«Η ζωή μού έχει γίνει αφόρητη. Συγχωρήστε με». Τα τελευταία λόγια της τραγουδίστριας Δαλιδά γραμμένα στο σημείωμα που άφησε πίσω της προτού δώσει τέλος στη ζωή της. Στο Παρίσι στις 3 Μαΐου του 1987. Σε ηλικία μόλις 54 ετών. Ευρωπαϊκό φαινόμενο και μια από τις πιο εκρηκτικές περσόνες της ευρωπαϊκής σόου μπίζνες στις δεκαετίες του 1950, του 1960 και του 1970, η Ιολάντα Κριστίνα Ζιλιότι, όπως ήταν το πραγματικό ονοματεπώνυμό της Δαλιδά, έχει μείνει στην Ιστορία ως ένας μύθος του ευρωπαϊκού λαϊκού τραγουδιού στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.
Μόνο που στην πραγματικότητα, όπως μας επισημαίνει η βιογραφική ταινία «Ciao amore… Dalida» της Λίζα Αζουέλος, η Δαλιδά ήταν ένα συναισθηματικά μπερδεμένο, καταθλιπτικό άτομο που δεν μπορούσε να απολαύσει την ευτυχία που άπλετα απλωνόταν μπροστά του επί τρεις ολόκληρες δεκαετίες. Διαλυμένη οικογένεια εξαιτίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αρκετές απόπειρες αυτοκτονίας, σύντροφοι που αυτοκτόνησαν, αδυναμία ελέγχου τόσο της καριέρας όσο και της ιδιωτικής ζωής της. Και την ίδια ώρα, στην άλλη πλευρά, μια λαμπρή show woman, μια καλλιτέχνιδα που κατάφερνε να ανανεώνει το κοινό της ανάλογα με τις εποχές, μα και μια κρυστάλλινη φωνή που παραμένει ακόμα στη μνήμη όσων την έζησαν παρότι εφέτος κλείνουν 30 χρόνια από τον θάνατό της.
Την ερχόμενη Τετάρτη το «Ciao amore… Dalida» ανοίγει το 18ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη ως τις 2 Απριλίου. Αν δεν αλλάξει κάτι, η Λίζα Αζουέλος και η Σβέβα Αλβιτί, η ηθοποιός που υποδύεται τη Δαλιδά, θα επισκεφθούν το φεστιβάλ και θα μιλήσουν για την ταινία τους η οποία από την Πέμπτη 30 Μαρτίου θα διανέμεται εμπορικά στις αίθουσες.
«Το Βήμα» ωστόσο είχε την ευκαιρία να συναντήσει τη Λίζα Αζουέλος τον περασμένο Ιανουάριο στο Παρίσι, στο πλαίσιο του φεστιβάλ της Unifrance. Η συνάντηση έγινε στο InterContinental Le Grand Hotel, όπου μια φορτωμένη από εκκρεμότητες Αζουέλος μπήκε στο δωμάτιο τσεκάροντας με άγχος τα email της. «Πετάω αύριο και τρέχω και δεν φθάνω» είπε κοιτάζοντας το κινητό της. «Λιγότερο άγχος είχα όταν έκανα την ταινία παρά τώρα!». Και αυτό διότι η σκηνοθέτρια βρήκε καλό που χρειάστηκε πολύς χρόνος για να ολοκληρωθεί η «Dalida». «Με αυτά τα πρόσωπα δεν παίζεις, πρέπει να είσαι σωστή σε κάθε λεπτομέρεια» είπε. Και αυτό ακριβώς έκανε: διέθεσε όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο στην ταινία προκειμένου να τη δουλέψει όσο το δυνατόν καλύτερα.
Η Λίζα Αζουέλος ήταν οκτώ ετών όταν είδε και άκουσε για πρώτη φορά τη Δαλιδά. «Ηταν στην τηλεόραση, ένα ψυχαγωγικό πρόγραμμα. To κοριτσάκι είδε μια πραγματική ντίβα, ντυμένη με πολύ φανταχτερά ρούχα, λίγο υπερβολικά συγκρινόμενη με τις άλλες γυναίκες του σόου που φορούσαν τζιν και φανελάκια. «Για μένα ήταν μια μεγάλη κυρία, σκεφτόμουν «ώστε έτσι γίνεσαι όταν μεγαλώνεις». Εδώ που τα λέμε τότε ήταν δέκα χρόνια μικρότερη από όσο είμαι εγώ σήμερα!».
Δεν υπήρξε κάποια ανάγκη της Αζουέλος να κάνει μια ταινία για τη Δαλιδά τόσα χρόνια αργότερα. Κατ’ αρχάς δεν το σκέφτηκε η ίδια, της ζητήθηκε. «Βρήκα την ιστορία πολύ ενδιαφέρουσα και με άγγιξε πολύ σε προσωπική βάση. Μου άρεσε ο τρόπος με τον οποίο απεγνωσμένα έψαχνε για αγάπη, στο κοινό, στην ίδια τη δουλειά της, στους άντρες της ζωής της. Η Δαλιδά ήθελε να ξεχάσει τον εαυτό της».
Η Αζουέλος δείχνει άνθρωπος που μιλά στα ίσα και δεν κρύβεται. Για παράδειγμα είναι κάθετη σε σχέση με την ηθοποιό που επέλεξε για τον ρόλο της Δαλιδά. «Από την αρχή είχα τη Σβέβα» είπε με σχετική αυστηρότητα για τη Σβέβα Αλβιτί. «Ολες οι υπόλοιπες δεν μου άρεσαν». Τέτοια δήλωση δεν συνηθίζεται ανάμεσα σε καλλιτέχνες στην πολιτικά ορθή εποχή μας. «Ηξερα ότι μια τέτοια ταινία θα χρειαζόταν πάρα, πάρα, πάρα πολλή προετοιμασία, ειδικά για τη Σβέβα, γιατί είχε πολλά να κάνει σε σχέση με την εμφάνισή της. Το μακιγιάζ, τα κοστούμια, οι περούκες, η προφορά. Από αυτή τη διαδικασία έπρεπε να βρούμε την ηρωίδα μας και αυτό μας πήρε πολύ χρόνο».
Ο βίος μιας γυναίκας όπως η Δαλιδά είναι γεμάτος από ιστορίες, η απόφαση του τι θα βάλεις σε μια ταινία γι’ αυτήν και τι όχι είναι καίρια. Η Αζουέλος είπε ότι είχε απόλυτη βεβαιότητα για κάποια πράγματα που έπρεπε να μπουν οπωσδήποτε στην ταινία και λειτούργησε με το ένστικτο σε κάποιες άλλες περιπτώσεις. «Τα μισά που βλέπουμε είναι αυτά που πίστευα ότι είχα ανάγκη να πω και τα άλλα μισά είναι αυτά που ένιωσα την ανάγκη να εξηγήσω».
Για τη βραζιλιάνα σκηνοθέτρια δύο είναι οι σημαδιακές περίοδοι στη ζωή τής Δαλιδά: η περίοδος πριν από την πρώτη απόπειρα αυτοκτονίας της και η περίοδος πριν από τη δεύτερη. «Είναι σαν να είχε δύο ζωές αυτή η γυναίκα» συνεχίζει η Αζουέλος γουρλώνοντας τα μάτια. «Η πρώτη περίοδος είναι της, ας πούμε, φυσιολογικής ζωής της με όλα τα προβλήματα φυσικά. Βρήκα πολύ χρήσιμο που κάποιοι άνθρωποι μας βοήθησαν να καταλάβουμε τι ήταν εκείνο που την οδήγησε στην πρώτη απόπειρα. Στη δεύτερη απόπειρα δεν χρειαζόμαστε εξηγήσεις διότι ξέρουμε ήδη ότι έπασχε από αυτή την «αρρώστια» του εαυτού της».
Θα μπορούσες αλήθεια να πεις ότι ως pop icon η Δαλιδά είναι πανομοιότυπη με τις σύγχρονες ντίβες του τραγουδιού, γυναίκες όπως η Μαντόνα και η Μπιγιονσέ; Η Αζουέλος πιστεύει ότι ανάμεσα σε όλες αυτές τις γυναίκες δεν υπάρχουν διαφορές μόνο που οι εποχές δεν είναι οι ίδιες. «Από μόνο του αυτό έχει τεράστια διαφορά, ιδιαίτερα για τις γυναίκες» είπε. «Πριν από την περίοδο 1975 – 1980, το στάτους των γυναικών δεν ήταν το ίδιο με αυτό που είναι σήμερα. Γυναίκες όπως η Μπιγιονσέ και η Μαντόνα δεν χρειάζεται να παλέψουν σε κοινωνικό πλαίσιο όπως χρειάστηκε η Δαλιδά. Και αυτό είναι πολύ βαρύ φορτίο για μια μοναχική γυναίκα όπως ήταν εκείνη».

Οι σημαδιακές χρονιές της Δαλιδά

1933: Στις 17 Ιανουαρίου γεννιέται στο Κάιρο της Αιγύπτου.
1945: Ο πατέρας της πεθαίνει εξουθενωμένος από την αιχμαλωσία στον πόλεμο.
1949: Κερδίζει την πρώτη θέση σε διαγωνισμό ομορφιάς.
1954:
Χρίζεται Μις Αίγυπτος και φτάνει στο Παρίσι τον Δεκέμβριο αναζητώντας ευκαιρίες.
1955: Το «Bambino» μετρά πωλήσεις 300.000 δίσκων.
1957: Γίνεται η πρώτη γυναίκα με χρυσό δίσκο.
1967:
Πρώτη απόπειρα αυτοκτονίας της. Αυτοκτονεί ο σύντροφός της τραγουδιστής Λουίτζι Τένκο.
1970: Αυτοκτονεί ο πρώην σύζυγός της Λουσιέν Μορίς.
1973: Ηχογραφεί το «Paroles, Paroles» με τον Αλέν Ντελόν.
1976: Ηχογραφεί το «J’Attendrai», τον πρώτο γαλλικό δίσκο ντίσκο.
1987: Αυτοκτονεί στο Παρίσι.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ