«Οσα δεν μπορούν να ειπωθούν, μπορούν να τραγουδηθούν»

Ενα σύνολο ανθρώπων που τραγουδάει με χιούμορ για τα μικρά και μεγάλα καθημερινά προβλήματα, για πράγματα που αφορούν εξίσου έναν σκληρά εργαζόμενο και έναν άνεργο. Η Χορωδία Ανέργων ανεβαίνει κάθε Πέμπτη στη σκηνή του θεάτρου Πόρτα, στο πλαίσιο του προγράμματος «Αλλες Παράλληλες» και μας ταξιδεύει με τα «ιδιαίτερα» τραγούδια της. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο project της Ελένης Ευθυμίου και του Δημήτρη Ζάχου, μια μουσική και θεατρική performance για την Εργασία με αφορμή αληθινές ιστορίες ανθρώπων που αυτοπροσδιορίζονται ως «άνεργοι». «Είναι μια εξύμνηση του ελεύθερου χρόνου, μια ενθάρρυνση για δημιουργία και έξω από το πλαίσιο της μισθωτής εργασίας, μια προτροπή για πιο συλλογική ζωή» σχολιάζουν οι εμπνευστές της παράστασης στο «Βήμα».

Επί σκηνής έως και την Πέμπτη 6 Απριλίου ένα σύνολο προσώπων που έτυχε να αναζητούν εργασία σε μια χώρα με περιορισμένες ευκαιρίες και αβέβαιο μέλλον. Δεκαεπτά άνθρωποι που δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους, αλλά τώρα μοιράζονται εμπειρίες από τη ζωή τους, φόβους, ελπίδες και… τραγουδούν. Η Χορωδία Ανέργων είναι μια νέα ομάδα ανθρώπων που μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα φαίνεται να έχουν γίνει μια μικρή οικογένεια «απολαμβάνουμε αυτόν τον κοινό χρόνο. Ελπίζουμε βέβαια να συνεχίσουμε να τραγουδάμε μαζί, τώρα που πήραμε φόρα και σε επόμενες ακόμη πιο ώριμες παρουσιάσεις της χορωδίας» λέει η κυρία Ευθυμίου.

Μπορεί κάποιος να σκεφτεί ότι μια ομάδα ανθρώπων χωρίς δουλειά –το ποσοστό ανεργίας σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΣΣΕ φτάνει το 30% –θα τραγουδά στενάχωρα και λυπημένα τραγούδια που θα πραγματεύονται το θέμα της ανεργίας και της κοινωνικοπολιτικής κρίσης που επικρατεί στη χώρα τα τελευταία χρόνια. Αντιθέτως, το τραγούδι τους είναι μια κραυγή αισιοδοξίας, μια πρόταση για δημιουργία έξω από το πλαίσιο της μισθωτής εργασίας. «Η σκέψη να διατυπωθεί μια μουσική αφήγηση από ανθρώπους που έχουν προσωπική εμπλοκή με την ανεργία μάς ενδιέφερε για δύο λόγους. Πρώτα γιατί μέσα από τη μουσική το «πρόβλημα» σταματά να είναι κομμάτι της πραγματικότητας και περνά στη σφαίρα της ποίησης, σταματάς δηλαδή να το βλέπεις ως μία ακόμη είδηση και αρχίζεις να το προσλαμβάνεις ως αίσθηση» εξηγεί ο κ. Ζάχου συμπληρώνοντας πως το να συμμετέχουν στην παράσταση άνθρωποι απλοί που δεν έχουν απαραίτητα σχέση με το τραγούδι τούς γοήτευσε σαν ιδέα. «Σκεφτήκαμε πως με αυτόν τον τρόπο, το τραγούδι –και γενικά η δημιουργική εκμετάλλευση του ελεύθερου χρόνου –θα ήταν και μια πρόταση, θα λειτουργούσε ως μια διέξοδος, ως ένας τρόπος οι άνθρωποι να συναντηθούν, να εκφραστούν και να αντλήσουν δύναμη ο ένας από τον άλλον, ώστε να ξαναδούν το πρόβλημα με άλλα μάτια» λέει η κυρία Ευθυμίου.

Οι δημιουργοί, Ελένη Ευθυμίου και Δημήτρης Ζάχος, προσκάλεσαν στο πείραμα αυτό, ως χορωδούς, ανθρώπους που είχαν την ισχυρή επιθυμία να ενταχθούν σε μια ομαδική συνθήκη, χωρίς κατά βάση να έχουν προηγούμενη σχέση με το τραγούδι και οι νεο-χορωδοί επένδυσαν στη χαρά που δημιουργεί το απενοχοποιημένο τραγούδισμα, το μοίρασμα των καθημερινών ιστοριών, η αλληλεγγύη και η συνεργασία. Ενα πείραμα που δεν είναι και τόσο εύκολο «αλλά είναι πολύ ευχάριστο και μερικές φορές και αστείο. Κάποιες φορές μοιάζει και ακατόρθωτο αλλά όταν αποδέχεσαι πως το ζητούμενο είναι το τραγούδι και όχι η επίδειξη δυνατοτήτων, όταν αρχίσεις να χαίρεσαι από τη χαρά που αντλούν οι άνθρωποι όταν τραγουδούν, αρχίζουν όλα να σμιλεύονται και να εκπέμπουν ζωτικότητα και αυθεντικότητα και γιατί όχι και ομορφιά» εξηγούν οι δύο δημιουργοί της χορωδίας.

«Στην ομάδα μπήκα γιατί το θέμα της ανεργίας με έχει απασχολήσει πολύ στο παρελθόν, ούσα τρία χρόνια άνεργη. Επίσης είχα να ασχοληθώ με το τραγούδι από το σχολείο και αυτό μου ακουγόταν ως πρόκληση» λέει στο «Βήμα» η κυρία Ισμήνη Οικονόμου, μέλος της ιδιαίτερης αυτής χορωδίας. «Είναι πολύ εντυπωσιακό που από γραπτά κείμενα και ιστορίες ανθρώπων έχουν προκύψει όμορφα τραγούδια και ακόμη πιο εντυπωσιακό που μπορέσαμε όλοι εμείς «οι χορωδοί» να τα τραγουδήσουμε με κάποιον τρόπο». Το γεγονός ότι όλοι οι χορωδοί καταπιάστηκαν και ως έναν βαθμό κατάφεραν να πουν την ιστορία τους, ο καθένας ξεχωριστά χωρίς φόβο ήταν κάτι που βοήθησε ψυχολογικά την κυρία Οικονόμου. «Συχνά όταν ήμουν άνεργη ένιωθα ντροπή γιατί αισθανόμουν ότι φαίνομαι ανεπαρκής, τώρα αισθάνομαι αλληλέγγυα και αυτό για εμένα είναι μεγάλη ανακούφιση» υπογραμμίζει η ίδια.

Η Χορωδία Ανέργων απαρτίζεται από τους Αντώνη Αγγελάκη, Δημήτρη Αμπατζή, Μιχάλη Αρφάνη, Στεφανία Γώγου-Πούλου, Ελένη Ευθυμίου, Δημήτρη Ζάχο, Αναστασία Καριοφύλλη, Κωνσταντίνο Κόλλια, Ιωάννα Κωνσταντινίδη, Ναυσικά Μακράκη, Αλέξη Μανικάκη, Ευαγγελία Μαργαρίτη, Στέλιο Οικονομίδη, Ισμήνη Οικονόμου, Ευανθία Σιδέρη, Αντώνη Σούκερα και Ιουλία Συμεωνίδου.

Τη σκηνοθεσία, την έρευνα και τη δραματουργία έχουν αναλάβει οι Ελένη Ευθυμίου και Δημήτρης Ζάχος. Η καλλιτεχνική διεύθυνση ανήκει στη Ζωή Μολυβδά-Φαμέλη. Τους χορωδούς συνοδεύουν στο πιάνο η Ναυσικά Μακράκη, στο βιολοντσέλο ο Σταύρος Παργινός και στο μουσικό πριόνι η Iώ Αρματά.