Για τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά Νίκο Διαμαντή, η φετινή σεζόν είναι η τέταρτη της πορείας του και τα αποτελέσματα είναι και θετικά και ελπιδοφόρα. Ο ίδιος θα βάλει τη σκηνοθετική του υπογραφή στον «Ηλίθιο» του Ντοστογέφσκι που θα ανέβει αμέσως μετά το Πάσχα.
Κύριε Διαμαντή, με ποια κριτήρια λειτουργεί το ΔΘΠ;
«Στην πρώτη συνέντευξη Τύπου που έδωσα, μέσα Μαρτίου του ’15, δεν ζήτησα καμία πίστωση χρόνου λόγω του επείγοντος του πράγματος. Εχουμε να κάνουμε με έναν πολύ μεγάλο και πολύ σοβαρό οργανισμό και ένα κτίριο, κατ’ αρχήν, που έχει ένα πολύ συγκεκριμένο στίγμα. Από την αρχή και με σαφήνεια προσδιόρισα ότι αυτό που με ενδιαφέρει, ως πολιτιστικός οργανισμός και όχι ως θέατρο, είναι ότι οφείλει να κινηθεί σε τρεις διαφορετικές διακριτές κατευθύνσεις: καλλιτεχνικές, εκπαιδευτικές και κοινωνικές. Εάν συνδυαστούν, μπορούν να δώσουν μέλλον σε μια εποχή που το αιτούμενο από όλους μας είναι αυτό ακριβώς και παράλληλα να δώσουμε ένα στίγμα διαφορετικό, προσωπικό, καθαρό, διακριτό».
Και ποιο είναι αυτό;
«Ενα θέατρο ρεπερτορίου με διαφορετικές αναγνώσεις, ένα ουμανιστικό θέατρο ουσίας, το οποίο ανιχνεύει σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα, συνδυάζει γενιές, αισθητικά ρεύματα, το καινούργιο με το στέρεο, μεγάλους καλλιτέχνες, νέα παιδιά, ένα άνοιγμα στην τοπική κοινωνία και ένα διαρκές κάλεσμα στην εκπαιδευτική κοινότητα».
Πώς διαμορφώσατε τις ισορροπίες σας;
«Από την πρώτη μας χρονιά αναπτύξαμε συνεργασίες και προς τα κάτω και προς τα πάνω. Με την τοπική κοινωνία, με το εκπαιδευτικό σύστημα, με τα σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με το κοινωνικό σύνολο, με την ίδια την πόλη, με τους φορείς της πόλης, με μια λελογισμένη χρήση αξιοκρατική και καθαρή, διάφανη σε όλα τα επίπεδα, όλων αυτών των φορέων… Ολο αυτό συνδυάστηκε με ένα υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικό όραμα που πηγαίνει μπροστά και δείχνει ένα σοβαρό θέατρο. Μην ξεγελιόμαστε: Ενας σοβαρός οργανισμός πρέπει να ριζώσει, θέλει σοβαρότητα και συνέπεια για να μπορέσει να δώσει στίγμα μέσα στα χρόνια».


Εκτός από εσάς, υπάρχει μια ηγετική ομάδα;
«Ξέρετε, στο κέντρο της σκέψης μου βρίσκεται μια κουλτούρα συνεργασίας. Είμαστε μια σφικτή ομάδα συνεργατών, μαζί με τους τεχνικούς, το διοικητικό προσωπικό, τις καθαρίστριες, όλοι έχουμε μεταξύ μας καθαρή, προσωπική σχέση εκτίμησης και στήριξης ο ένας του άλλου –πέραν των εργασιακών ορίων. Σαν μια οικογένεια. Δεν υπάρχουν επικεφαλής για κάθε τομέα. Δεν έχουμε αυτή την πολυτέλεια. Ολοι τα κάνουμε όλα. Είμαστε μια ομάδα πέντε ατόμων, μαζί με εμένα, που «τρέχουμε» τα πάντα. Παράλληλα εξελίσσεται και η συνεργασία με πολύ ισχυρούς φορείς, υπουργείο Πολιτισμού, Περιφέρεια, Φεστιβάλ Αθηνών, Εθνικό Θέατρο, ΚΘΒΕ, Λυρική. Μας ενδιαφέρει το άνοιγμα».


Αλλά και η συνεργασία με ιδιώτες;
«Φυσικά. Με τη Στέγη, το Ιδρυμα Νιάρχος, το Ιδρυμα Λάτση, όπου έχουμε ένα συστηματικό πρόγραμμα παρέμβασης στα σχολεία και είναι η τρίτη χρονιά που διοργανώνουμε το «Τρίτο Κουδούνι». Με όλα αυτά καταφέρνουμε και διεκπεραιώνουμε προγράμματα ΕΣΠΑ. Του χρόνου θα λειτουργήσει το 3ο. Θυμίζω, το 1ο αφορούσε τη δημιουργία και την προβολή του Θεάτρου, το 2ο ένα τριετές πρόγραμμα, κάθε άνοιξη (2018-2020), που έχει στόχο την ανίχνευση του νεοελληνικού έργου από τη δεκαετία του ’50 και τον Καμπανέλλη ως σήμερα (θα βγει και μια έκδοση). Κι επίσης θέλω να προσθέσω, γιατί το θεωρώ σημαντικό, πως ανοίγει για το κοινό η διαδικασία παρακολούθησης της πρόβας επί δύο μήνες.
Αν κάτι λείπει από το θέατρο και από τον χώρο της καλλιτεχνικής δημιουργίας στην Ελλάδα, είναι η δημιουργία μιας υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικής δομής. Εχουμε ζητήσει από τα υπουργεία Πολιτισμού και Παιδείας να παρέμβουν σε αυτόν τον τομέα με τη δημιουργία μιας πανεπιστημιακής σχολής παραστατικών τεχνών κατά τα πρότυπα της ΑΣΚΤ».
Σκέπτεστε το ενδεχόμενο δημιουργίας σχολής;
«Ναι, ένα μεγάλο όραμα είναι η δημιουργίας μιας σχολής θεάτρου, παρεμβαίνοντας στην εκπαιδευτική δραστηριότητα. Διδάσκω στο πανεπιστήμιο, έχω διδάξει σε σχολές, έχω συμμετάσχει σε επιτροπές του ΥΠΠΟ, γνωρίζω το άρρωστο κομμάτι αυτού του χώρου».
Κύριε Διαμαντή, ποιος είναι ο ετήσιος προϋπολογισμός;
«Ενα εκατομμύριο ευρώ, το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από τον δήμο. Ακολουθεί η Περιφέρεια και από φέτος, με έκτακτη επιχορήγηση, το ΥΠΠΟ. Το υπόλοιπο 30% είναι από τα έσοδά μας. Κάνουμε οκτώ παραγωγές περίπου κάθε χρόνο, εκ των οποίων δυο-τρεις είναι μεγάλες και οι υπόλοιπες πραγματοποιούνται στο φουαγέ ή στον χώρο. Προσπαθούμε να ενώσουμε διαφορετικές φιλοσοφίες και αισθητικές κατευθύνσεις, και σε επίπεδο χορού και περφόρμανς, ενώ συμπράττουμε και με ιδιώτες παραγωγούς, αναλόγως της περίστασης. Τέλος, να προσθέσω ότι έχουμε υψηλό κόστος συντήρησης του κτιρίου».
Οι σκηνοθέτες βρίσκονται στο επίκεντρο των επιλογών σας;
«Ναι, το γενικό πλαίσιο είναι η επιλογή προσώπων παράλληλα με έργα ρεπερτορίου. Είναι σημαντικό για εμάς ποιος θα κάνει τι και αυτό είναι αποτέλεσμα συνεργασίας. Για του χρόνου έχουμε προχωρήσει, αλλά δεν είμαστε έτοιμοι».
Ποιο είναι το βασικό πρόβλημα του ΔΘΠ;
«Θα ήθελα μεγαλύτερη οικονομική άνεση και περισσότερο κόσμο. Κάθε χρόνο αυξάνονται εισιτήρια και θεατές κατά 20%. Κάθε χρόνο περνάνε περίπου 100.000 άνθρωποι. Κι αν υπολογίσουμε και τα δωρεάν προγράμματα, ο κόσμος πολλαπλασιάζεται. Με τα τρίμηνα προγράμματα ΕΣΠΑ υποχρεωτικά περνούν 20.000 άνθρωποι. Συνολικά φτάνουμε τους 150.000 περίπου. Ουσιαστικά όλα αυτά συμβαίνουν στον έναν χώρο που διαθέτει το Δημοτικό. Θα ήθελα να κάνω ένα άνοιγμα στο εξωτερικό με ένα μικρό φεστιβάλ συγκεκριμένου ύφους. Σε αυτό με βοηθά το λιμάνι. Εχοντας εξαιρετική σχέση με τον δήμο, την Περιφέρεια και τον ΟΛΠ, συζητάμε τη διασύνδεση με τον τουρισμό, αλλά χρειάζεται χρόνος».

«Μας στηρίζουν νέοι από το Πέραμα και τη Σαλαμίνα»

Εκτός από τις παραστάσεις, ποιοι είναι οι φετινοί στόχοι;
«Ξεκινάμε συνεργασία πάνω σε μια πρωτοβουλία του ΥΠΠΟ με παραστάσεις νέων δημιουργών και έργα νέων συγγραφέων που βγήκαν από διαγωνισμούς. Συνεχίζουμε με το Φεστιβάλ Αθηνών – πέρυσι ήταν το «Γεφυρώνοντας τις διαφορετικότητες», φέτος είναι ο «Ατλας», μέσα στο πλαίσιο του οποίου θα γίνει μια δράση και με τους εμπόρους του Πειραιά – διαδρομές μέσα από τις βιτρίνες. Ακόμα θα υπάρξει ένα μεγάλο άνοιγμα στην προβολή του Αρχείου Κατράκη – δωρεά στον Δήμο Πειραιά – με μια μεγάλη έκθεση στο Θέατρο. Ακόμα, με το 3ο ΕΣΠΑ θέλουμε να αναδειχθούν τα τοπόσημα του Πειραιά, γι’ αυτό και σχεδιάζουμε μια συνεργασία με το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης με μια παρέμβαση στον χώρο της τραγωδίας, αλλά και με το αρχαίο θέατρο Ζέας, σε συνεργασία με τα σχολεία του Πειραιά. Τέλος, ένας σταθερός, διαχρονικός μας στόχος είναι να φανούμε αντάξιοι της κρίσης».

Αλήθεια, θα αποκτήσει επιτέλους φουαγέ;
«Η δημοπρασία θα γίνει άμεσα και για το φουαγέ του θεάτρου και για τον γύρω χώρο. Θα λειτουργήσουν καφέ, εστιατόριο μέσα στη φετινή χρονιά».

Οι θεατές είναι κυρίως Πειραιώτες;
«Θα έλεγα ότι είναι μισοί-μισοί, Αθηναίοι και Πειραιώτες. Το θετικό είναι ότι υπάρχει μια στήριξη από τις μακρινές περιοχές του Πειραιά και από νέους ανθρώπους – Πέραμα, Σαλαμίνα. Πείστηκαν και έρχονται, αλλά πάμε κι εμείς προς τα εκεί. Διατηρούμε τον αστικό χαρακτήρα του θεάτρου, γιατί πιστεύω ότι δεν μπορείς να στρεβλώσεις ένα θέατρο, αλλά παράλληλα έγιναν θεατρικές προτάσεις και χειρονομίες. Ως παλιός Πειραιώτης ήξερα τι σημαίνει Πειραιάς και βοηθήθηκα από ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Υπάρχουν διαφορές μέσα στην κοινωνία. Βασική μου πεποίθηση είναι να φέρω κοντά τις διαφορετικότητες. Οτι είμαστε πολύχρωμοι δεν σημαίνει ότι υπάρχουν κάποιοι καλύτεροι από τους άλλους. Θέλουμε να αναδειχθεί ο τόπος, το απόσταγμα της σοφίας του, μέσα από το θέατρο».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ