Τον πέτυχα στο τηλέφωνο στο σπίτι, ενώ κοίμιζε τα παιδιά του. ‘Η μάλλον προσπαθούσε να τα κοιμίσει. «Είναι αυτές οι όμορφες δυσκολίες της ζωής που τις απολαμβάνεις» ήταν το πρώτο πράγμα που μου είπε και από την ανάσα του Γιάννη Στάνκογλου αντιλαμβανόσουν την απύθμενη αγάπη, την τεράστια αγωνία και το ασήκωτο βάρος της ευθύνης που νιώθει και πάντα θα νιώθει για τα δύο παιδιά του. Η κουβέντα με έναν από τους πιο αξιόλογους κινηματογραφικούς και θεατρικούς ηθοποιούς της Ελλάδας σήμερα θα γινόταν με αφορμή την τελευταία ταινία του που βλέπουμε να παίζεται στις αίθουσες από την περασμένη Πέμπτη. Η μεγάλη του επιτυχία «Καλιγούλας» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, όπου τον σκηνοθετεί η σύζυγός του Αλίκη Δανέζη-Knutsen θα προέκυπτε στην πορεία της κουβέντας (οι παραστάσεις στην Αθήνα τελειώνουν σήμερα).
Η ουσιαστική αφορμή ήταν το «Amerika Square» του Γιάννη Σακαρίδη –κοινώς η «Πλατεία Αμερικής» –στην οποία ο Στάνκογλου υποδύεται τον Μπίλι, έναν ιδιοκτήτη καφέ μπαρ που συγχρόνως βγάζει ένα έξτρα χαρτζιλίκι ως (παράνομος) καλλιτέχνης τατουάζ. Ο Σακαρίδης αφηγείται την ιστορία του παράλληλα με εκείνη του κολλητού του από παιδιά, του Νάκου (Μάκης Παπαδημητρίου), ο οποίος έχει καταντήσει ρέμπελος ρατσιστής, και ενός σύρου μετανάστη (Βασίλη Κουκαλάνι) που το μόνο που θέλει είναι να βρει τρόπο για να φύγει από την Ελλάδα για τη Γερμανία μαζί με την κόρη του. Ολα αυτά με φόντο την παλιά γκραν ντάμα της Αθήνας, την Πλατεία Αμερικής, που σήμερα όχι μόνον έχει χάσει το μεγαλείο της, αλλά έχει τραγικά παραμεληθεί.
Οπως μαθαίνω, ο Στάνκογλου γνωρίζει καλά την περιοχή από τα χρόνια της δικής του εφηβείας. Και από εκεί ξεκινάμε.


ΠΛΑΤΕΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗΣ, Η ΠΕΡΙΟΧΗ
«Τη γνωρίζω από την εφηβεία μου. Τότε που άκουγα New Wave και σύχναζα στο Rebound. Υπάρχει ακόμα. Κατέβαινα από τον Περισσό για να παίξω μπιλιάρδο. Λίγο-πολύ την έχω ζήσει την πλατεία Αμερικής σε όλες τις αλλαγές της. Είναι μια περιοχή που έζησε πολύ χλιδάτα χρόνια, ζούσε η Κάλλας εκεί, ο Αττίκ είχε εκεί το πρώτο του νυχτερινό κέντρο. Τα τελευταία χρόνια όμως τη βλέπουμε να έχει γίνει ένα κέντρο μεταναστών όπου άνθρωποι από όλον τον κόσμο συναντιούνται ώστε να βρουν μια λύση στο πρόβλημά τους. Είναι λίγο περίεργη η περιοχή, με θλίβει ακόμα και το γεγονός ότι ένας θρυλικός κινηματογράφος που δεν θυμάμαι πως τον λένε γκρεμίστηκε (σ.σ.: εννοεί τον κινηματογράφο Αττικα)».
AMERIKA SQUARE, Η ΤΑΙΝΙΑ
«Χάρη στον Γιάννη (Σακαρίδη) μας δόθηκε η ευκαιρία, εμένα και στον Μάκη Παπαδημητρίου, να αυτοσχεδιάσουμε στα γυρίσματα, αλλά να περάσουμε και όμορφα. Θυμάμαι αρκετά έντονα το κρύο γιατί κάναμε γυρίσματα πρόπερσι τον Δεκέμβριο. Οποτε χρειαζόταν να ανέβουμε στη μηχανή με την (ηθοποιό) Ρέα Πεδιαδιτάκη, εκείνες οι σκηνές δεν ήταν οι ευκολότερες του κόσμου…».
ΦΙΛΙΑ
«Ανιδιοτέλεια, κάτι που δεν σηκώνει πολλά-πολλά, που απαιτεί από τον καθένα να καταλάβει τον άλλον στην ακρότητά του. Ειδικά όταν τον γνωρίζεις πολλά χρόνια, από μικρό παιδί, και συνεχίζεις να έχεις σχέση μαζί του. Σου δίνει και μια ελευθερία. Το έχω βιώσει, είναι σημαντικό πράγμα. Δεν έχω πάρα πολλές φιλίες, αλλά 3-4 φίλους πολύ καλούς τους έχω, με τους οποίους μπορώ να επικοινωνήσω, να πω τα πάντα, αλλά και να ακούσω τα πάντα. Είμαι τυχερός που τα τελευταία χρόνια, μέσω της δουλειάς, έχω γνωρίσει ανθρώπους που τους έχω κάνει σχεδόν αδέλφια».
ΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ
«Με θλίβει ο τρόπος με τον οποίο η κοινωνία μας προσπαθεί να δεχτεί τους μετανάστες –όλο αυτό που συνέβη τα τελευταία χρόνια με τη μαζική εισροή των μεταναστών στην Ελλάδα. Θα προτιμούσα να υπήρχαν περισσότερες υποδομές για να δοθεί η δυνατότητα σε αυτούς τους ανθρώπους να συνεχίσουν να είναι άνθρωποι. Εχω συγγενείς που έφυγαν μετανάστες από παλιά και ξέρω τι έχουν περάσει. Κατάγομαι από ένα ακριτικό μέρος, τον Εβρο, και έχω δει μετανάστες να περνούν το ποτάμι για να συναντήσουν μια καλύτερη ζωή. Την ίδια ώρα έχω ζήσει στη Νέα Υόρκη, όχι ως οικονομικός μετανάστης αλλά ως ένας άνθρωπος που ψαχνόταν ως ξένος. Και αυτή την εποχή παίζω τον Καλιγούλα του Καμί και αυτή η λέξη του ξένου με ευαισθητοποιεί πάρα πολύ».
ΜΑΚΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
«Τον ξέρω χρόνια και παρακολουθώ τη δουλειά του, είναι ένας ηθοποιός που θαυμάζω, ένας ηθοποιός τον οποίο ο κόσμος έμαθε ως κωμικό, αλλά τελικά αποδείχθηκε ηθοποιός με τεράστιο βάθος. Θαυμάζω το χάρισμά του, αυτό το να μην κάνεις τίποτε παρά να αφήνεις την ιστορία να μιλήσει –αρκεί βέβαια να υπάρχει η ιστορία. Επίσης αυτό που ζηλεύω στον Μάκη είναι το timing που έχει ως ηθοποιός και το ξέρω γιατί τον είδα ενώ αυτοσχεδιάζαμε, και μάλιστα πολύ. Οταν μπει (στη σκηνή), μπαίνει και δεν βγαίνει. Με έναν πολύ ωραίο τρόπο».
ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ
«Το πιο όμορφο πράγμα που μου έχει συμβεί. Εχω δύο παιδιά, τη Φοίβη και τον Φίλιππο, και νομίζω ότι ο ρόλος του πατέρα είναι ο πιο ωραίος ρόλος της ζωής μου και τον χαίρομαι πάρα πολύ. Από εκεί και πέρα, σε ό,τι αφορά την ταινία, βλέπουμε την πολύ δύσκολη κατάσταση που περνά ο ήρωας του Βασίλη Κουκαλάνι που προσπαθεί να περάσει τα σύνορα και να βρεθεί στη Γερμανία μαζί με την κόρη του. Και μπορούμε να φανταστούμε το δράμα αυτού του ανθρώπου με τις πιο έντονες εικόνες».


Η ΕΛΞΗ ΣΤΟΝ ΚΑΛΙΓΟΥΛΑ
«Το ελκυστικό το βρήκε ο ίδιος ο Αλμπέρ Καμί, βάζοντας στην εξουσία έναν ακραίο άνθρωπο όπως ο Καλιγούλας. Ετσι μίλησε για πράγματα υπαρξιακά, ανθρωπιστικά, πολύ σοβαρά, πράγματα που σκεφτόμαστε όλοι στην καθημερινότητά μας. Ενα από τα κομμάτια του ήρωα αυτού που θα έλεγα ότι με συγκινεί, ή τουλάχιστον θέλω να προσέξω, είναι ότι προσπαθεί να θέσει μια καινούργια λογική. Μια καινούργια ηθική. Να καταργήσει όλα τα άλλα. Πράγμα δύσκολο. Και από τη στιγμή που οι άλλοι δεν τον καταλαβαίνουν, αρχίζει να συμπεριφέρεται παρανοϊκά. Αυτά όμως που εκπροσωπεί και αντιπροσωπεύει, σύμφωνα με το πώς ο Καμί έχει γράψει το έργο, είναι απολύτως λογικά».
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΙΝΕΜΑ
«Πάντα μου άρεσε το σινεμά γενικώς, πάντα χωνόμουν στους κινηματογράφους για να δω ταινίες, είναι από τα πράγματα που κάνω συνέχεια, και όταν δεν έχω χρόνο για να το κάνω, με κάποιον τρόπο νιώθω δυστυχής. Από εκεί και πέρα ασχολούμαι με το θέατρο 18 – 19 χρόνια. Ομως η δεύτερή μου δουλειά ήταν η ταινία «Το μπαρ» της γυναίκας μου, της Αλίκης Δανέζη-Κνούτσεν. Τη γύρισα με το που τελείωσα τη σχολή. Ερωτεύθηκα το σινεμά με τη μία, θεωρώ ότι αν το θέατρο είναι η μεγάλη μου αγάπη, το σινεμά είναι η μεγάλη μου ερωμένη. Ετσι θέλω να την κάνω αυτή τη δουλειά. Και συγχρόνως να μπορώ να αλλάζω κιόλας, να μην έχω μανιέρα, γιατί υπάρχει αυτός ο κίνδυνος. Από εκεί και πέρα, το ελληνικό σινεμά εξελίσσεται, τα τελευταία 5-6 χρόνια διαβάζω σενάρια που έχουν ενδιαφέρον. Η αλήθεια είναι ότι παλαιότερα διάβαζα σενάρια που δεν με εντυπωσίαζαν. Νομίζω ότι πια, επειδή τα παιδιά έχουν σπουδάσει, έχουν δει περισσότερο σινεμά, έχουν βγει και έξω, κάνουν καλύτερη δουλειά στο σενάριο και με την πάροδο των χρόνων αυτό το πράγμα βλέπω να συνεχίζεται. Δεν είναι τυχαίο που αυτή τη στιγμή πολλές ταινίες κάνουν πορεία σε μεγάλα φεστιβάλ εκτός Ελλάδας».
ΡΟΛΟΣ
«Οι ρόλοι είναι μεγάλη προτεραιότητά μου, κάτι που «παλεύω» πάντα. Επιλέγω τους ρόλους που θέλω να κάνω και ζητώ πάντα να είμαι διαφορετικός, να μη φέρνω μόνον τον Γιάννη Στάνκογλου, τον οποίο γνωρίζει ο κόσμος, είτε από το θέατρο, είτε από την τηλεόραση, είτε από κάποιον συγκεκριμένο ρόλο που έχει γραφτεί μέσα του. Θέλω κατ’ αρχάς να εκπλήσσω εγώ τον εαυτό μου και στη συνέχεια το κοινό που θα με δει».
ΑΓΑΠΗ
«Ξέρεις, με τον Καλιγούλα είμαι σε μια περίεργη φάση, επαναλαμβάνει συνέχεια ότι δεν υπάρχει η αγάπη, ότι η αγάπη είναι ένα τίποτα, ότι το να ζεις είναι το αντίθετο του να αγαπάς. Η αλήθεια είναι ότι αυτές οι κουβέντες με έχουν επηρεάσει. Αλλά επειδή έχω δει το λάθος του Καλιγούλα να αρνηθεί την αγάπη, μπορώ να πω ότι η αγάπη, εκτός από ένα πολύ σημαντικό πράγμα για τον άνθρωπο, είναι μια κινητήριος δύναμη για τη ζωή. Η αγάπη είναι η ίδια η ζωή. Αν καταφέρεις να αγαπήσεις πραγματικά, μπορείς –το πιστεύω πολύ αυτό –να αλλάξεις πράγματα γύρω από το περιβάλλον σου και γενικώς στον κόσμο. Γιατί πίσω από την αγάπη κρύβονται πολλά άλλα συναισθήματα και πολλές άλλες δυναμικές, όπως η εμπιστοσύνη, η ανιδιοτέλεια και το να δέχεσαι τον άλλον έτσι όπως είναι».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ