Ελεγχος εις διπλούν των επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας (δημοσιονομικός χώρος, πρόοδος μεταρρυθμίσεων) από τα κλιμάκια των θεσμών ξεκινά τον Σεπτέμβριο βάσει των κατευθύνσεων που έχει δώσει το Eurogroup για τη μεταμνημονιακή «ενισχυμένη εποπτεία». Ωστόσο αυτό που προκαλεί ισχυρό πονοκέφαλο στους ευρωπαίους εταίρους είναι το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να… τινάξει στον αέρα τον οδικό χάρτη που συμφωνήθηκε στις Βρυξέλλες στις 21 Ιουνίου και εν μέσω μιας παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου να προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες.
Και βέβαια έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους τις περικοπές στις συντάξεις, τις οποίες η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ θέλει να αποφύγει με κάθε τρόπο για να μην επωμιστεί το πολιτικό κόστος. Σύμφωνα με πληροφορίες, τόσο ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας όσο και ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος έχουν θέσει το ζήτημα σε ανώτερο πολιτικό επίπεδο κατά τις επαφές τους στις Βρυξέλλες, λαμβάνοντας όμως αρνητικές απαντήσεις.
Εν τούτοις η κυβέρνηση συντηρεί το θέμα της επαναδιαπραγμάτευσης των μειώσεων και οι αποφάσεις θα ληφθούν στις αρχές του φθινοπώρου, πριν από την κατάθεση του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2019 στη Βουλή την 1η Οκτωβρίου.
Το βέβαιο είναι ότι, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στο άρθρο 2 του κανονισμού 472/2013, υπό την υψηλή… εποπτεία των θεσμών θα συνταχθεί και ο προϋπολογισμός του επόμενου έτους 2019, ο πρώτος μετά την έξοδο της Ελλάδας από τα προγράμματα χρηματοδότησης.

Δράσεις για τη δόση

Η αποστολή των κλιμακίων της Κομισιόν, του ESM, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ θα βρεθεί στην Αθήνα το δεύτερο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου προκειμένου να λάβει χώρα ο πρώτος μεταμνημονιακός έλεγχος της οικονομίας υπό το υβριδικό μοντέλο της «ενισχυμένης εποπτείας». Στο Μέγαρο Μαξίμου, συνεπικουρούμενοι από τον επίτροπο κ. Πιερ Μοσκοβισί, υποστηρίζουν ότι από τις 20 Αυγούστου τελειώνουν οι «αξιολογήσεις» και τα «προαπαιτούμενα», όμως βάσει των αποφάσεων του Eurogroup οι θεσμοί προετοιμάζονται για ένα διαφορετικό μοντέλο εποπτείας.
Αξιωματούχος της ευρωζώνης αναφέρει ότι η κάθοδος των κλιμακίων θα έχει ως αντικείμενο αφενός την εξέταση μέτρων και αντιμέτρων που θα περιληφθούν στον προϋπολογισμό και αφετέρου την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν την 21η Ιουνίου ως προαπαιτούμενες δράσεις για την εκταμίευση τον Δεκέμβριο δόσης ύψους 600 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τη δόση που αντιστοιχεί στα κέρδη κεντρικών τραπεζών επί ελληνικών ομολόγων (SMP και ANFA). Οπως αποφάσισαν οι ευρωπαίοι εταίροι, τα κέρδη θα δίνονται στην Ελλάδα σε ισόποσες δόσεις σε εξαμηνιαία βάση τον Δεκέμβριο και τον Ιούνιο κάθε έτους, αρχίζοντας από το 2018 και φθάνοντας στον Ιούνιο του 2022.

Υπάρχει δέσμευση

Σε αυτά τα κεφάλαια αναφέρθηκε ο επικεφαλής του ESM κ. Κλάους Ρέντλινγκ, ο οποίος μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt» υπογράμμισε πως «η Ελλάδα έχει δεσμευθεί να συνεχίσει στη μεταρρυθμιστική πορεία, διαφορετικά κάποια από τα προσφάτως συμφωνηθέντα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέουςμπορεί να ακυρωθούν».
Να υπενθυμίσουμε ότι πρόκειται για μεταρρυθμίσεις που περιγράφονται με συγκεκριμένα χρονικά ορόσημα σε ειδικό παράρτημα της απόφασης του Eurogroup και μεταξύ των άλλων περιλαμβάνει για το τρέχον έτος την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, την παράταση της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών και την πώληση των ΕΛΠΕ.

Στα 2,7 δισ. ευρώ το «ψαλίδι» στις συντάξεις

Στο δημοσιονομικό μέτωπο είναι βέβαιο ότι οι διαπραγματεύσεις θα επικεντρωθούν στις συντάξεις, το «κούρεμα» των οποίων θα εξοικονομήσει δημόσιες δαπάνες πλέον των 2,7 δισ. ευρώ το 2019. Οπως έχει γράψει «Το Βήμα», οι εταίροι αφενός θεωρούν τη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης «διαρθρωτική παρέμβαση» και αφετέρου υπολογίζουν τη μεγάλη δημοσιονομική συμβολή της. Ως εκ τούτου ως τώρα δεν έχουν μπει σε συζήτηση ισοδύναμων μέτρων. Ζήτημα που αναμένεται να βάλει στο τραπέζι η ελληνική πλευρά στις διαβουλεύσεις του Σεπτεμβρίου. Στο υπουργείο Οικονομικών έχουν να λύσουν μία δύσκολη εξίσωση καθώς ήδη κάνουν υπολογισμούς για τη διαπραγματευτική γραμμή που θα ακολουθήσει η ελληνική πλευρά, ενώ σε συμφωνία με το Μέγαρο Μαξίμου ετοιμάζουν ένα «πακέτο» μειώσεων φορολογικών συντελεστών για το 2019 ύψους 700 εκατ. ευρώ καθώς στο επίπεδο αυτό υπολογίζουν τον δημοσιονομικό χώρο της επόμενης χρονιάς. Επίσης στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς αναμένεται να προβάλλουν το επιχείρημα ότι και το τρέχον έτος το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι κατά πολύ υψηλότερο από τον στόχο (πέριξ του 4% του ΑΕΠ) , γεγονός που θα έχει θετική επίδραση στο 2019. Το ερώτημα που προκύπτει βέβαια είναι πώς την επόμενη χρονιά θα πιαστούν οι δημοσιονομικοί στόχοι χωρίς το «κούρεμα» των συντάξεων που έχει ήδη υπολογιστεί στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο με παράλληλη μείωση των εσόδων από τις φοροελαφρύνσεις που ήδη έχει προλάβει να τάξει η κυβέρνηση.

Εξάλλου στην Εκθεση Συμμόρφωσης που γνωστοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 20 Ιουνίου και στην οποία βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό η απόφαση του Eurogroup γίνεται ρητή αναφορά στις ψηφισμένες περικοπές σε συντάξεις και αφορολόγητο.
Επιπλέον η Επιτροπή βλέπει για το τρέχον έτος και για το 2019 ελαφρώς χαμηλότερα πλεονάσματα σε σχέση με τις ελληνικές προβλέψεις, γεγονός που περιορίζει τον δημοσιονομικό χώρο και την ευχέρεια της κυβέρνησης να υλοποιήσει τις θετικές παρεμβάσεις, τα λεγόμενα αντίμετρα. Για το2018το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει πλεόνασμα 3,56% του ΑΕΠ και η Κομισιόν 3,5% του ΑΕΠ, ενώ για του χρόνου 3,96% και 3,8% αντίστοιχα.
Σε κάθε περίπτωση ξεκαθαρίζεται ότι τα αντίμετρα θα «συζητηθούν» με τους θεσμούς και το δημοσιονομικό αποτύπωμά τους θα είναι ανάλογο με το μέγεθος της υπέρβασης του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα (3,5% του ΑΕΠ).
Και ενώ τα κείμενα που συμφωνήθηκαν είναι σαφή, εντύπωση προκάλεσε και σε στελέχη των θεσμών η «χαλαρή» στάση την οποία κράτησε ο κ. Μοσκοβισί κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Αθήνα, αφήνοντας μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην εφαρμοστούν οι μειώσεις στις συντάξεις. Οπως τονίζουν, θα έπρεπε να καταστήσει σαφές ότι «η ενισχυμένη εποπτεία μπορεί να δώσει ένα ισχυρό πλαίσιο για τη διασφάλιση της ολοκλήρωσης και τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που περιγράφονται σε όλους τους τομείς πολιτικής του τρίτου προγράμματος».

Επενδυτές στις ΗΠΑ αναζητεί ο Τσακαλώτος

Μία ακόμα «δοκιμαστική» έξοδο στις αγορές ως το τέλος του τρέχοντος έτους προγραμματίζει το υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με τον ΟΔΔΗΧ.

Στόχος να αποδειχθεί στην πράξη ότι μετά την έξοδο από το τρίτο πρόγραμμα οι αγορές «εμπιστεύονται» την Ελλάδα.
Για να… διαφημίσει το ελληνικό success story ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος μεταβαίνει σε Νέα Υόρκη και Βοστώνη όπου θα έχει μέσα στην εβδομάδα επαφές με υψηλόβαθμα στελέχη τραπεζών και επενδυτικών εταιρειών.
Είχε προηγηθεί στα τέλη Ιουνίου το ταξίδι του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών κ. Γιώργου Χουλιαράκη, ο οποίος είχε συναντήσει εκπροσώπους από 25 «μεγάλα σπίτια», μεταξύ των οποίων Bank of America – Merrill Lynch, BlackRock Investment Management, J.P. Morgan, Morgan Stanley και VR Capital Group.

Δύο ενδεχόμενα για την έκδοση

Σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζονται δύο ενδεχόμενα για τη χρονική διάρκεια της έκδοσης, με τους Ευρωπαίους να συστήνουν τριετές ομόλογο το οποίο θα έχει μεγάλη αποδοχή (χάρη στην ασφάλεια που δίνει για τα επόμενα χρόνια το μαξιλάρι ρευστότητας) και τους αμερικανούς επενδυτές να προτείνουν δεκαετές ομόλογο.
Πάντως έως τώρα η απόδοση του δεκαετούς παραμένει σε υψηλά επίπεδα, στην περιοχή του 4%.
Μιλώντας στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters για το ταξίδι του στις ΗΠΑ ο κ. Τσακαλώτος σημείωσε πως «έχουμε όλα τα κομμάτια του παζλ για το χρέος και νομίζω ότι μπορεί να δώσουν την εμπιστοσύνη που χρειάζονται οι επενδυτές», προσθέτοντας ότι θα τους εξηγήσει «γιατί θα πρέπει να είναι πολύ περισσότερο σίγουροι για την Ελλάδα μετά την 21η Αυγούστου, όταν θα έχουμε βγει από το πρόγραμμα».

Στις Βρυξέλλες για την εκταμίευση

Στη συνέχεια ο υπουργός Οικονομικών θα «πετάξει» για Βρυξέλλες, όπου την Πέμπτη 12 Ιουλίου συνεδριάζει το Eurogroup και αναμένεται να λάβει απόφαση για την εκταμίευση της τελευταίας δόσης των 15 δισ. ευρώ. Για τα 9,5 δισ. ευρώ που θα κατευθυνθούν στο μαξιλάρι ρευστότητας θα γνωστοποιηθούν οι ακριβείς όροι για τη χρήση τους.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι ο ΕSM θα ελέγχει βήμα-βήμα το πώς χρησιμοποιούνται τα κεφάλαια που περιέχονται στο «μαξιλάρι».
Συγκεκριμένα θα έχει οποιαδήποτε στιγμή το δικαίωμα να επαναπροσδιορίσει τον στόχο χρήσης αυτών των πόρων που έχουν παραμείνει στον λογαριασμό, μετά από μια αξιολόγηση. Τέλος τα 3,3 δισ. από τα 15 δισ. ευρώ μπορούν να διατεθούν για την εξαγορά δανείων του ΔΝΤ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ