Κάννες αποστολή

Εκρήξεις σπιτιών, αργή κίνηση, πλάνα θολά, επίτηδες κουνημένα. Εικόνες από ταινίες. Δεκάδες ταινίες και δεκάδες σκηνές. Ομιλών και βωβό σινεμά. Ο «Ανδαλουσιανός σκύλος» του Μπουνιουέλ. Η Τζόαν Κρόφορντ και ο Στέρλινγκ Χέιντεν στον «Τζόνι Γκιτάρ» του Νίκολας Ρέι.
Το «Τοπίο στην ομίχλη» του Θόδωρου Αγγελόπολου. Σκηνές με τρένα, πολλά τρένα. Και χέρια. Πολλά χέρια. Ο Εντι Κονσταντέν. Ο Πίτερ Γιούστινοφ. Ο Χένρι Φόντα ως Πρόεδρος Λίνκολν στον «Νεαρό κύριο Λίνκολν» του Τζον Φορντ.

Η φωνή ενός γέροντα στην αφήγηση. «Ο πόλεμος είναι εδώ.» Ποιανού είναι η φωνή; Μήπως του ιδίου του Ζαν Λικ Γκοντάρ, σκηνοθέτη της ταινίας «Le livre d’ image», το βιβλίο των εικόνων στην οποία ανήκουν όλα τα παραποάνω; Ο ήχος συχνά διακόπτεται απότομα. Ακούμε τραγούδια που σε δευτερόλεπτα χάνονται…
Βλέπουμε τίτλους κεφαλαίων: «Κεντρική περιοχή», «Πνεύμα των νόμων». Εικόνες με εξεγέρσεις. Αποσπάσματα από την «Διμοκρατία» του Αρτούρ Ρεμπό. Πόλεμος, τρομοκρατία, κομμουνισμός. Ενα ρολό φιλμ που ξετυλίγεται αργά αργά.

Είναι αδύνατον να περιγράψεις τι ακριβώς συμβαίνει στην τελευταία ταινία του Ζαν Λικ Γκοντάρ. Ομως η ταινία, ή μάλλον αυτό το παράξενο, ιδιαίτερο φιλοσοφικό δοκίμιο εικόνων και εννοιών σε κρατά σφιχτά από το χέρι, σε οδηγεί μέσα στην παράνοιά του ή την ιδιοφυΐα του.

Ο 88χρονος Γκοντάρ (που φυσικά δεν αναμένεται να έρθει στο φεστιβάλ) έχει εγκαταλείψει εδώ και χρόνια τον αφηγηματικό κινηματογράφο του οποίου ούτως ή άλλως δεν ήταν ποτέ ένθερμος υπερασπιστής. Αυτό που πλέον κάνει είναι να μοντάρει μνήμες, σκέψεις και εικόνες, εικόνες αλλωνών και κάποιες δικές του προκειμένου να σχολιάσει ή να μνας ωθήσει να σκεφτούμε φαινόμενα της εποχής όπως ο Αραβικός κόσμος και το Ισλάμ όπου η ταινία εστιάζει από την μέση της και μετά.

«Πετρέλαια παντού εκτός από την Ντόφα» ακούμε, «Ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται για τους Άραβες και για το Ισλάμ.» Κανείς δεν ονειρεύεται να γίνει Φάουστ πια αλλά όλοι ονειρεύονται να γίνουν βασιλείς…