Ο «Καζαντζάκης» συνεχίζει το ταξίδι του

Στους ομογενείς της Νοτίου Αφρικής έγινε προσφάτως προβολή αποσπασμάτων της τελευταίας ταινίας του Γιάννη Σμαραγδή, του «Καζαντζάκη». Στις εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν με μέριμνα της ελληνικής πρεσβείας της Πρετόρια και του παραρτήματος του Λυκείου Ελληνίδων Γιοχάνεσμπουργκ, από τις 26 μέχρι τις 31 Μαΐου 2017, ο σκηνοθέτης έδωσε το «παρών» και μίλησε για την τελευταία δουλειά του αλλά και την επίπονη αφοσίωσή του στην ανάδειξη εμβληματικών προσωπικοτήτων της ελληνικής Ιστορίας: «Καβάφης», «El Greco», ο Ιωάννης Βαρβάκης στο «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι» και, τώρα, Νίκος Καζαντζάκης.

Το «παρών» στις εκδηλώσεις έδωσαν ο πρόεδρος της Κρητικής Αδελφότητας Μιχάλης Παυλάκης, ο επιχειρηματίας Γιάννης Μακρίδης, ο διαπρεπής κρητικός Δημήτρης Κουτάκης, ο Γιώργος Μιχαλάκης, ο μόνος ελληνικής καταγωγής βουλευτής στο Κοινοβούλιο της Νοτίου Αφρικής, η Κατερίνα Κωνσταντινίδου, εκπρόσωπος της Νοτίου Αφρικής για την περιβαλλοντική διπλωματία και ο πρέσβης της Ελλάδας στην Πρετόρια Ελευθέριος Κουβαριτάκης, ο γενικός πρόξενος Γιοχάνεσμπουργκ Θεόδωρος Μιχαλόπουλος, η κυρία Αννα Συνοδινού με ιδιαίτερη προσφορά στα ελληνικά πολιτιστικά δρώμενα και ο Γιώργος Μπίζος, προσωπικότητα μεγάλου βεληνεκούς με βασικό κοινωνικό και επαγγελματικό παράσημο τη νομική στήριξη ως δικηγόρος του Νέλσον Μαντέλα και τη σταθερή συμμετοχή του στην ομάδα άρσης του Apartheid.

Διαβάζοντας ένα απόσπασμα από το προς έκδοση βιβλίο του θεωρητικού κινηματογράφου Μίμη Τσακωνιάτη, η Νίκη Σουρή, πρόεδρος του παραρτήματος του Λυκείου Ελληνίδων στη Νότιo Αφρική είπε για τον σκηνοθέτη: «Γιάννης Σμαραγδής: Ο Αρχιτέκτονας της Ψυχής»: «Είναι συναρπαστικό πόσο αρχέγονοι είναι οι δημιουργικοί σπόροι φωτός του μέγιστου εν ζωή έλληνα σκηνοθέτη Γιάννη Σμαραγδή καθώς προέρχονται κατ’ ευθείαν από τους λαμπερούς καρπούς των ιδίων των θείων αρχετύπων και ποτίζονται από την κρήνη της μνημοσύνης… Μήπως αυτός ο καλλιτέχνης δεν είναι ένας αληθινός σπορέας του λόγου του Θεού καθώς κάθε φορά με τις ταινίες του φυτεύει αγαθές βόμβες αγάπης που εκρήγνυνται βαθιά μέσα στις ψυχές των θεατών και τις καταυγάζουν με φως;».

Οι εκδηλώσεις στη Νότιο Αφρική ακολούθησαν εκείνες που με γενικό τίτλο «Το ελληνικό Φως στο έργο του Νίκου Καζαντζάκη» είχαν πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Hellenic Centre του Λονδίνου τον περασμένο Μάιο, όπου και πάλι παρουσιάστηκαν αποσπάσματα της ταινίας. Σύμφωνα με τον δημιουργό της ταινίας, ο «Καζαντζάκης» «ακολούθησε» μια ρήση του συγγραφέα που έλεγε ότι η ζωή του ορίζεται από τα ταξίδια και τα όνειρά του. Αυτά τα μονοπάτια ακολούθησε και η κινηματογραφική προσωπογραφία του, τα γυρίσματα της οποίας πραγματοποιήθηκαν στην Κρήτη, στην Αθήνα, στην Αίγινα, στη Νότιο Γαλλία, στο Βερολίνο και στη Βιέννη.

Το σενάριο της ταινίας στηρίζεται στο βιβλίο του συγγραφέα «Αναφορά στον Γκρέκο» το οποίο παραχώρησαν γενναιόδωρα οι εκδόσεις Καζαντζάκη και η ταινία είναι γυρισμένη στα ελληνικά, «για να ακουστεί ο κρουστός ελληνικός λόγος του Καζαντζάκη» (με κάποιους διαλόγους στα γαλλικά και στα γερμανικά). Στον ρόλο του Νίκου Καζαντζάκη εμφανίζεται ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, ο Αλέξανδρος Καμπαξής (σε παιδική ηλικία) και ο Στέφανος Ληναίος (πολύ ώριμη ηλικία). Βασικό ρόλο στην υπόλοιποη διανομή έχει η Μαρίνα Καλογήρου που υποδύεται την Ελένη Καζαντζάκη και οι Αργύρης Ξάφης, Μαρία Σκουλά που παίζουν τους γονείς του.