Σε κάθε άλλη περίπτωση συμπληρώνονται όλα τα στοιχεία της εξοχικής κατοικίας.
! ΠΡΟΣΟΧΗ: Όταν κάποια από τις παραπάνω κατοικίες βρίσκεται σε περιοχή εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, τότε στα στοιχεία του ακινήτου θα γραφτεί μόνο ο νομός και ο δήμος ή η κοινότητα, κατά περίπτωση.
* Κωδικοί 121-122. Γράψτε το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοκατοίκηση των λοιπών δευτερεουσών κατοικιών. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση μιάς ή περισσοτέρων δευτερευουσών κατοικιών που χρησιμοποιούνται ως εξοχικές κατοικίες και ανεξάρτητα από το χρόνο χρησιμοποίησής τους, θα υπολογίζεται για κάθε μία από αυτές τεκμαρτό μίσθωμα μόνο για τρεις μήνες το έτος.
* Κωδικοί 129-130. Γράψτε το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση κατοικιών.
* Κωδικοί 143-148. Γράψτε το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση ή ιδιοχρησιμοποίηση της χρήσης ακινήτου σύμφωνα με την ανάλυση του πίνακα.
* Κωδικοί 141-142. Γράψτε το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης γαιών.
* Κωδικοί 151-152. Γράψτε το ποσό της πραγματικής δαπάνης, που πληρώσατε για ασφάλιστρα κατά του κινδύνου πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, για επισκευή και συντήρηση, για αμοιβή δικηγόρου σε δίκες για διαφορές απόδοσης μισθίου ή καθορισμού μισθώματος οικοδομών που εκμισθώνονται, ιδιοχρησιμοποιούνται, παραχωρούνται δωρεάν και χρησιμοποιούνται ως κατοικίες, οικοτροφεία, σχολεία, φροντιστήρια, αίθουσες κινηματογράφων ή θεάτρων, ξενοδοχεία, κλινικές και σανατόρια ή ιδιοκατοικούνται ως λοιπές δευτερεύουσες κατοικίες, καθώς και το ποσό των δαπανών αυτών, που αφορούν τους κοινόχρηστους χώρους (π.χ. δαπάνη επισκευής και συντήρησης του καυστήρα κεντρικής θέρμανσης κτλ.) και αναλογούν επιμεριστικά στους ιδιοκτήτες των πιο πάνω ακινήτων, κατά περίπτωση.
* Κωδικοί 153-154. Ομοίως, γράψτε το ποσό των πραγματικών δαπανών που αναφέρονται στην προηγούμενη περίπτωση, εκτός από την αμοιβή δικηγόρου σε δίκες για διαφορές απόδοσης μισθίου ή καθορισμού μισθώματος και αφορούν την ιδιοκατοικούμενη κύρια κατοικία.
* Κωδικοί 161-162. Ομοίως, γράψτε το ποσό των πραγματικών δαπανών που αναφέρονται στην προηγούμενη περίπτωση και αφορούν την μη εξοχική δευτερεύουσα κατοικία που ιδιοκατοικείται ή την πρώτη από τυχόν περισσότερες μη εξοχικές δευτερεύουσες κατοικίες.
* Κωδικοί 155-156. Ομοίως, γράψτε το ποσό των πραγματικών δαπανών που αναφέρονται στις δύο προηγούμενες περιπτώσεις και αφορούν την εξοχική δευτερεύουσα κατοικία που ιδιοκατοικείται ή την πρώτη από τυχόν περισσότερες εξοχικές δευτερεύουσες κατοικίες.
* Κωδικοί 157-158. Ομοίως, γράψτε το ποσό των πραγματικών δαπανών που πληρώσατε για τις δαπάνες ασφαλίστρων, επισκευής και συντήρησης, αμοιβής δικηγόρου, που αναφέρονται παραπάνω, καθώς και το ποσό των δαπανών αυτών που αφορούν κοινόχρηστους χώρους και αναλογούν επιμεριστικά στους ιδιοκτήτες των οικοδομών, κατά περίπτωση, που εκμισθώνονται, ιδιοχρησιμοποιούνται ή παραχωρούνται δωρεάν και χρησιμοποιούνται ως καταστήματα, γραφεία, αποθήκες κτλ.
* Κωδικοί 163-164. Γράψτε το ποσό της αποζημίωσης που καταβάλατε το έτος 1998 με βάση νόμο (ν. 813/1978, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 2041/1992) στο μισθωτή ακινήτου, σε περίπτωση λύσης επαγγελματικής μίσθωσης.
* Κωδικοί 165-166. Γράψτε το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτήσατε το 1998 από την εκμίσθωση του ακινήτου που αφορά η αποζημίωση των κωδικών 163-164.
* Κωδικοί 159-160. Γράψτε το συνολικό ποσό των λοιπών δαπανών που εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα από οικοδομές και γαίες (το ποσό που παρέχεται στον ιδιοκτήτη του εδάφους σε οικόπεδο του οποίου κτίστηκε η οικοδομή σας, καθώς και την αξία της, τους φόρους κτλ. που βαρύνουν τις γαίες, τις αποσβέσεις για αντιπλημμυρικά έργα κτλ.).
* Κωδικοί 171-172. Γράψτε το συνολικό ακαθάριστο εισόδημα από ακίνητα που βρίσκονται στην αλλοδαπή.
* Κωδικοί 173-174. Γράψτε, αφού υπολογίσετε, το καθαρό εισόδημα από ακίνητα που βρίσκονται στην αλλοδαπή, μετά την αφαίρεση των πάγιων και πρόσθετων ποσοστών έκπτωσης που προβλέπονται για κάθε περίπτωση ακινήτων από το άρθρο 23 του ν. 2238/1994.
* Κωδικοί 175-176. Γράψτε το ακαθάριστο εισόδημα των κατοικιών που εκμισθώνονται, υπεκμισθώνονται, ιδιοκατοικούνται ως λοιπές δευτερεύουσες κατοικίες και παραχωρούνται δωρεάν, που έχουν επιφάνεια πάνω από 300 τ.μ. η καθεμία. Το εισόδημα αυτό πρέπει επίσης να έχει γραφτεί αντίστοιχα και στους κωδικούς αριθμούς 103-104, 111-112, 121-122, 129-130 και 171-172 του ίδιου πίνακα.
! ΠΡΟΣΟΧΗ: Στους κωδικούς αυτούς δεν γράφεται το ακαθάριστο εισόδημα από εκμίσθωση, υπεκμίσθωση και δωρεάν παραχώρηση κατοικιών με επιφάνεια πάνω από 300 τ.μ. των εταιριών, κοινωνιών, κοινοπραξιών κτλ. που φορολογούνται με το άρθρο 10 του ν. 2238/1994.
Στον πίνακα αυτό θα αναγραφούν τα εισοδήματα από κινητές αξίες που φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις και όχι αυτά που φορολογήθηκαν αυτοτελώς με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης ή εκείνα που καταβλήθηκαν στους δικαιούχους ελεύθερα φόρου π.χ. τόκοι καταθέσεων, μερίσματα ημεδαπών ανώνυμων εταιριών κτλ.
Για τη συμπλήρωση καθεμιάς από τις ενδείξεις αυτού του πίνακα διευκρινίζουμε τα ακόλουθα:
* Κωδικοί 291-292. Γράψτε το συνολικό καθαρό ποσό εισοδήματος από κινητές αξίες ημεδαπής προέλευσης που προκύπτει από:
α) Τόκους από ομολογίες και χρεόγραφα, που η χρονολογία εξαργύρωσής τους ορίσθηκε στο έτος 1998.
β) Τόκους από κάθε έντοκο τίτλο κατάθεσης ή εγγύησης και κάθε τίτλο χρεωστικό, οι οποίοι έγιναν ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί στο έτος 1998, καθώς και τόκους που επιδικάσθηκαν με δικαστική απόφαση και καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν στο έτος 1998 (εκτός από αυτούς που αποτελούν εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις ή ελευθέρια επαγγέλματα).
* Κωδικοί 293-294. Γράψτε το συνολικό ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε στα εισοδήματα που δηλώθηκαν στους παραπάνω κωδικούς 291-292, όπως αυτό προκύπτει από τις σχετικές βεβαιώσεις που επισυνάπτονται στη δήλωση.
* Κωδικοί 295-296. Γράψτε το συνολικό καθαρό ποσό εισοδήματος από κινητές αξίες, αλλοδαπής προέλευσης, γενικά.
* Κωδικοί 297-298. Γράψτε το συνολικό ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα κατά την εξαργύρωση ή την καταβολή των εισοδημάτων από κινητές αξίες αλλοδαπής προέλευσης, που δηλώθηκαν στους παραπάνω κωδικούς 295-296, όπως αυτό προκύπτει από τις συνημμένες στη δήλωση σχετικές βεβαιώσεις, τις οποίες χορηγεί στο δικαιούχο των εισοδημάτων αυτών εκείνος που ενεργεί στην Ελλάδα την καταβολή τους. Ο φόρος αυτός δεν πρέπει να συγχέεται με το φόρο που τυχόν καταβλήθηκε στο εξωτερικό για τα εισοδήματα αυτά, ο οποίος, ως γνωστόν, αναγράφεται στους κωδικούς 651-652 του πίνακα 11 της δήλωσης.
* ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Έστω ότι αποκτήσατε εισόδημα από τόκους που επιδικάστηκαν με δικαστική απόφαση δραχμές 1.500.000. Για τους τόκους αυτούς παρακρατήθηκε φόρος, κατά την καταβολή τους (ή εγγραφή τους στα βιβλία του οφειλέτη σε πίστωσή σας), δραχμές 300.000 (δηλαδή 1.500.000 x 20%). Στην περίπτωση αυτή πρέπει να συμπληρώσετε τον πίνακα 6 της δήλωσής σας, όπως φαίνεται στο παράρτημα «Γ» στο τέλος του φυλλαδίου.
