70ό Φεστιβάλ Καννών: Λίγο πριν από τα βραβεία

Το έχω ξαναπεί και θα το λέω πάντα. Είναι πολύ ριψοκίνδυνο να κάνεις προβλέψεις σε ένα μεγάλο κινηματογραφικό φεστιβάλ όπως αυτών των Καννών διότι ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για το τι συμβαίνει στο παρασκήνιο. Ποιος «σπρώχνει» τι; Τι λέγονται στις συνεδριάσεις; Ουδείς ξέρει. Κανένας δεν πρόκειται να το παραδεχθεί ποτέ, όμως αν στα όσα φημολογούνται υπάρχει έστω και μία ρανίδα αλήθειας, τότε οι πιέσεις που ασκούνται είναι πολύ μεγάλες, όσο και τα συμφέροντα που διακυβεύονται.

Στις Κάννες ασφαλώς και έχουν υπάρξει περιπτώσεις βραβεύσεων ταινιών που θεωρούνταν σίγουρο ότι προορίζονται για κάποιο μεγάλο βραβείο. Το «Pulp fiction», για παράδειγμα, το 1994 ή η «Αγάπη» του Μίκαελ Χάνεκε το 2012 και το «Χορεύοντας στο σκοτάδι» του Λαρς φον Τρίερ το 2000. Είναι ταινίες που από την αρχή έδειξαν την υπεροχή τους. Στην περίπτωση του «Χορεύοντας στο σκοτάδι» η διοργάνωση του 2000 ήταν τόσο μέτρια από πλευράς ταινιών που θα ήταν πραγματικά παράδοξο αν κέρδιζε κάποια άλλη ταινία τον Χρυσό Φοίνικα.

Ελα όμως που έχουν υπάρξει και παντελώς απρόβλεπτες βραβεύσεις, όπως εκείνη του 1997, όταν η «Γεύση του κρασιού» του Αμπάς Κιαροστάμι μοιράστηκε τον Χρυσό Φοίνικα με το… «Χέλι» του Σοέι Ιμαμούρα (μια ταινία που σήμερα κανένας δεν θυμάται), ή του 2010, όταν από το πουθενά ο Φοίνικας «έσκασε» πάνω στην πιο απίθανη επιλογή ταινίας, το «Ο θείος Μπουνμί θυμάται τις προηγούμενες ζωές του» του Ταϊλανδού Απιτσατπόνγκ Βεερθεσακούλ.

Το τι θα γίνει λοιπόν την ερχόμενη Κυριακή είναι πράγματι ένα μεγάλο ερώτημα. Κατά γενική ομολογία η εφετινή διοργάνωση δεν ήταν από τις καλύτερες της ιστορίας του φεστιβάλ και από τις 19 ταινίες του διαγωνιστικού τμήματος λίγες συζητήθηκαν έντονα. Μία από αυτές ήταν βέβαια η τελευταία του Γιώργου Λάνθιμου, «Ο φόνος του ιερού ελαφιού», ταινία που κινείται στον δικό της κόσμο, είναι πολύ βίαιη και πολύ νοσηρή, στοιχεία και τα τρία που μπορούν να γοητεύσουν.

Ενδιαφέρον προκάλεσε επίσης η σουηδική «Πλατεία» του ανερχόμενου με ταχύτατους ρυθμούς Ρούμπεν Οσλουντ («Ανωτέρα βία»). Με χιούμορ αλλά και αρκετή μελαγχολία η ταινία μιλάει για τη χαοτική διαφορά των τάξεων στην εποχή μας, την αποξένωση και το γεγονός ότι η ζωή μάς έχει κάνει μονίμως επιφυλακτικούς απέναντι στο οτιδήποτε. Διόλου απίθανο ο Κλας Μπανγκ που πρωταγωνιστεί στην ταινία να κάνει την έκπληξη στην κατηγορία καλύτερης ανδρικής ερμηνείας, αν και εκεί απ’ ό,τι φαίνεται το φαβορί είναι ο Λουί Γκαρέλ για το «Le Redoutable», όπου υποδύεται τον Ζαν Λικ Γκοντάρ.

Οσο για το βραβείο γυναικείας ερμηνείας, το αξίζει η Γερμανίδα Νταϊάν Κρούγκερ, πρωταγωνίστρια του «Aus dem nichts» του Φατίχ Ακίν, μια ταινία πάνω στην οικογένεια, την αυτοδικία και τον νεοναζισμό.

Η γαλλική ταινία «120 κτύποι ανά λεπτό» του Ρομπέν Καμιλό έχει πολύ στενάχωρο θέμα (AIDS) αλλά στην ουσία είναι ελπιδοφόρα γιατί αναφέρεται στα πρώτα χρόνια εμφάνισης της νόσου και στις προσπάθειες που από τότε κατέβαλλαν ακτιβιστικές οργανώσεις στη Γαλλία για τη σωστή ενημέρωση του αδαούς κόσμου.

Η ελπίδα όμως είναι εμφανής και στην πολύ τρυφερή ταινία «Hikari» της Ναόμι Καβάσε, με θέμα τον έρωτα ανάμεσα σε μια γυναίκα και έναν φωτογράφο που χάνει σιγά-σιγά το φως του.

Ωστόσο, μια ταινία εκτιμήθηκε ως πολύ μεγάλη, και αυτή είναι το «Χωρίς αγάπη» του Αντρέι Ζβγιάγκιτζεφ. Η ταινία με σκληρότητα αλλά και ειλικρίνεια κοιτάζει από την πλευρά ενός παιδιού που μεγαλώνει ανάμεσα σε δύο γονείς που δεν το θέλουν. Αυτός για μένα είναι ο Χρυσός Φοίνικας από έναν σκηνοθέτη που από την «Επιστροφή» ως την «Ελενα» και από το «Banishment» ως το «Λεβιάθαν» δεν με έχει απογοητεύσει ποτέ.

Χρυσός Φοίνικας: «Χωρίς αγάπη», Αντρέι Ζβγιάγκιτζεφ (Ρωσία)

Μεγάλο βραβείο της επιτροπής: «120 κτύποι ανά λεπτό», Ρομπέν Καμιλό (Γαλλία)

Βραβείο σκηνοθεσίας: Γιώργος Λάνθιμος, «Ο φόνος του ιερού ελαφιού» (Αγγλία / Ιρλανδία)

Βραβείο ανδρικής ερμηνείας: εξ ημισείας στους Λουί Γκαρέλ / «Le Redoutable» (Γαλλία) και Κλας Μπανγκ / «Η πλατεία» (Σουηδία)

Βραβείο γυναικείας ερμηνείας: Νταϊάν Κρούγκερ / «Aus dem nichts» (Γερμανία)

Βραβείο σεναρίου: Ρούμπεν Οσλουντ, «Η πλατεία» (Σουηδία)

Βραβείο της επιτροπής: «Hikari», Ναόμι Καβάσε (Ιαπωνία)